عامل بوی مرموز تهران چه بود؟

منشا بوی مرموزی که غروب چهارشنبه فضای مناطق مرکزی تهران را فراگرفت، هنوز ناشناخته است. اگرچه در ساعات اولیه، شکستن خط لوله فاضلاب در خیابان انقلاب عامل این بوی بد اعلام شد، ولی طولی نکشید که این موضوع از سوی مسئولان شرکت آبفا تکذیب شد.

پس از آن نوبت مترو و ایستگاه ملت بود که به عنوان منشا بو شناخته شود، اما مترو نیز این موضوع را تکذیب کرد و معما همچنان حل نشده باقی ماند. در ساعات انتهای شب نیز آرام آرام بو برطرف شد و مسئولان، چون کسی به علت این بو بد به مراکز درمانی مراجعه نکرد، موضوع را محیط زیستی اعلام کردند.

معاون سیاسی و اجتماعی استاندار تهران نیز براساس اعلام هواشناسی و دیگر نهاد‌های متولی اعلام کرد که منشا بوی نامطبوع که از عصر چهارشنبه در پایتخت متصاعد شد، مشکل آلودگی هوایی نیست، بلکه منشا زمینی دارد و خطرناک نیز نیست.

در روز پنجشنبه، اما استاندار تهران، احتمال دیگری را مطرح کرد و گفت: احتمال دارد یک ماده شیمیایی که بوی تندی دارد مانند مرکاپتان، به عمد یا سهو در جایی ریخته شده و در قسمتی از فضای تهران منتشر و ظرف ۲-۳ ساعت برطرف شده است.

*کابوس پلاسکو.

اما در غیاب اظهار نظر قطعی و دقیق متخصصان، دانشگاهیان، مراکز تخصصی بیمارستانی، آزمایشگاه‌ها و نهاد‌های بازرسی و نظارتی، بازار شایعه هم داغ شد.

فاضلاب قدیمی ساختمان پلاسکو، متهم دیگری بود که محمدعلی سعادتی شهردار منطقه ۱۲ تهران گفت: انبار فاضلاب پلاسکوروز پنجشنبه حوالی ساعت ۱۷ در حین عملیات عمرانی گشوده شد. انتشار بوی نامطبوع در روز چهارشنبه ارتباطی به باز شدن انبار فاضلاب پلاسکو در روز پنجشنبه ندارد. حجم گاز متان در انبار چاه فاضلاب یک ساختمان آن قدر نیست که کل تهران را فرابگیرد.

*استانداردی برای بو نداریم.

اما حالا سه روز بعد از ماجرا، محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش اداره محیط زیست استان تهران در گفتگو با ایرناپلاس با بیان اینکه ما استانداردی برای بو نداریم می‌گوید: تا منشا پیدا نشود نمی‌توان به قطعیت راجع به آن اظهار نظر کرد. هنوز در حال بررسی منشا بو هستیم، اما چیز خاصی مشخص نشده است.

وی در پاسخ به سوال که گفته می‌شود با بروز بو در هوا، میزان آلاینده گوگرد در هوای تهران تا ۴۰ واحد اضافه شده و آیا این نشانه‌ای مبنی بر منشا گوگردی این بوست، گفت: یک مقدار افزایش گوگرد داشتیم، اما بقیه پارامتر‌ها هم بالا رفت. یعنی فقط گوگرد بالا نرفت، بقیه پارامتر‌ها مانند pm ۲.۵ هم بالا رفت. اما واقعیت این است که به جمع‌بندی خاصی نرسیده‌ایم که افزایش SO۲ با بوی شامگاه چهارشنبه مربوط باشد. چون در آن بازه زمانی، پیک ترافیک است و افزایش آلایندگی دور از انتظار نیست.

وی در پاسخ به اینکه در چنین مواقعی شاخصی که نشان دهد این بو خطرناک است چیست گفت: منشا بو می‌تواند H۲S (گاز هیدروژن سولفوره)، آمونیاک، مرکابتان یا ترکیبات آلی فرار باشد که هر کدام بوی مخصوص به خود را دارد.

*بوی مرموز شبیه بوی مرکابتان بود

رستگاری در پاسخ به این سوال که این بو شاخص کدام را داشت گفت: من بو را به شخصا استشمام نکردم، ولی همکاران می‌گفتند که بویی شبیه مرکابتان داشت؛ گازی بسیار بدبو که به گاز طبیعی اضافه می‌کنند تا در صورت نشت گاز، انسان متوجه خطر شود. البته، چون این حسی است، نمی‌توان با اطمینان در مورد آن اظهار نظر قطعی کرد.

وی در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان فهمید چنین بویی از چه ترکیباتی تشکیل شده است توضیح داد: راهکار، نمونه‌برداری از هواست. باید هوا را در مخزنی ذخیره کرد و برای آزمایش به آزمایشگاه برد و بعد آن را آنالیز کرد تا دقیقا ماده مورد نظر مشخص شود. اما چون انتشار بو در بازه زمانی کوتاهی بوده، امکان چنین نمونه‌برداری وجود نداشت. این کار دشواری‌های خاص خود را دارد، ولی اگر دوباره تکرار شود با نمونه برداری قابل شناسایی است.

*عامل بوی تهران جزو آلاینده‌های معیار آلودگی هوا نیست

معاون نظارت و پایش اداره محیط زیست استان تهران متذکر شد:، اما آنچه موجب بو شده جزو آلاینده‌های معیار آلودگی هوا نیست. چون ما چند پارامتر معیار برای سنجش کیفیت هوا داریم که برای ما شناخته شده است و هر روز توسط ایستگاه‌ها کیفیت هوا سنجش می‌شود که عامل ایجاد کننده بو جزو آن‌ها نیست.

ایرنا