برخی پزشکان افغانستانی با نوشتن نسخه‌های رمزدار با هدف کسب منفعت بیشتر مردم این کشور را در تنگنای مالی و دارویی قرار داده‌اند.
با وجود نظارت شدید مسئولان وزارت بهداشت افغانستان ، اما پزشکانی فعالیت برای کسب شهرت و پول نسخه‌های ناخوانا برای بیماران صادر می‌کنند.
در کنار نبود امکانات درمانی، داروهای موثر، پزشکان متخصص، بزرگترین مشکل دیگر بیماران افغانستان ناخوانا نویسی پزشکان است که از چندین سال قبل با آن مواجه هستند.
شکایت‌های مکرر و متعدد بیماران از نواخوانانویسی برخی پزشکان تاکنون کاری را به پیش نبرده و اکنون نیز در کابل و شهرهای بزرگ کشور پزشکان با صدور نسخه‌های ناخوانا در کمال سودجویی و منفعت‌طلبی شخصی خود به سر می‌برند.
این اقدام پزشکان پیامدهای متعددی را به دنبال دارد اما ناتوانی مالی و عدم قدرت پرداخت پول بیش از حد توسط بیماران این مشکل را مهم‌تر جلوه می‌دهد.
جامعه افغانستان که با مشکلات زیادی روبه‌رو است و هر کدام به نوبه خود دامنه فقر و تنگدستی را بیشتر کرده و سبب تنگدستی شدید مردم افغانستان شده‌است.
زمانی که بیماران به بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های دولتی مراجعه می‌کنند اکثراً توسط پزشکان به مطب‌های شخصی عودت داده شده و در صورت حضور در این مطب‌ها پزشکان نسخه‌هایی صادر می‌کنند که تنها یک داروخانه قادر به خواندن آن است.
بدون شک، این داروخانه که در نزدیک‌ترین محل به مطب این پزشکان قرار داشته، نوعی رابطه میان دکتر و مسئولان داروخانه را نشان می‌دهد.
تبانی داروخانه و پزشک برای نسخه‌های رمزدار
داروساز افغانستانی دلیل ناخوانا نویسی پزشکان را سودجویی، منفعت‌طلبی و بی‌توجهی آنان عنوان کرد.
«هدیه احمدی» افزود: دلیل نخست این موضوع، وجود رابطه میان پزشکان و مسئولان داروخانه‌هایی است که جز آنها فرد دیگری قادر به خواندن و تشخیص نوع داروی پیشنهادی این دکتر نیست.
وی با بیان اینکه رابطه این پزشکان و دارو فروشان می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد، تصریح کرد: داروخانه‌ها یا متعلق به پزشکان است و یا اینکه با این پزشکان قرارداد بسته و ماهانه مقداری پول را به این پزشکان می‌دهند تا آنان نسخه‌هایی را بنویسند که جز آنان فرد دیگری قدرت خواندن آن را نداشته باشد.
این داروساز در ادامه شهرت‌طلبی پزشکان را انگیزه دیگر ناخوانا نویسی عنوان کرد و گفت: پزشکانی که تخصص بیشتری در تشخیص بیماری‌ها دارند می‌توانند داروهای بهتری را برای یک بیمار توصیه کند.
وی تأکید کرد: در صورتی که این دکتر نام این دارو را واضح بنویسد، پزشکانی که تخصص و قدرت تشخیص بیماری‌ها را کمتر دارند، از این دکتر تقلید کرده و این نوع دارو را برای بیماری مشابه به بیماران پیشنهاد می‌کنند که سبب شهرت وی و کاهش مراجعه کنندگان پزشک قبلی می‌شود.
احمدی گفت: پزشکانی که ناخوانا می‌نویسند برای اینکه از شهرت آنان کاسته نشود، چنین نسخه‌ها را صادر می‌کنند که به هیچ صورت تطابقی با وضع مالی بیماران ندارند، زیرا آنان تنها باید داروهای پیشنهادی این دکتر متخصص را از داروخانه‌ای که با دکتر قرارداد دارد با چند برابر قیمت، خریداری کنند.
وی کم‌توجهی پزشکان را دلیل دیگر ناخوانا نویسی دانست و تصریح کرد: پزشکان در کنار ناخوانا نویسی مشکلی همچون عدم ذکر نام اصلی دارو را دارند که سبب می‌شود هر داروخانه‌ای نتواند آن را تشخیص بدهد.
این داروساز با بیان اینکه هر دارو 2 نام دارد و نام اول تجاری و نام دوم نام اصلی دارو است، گفت: پزشکان تنها نام تجاری را می‌نویسند و این در حالی است که یک نوع دارو می‌تواند حتی ده‌ها نام تجاری داشته باشد، زیرا هر شرکت داروسازی می‌تواند یک نام دلخواه را به روی داروی خود بگذارد.
وی گفت: این مشکل از سویی و ناخوانا نویسی نام تجاری دارو از سوی دیگر سبب شده تا تمام داروخانه‌ها نتوانند نسخه صادره یک دکتر را خوانده و داروی مورد نظر را به بیماران بدهند.
دستورالعمل صدور نسخه‌های کامپیوتری صادر شده است
با این حال، مشاور ارشد وزارت بهداشت افغانستان این اقدام پزشکان را غیرمنطقی و دور از اخلاق دانست.
«قمرالدین صدیقی» گفت: نسخه‌های پزشکان دست‌نویس است و ضرورت دارد تا تمام نسخه‌های به صورت کامپیوتری نوشته شود.
وی با بیان اینکه هر پزشک دست‌خط متفاوتی از دیگری دارد، گفت: شاید دست‌خط برخی پزشکان سبب شده تا نسخه‌های آنان برای داروفروشان ناخوانا باشد و دکتر مورد نظر در این کار هدفی نداشته باشند.
وی در ادامه سخنان خود تأکید کرد: وزارت بهداشت به تمام پزشکان هشدار داده که نسخه‌های ناخوانا صادر نکرده و در زمان نوشتن نسخه‌ها توجه لازم به دست‌خط خود داشته باشند تا بیماران با مشکل خرید دارو مواجه نشوند.
مشاور ارشد وزارت بهداشت افغانستان تصریح کرد: در صورتی که این وزارتخانه شکایتی را در این خصوص از بیماران و مردم دریافشت کند، این شکایت را پیگیری کرده و پزشکانی که از دستور وزارت بهداشت سرپیچی کنند را مورد پیگرد قانونی قرار می‌دهد.
فارس
