سازمان جهاني بهداشت، چاقي را يکي از ده عامل خطر مهم بيمار‌ي‌هايي مي داند که موجب مرگ و مير مي‌شوند. چاقي سبب بروز بسياري از بيماري‌ها مي‌شود که برخي از آنها عبارتند از بيماري‌هاي قلبي - عروقي (مانند سکته قلبي، سکته مغزي و فشار خون بالا)، عوارض ريوي، ديابت، بيماري کبد و مجاري صفراوي (مانند سنگ کيسه صفرا و مجاري صفراوي، سيروز کبدي و ...)، نقرس، آرتروز و درد مفاصل، برخي سرطان‌ها مانند (سرطان رحم)، فتق و ايجاد واريس.اما به خاطر بسپاريد که اگر بتوان وزن را کم کرد و به وزن مناسب رسيد مي‌توان از بروز همه اين مشکلات تا حد زيادي جلوگيري کرد.
دکتر فرشاد شيباني، متخصص روانشناسي باليني و مدرس دانشگاه دربرنامه «به رنگ زندگي» كاري از گروه بهداشت روانشبكه راديويي سلامتبا بيان اين مطلب گفت: پايين آوردن وزن تا رسيدن به حد مطلوب بايد تدريجي و مداوم باشد و اين بسيار بهتر و سالم‌تر از کم کردن سريع وزن است. تحقيقات نشان داده اند که رژيم هاي سخت و طاقت فرسا علاوه بر لطمه وارد کردن به بدن، منجر مي شود تا فرد دچار پرخوري بيشتري شود و کنترل خود را بر خوردن از دست دهد. درمان شناختي رفتاري در کنار آموزش هاي تغذيه اي موثرترين درمان محسوب مي شود. به بيماران ياد داده مي شود که نشانه هاي بيروني مربوط به خوردن را شناسايي کنند و غذاي مصرفي در شرايط خاص نظير هنگام رفتن به سينما يا تماشاي تلوزيون يا در جريان برخي حالات هيجاني خاص نظير اضطراب يا افسردگي را يادداشت کنند. بيماران مي آموزند الگوهاي تغذيه اي جديدي پديد آورند (نظير آهسته غذا خوردن، خوب جويدن غذا، مطالعه نکردن هنگام صرف غذاو غذا نخوردن در موقعيت هاي غير نشسته).
گام هاي مبارزه با چاقي
1- مرور مزاياي کاهش وزن و رژيم گرفتنبراي خود ليستي تهيه کرده و مزاياي کاهش وزن و همچنين دلايل خود براي اينکار را ثبت کنيد تا بعدا هر زماني که با سختي هاي مسير روبرو شديد بتوانيد به آن ليست رجوع کرده و دوباره براي پيمودن اين مسير سوخت گيري انگيزشي کنيد.
2- متعهد شدن نسبت به برنامه رژيم غذاييسعي کنيد تا درجهت اهداف و ارزش هاي زندگيتان، تغييري در زندگي خود ايجاد کنيد و نسبت به کاهش وزن متعهد شويد. درعين حال نيز يادتان باشيد که در اين مسير ممکن است گاهي اوقات نااميد شويد و انگيزه خود را از دست دهيد اما هميشه به مقصد و هدفتان نگاه کنيد و بدانيد که هيچ روش آسان يا هيچ معجزه آميزي براي کاهش وزن وجود ندارد.
3- نشسته غذا بخوريدهنگامي که ما در حال انجام دادن کارهاي ديگر مثل راه رفتن، حرف زدن با ديگران يا تماشاي سريال غذا مي خوريم توجهي نسبت به ميزان خوراکمان نمي کنيم و دچار اضافه وزن مي شويم.
4- سرعت غذاخوردنتان را کم کنيداز زماني که غذا خوردن را شروع مي کنيد 15 دقيقه طول مي کشد تا پيام سيري به مغرتان برسد. چنانچه زودتر از اين موعد غذايتان را تمام کنيد دچار احساس گرسنگي کاذب خواهيد شد و کالري بيشتر از نيازتان دريافت خواهيد کرد.
5- باتوجه کامل غذا بخوريدسعي کنيد هنگام غذاخوردن فقط و فقط به غذاخوردنتان توجه کنيد. به مزه، عطر، رنگ، دما و ... . اينکار منجر مي شود تا از غذاخوردنتان لذت ببريد و براساس ميزان واقعي نيازتان غذا مصرف کنيد.
6- ورزش کنيدحداقل هفته اي 3 بار و هر بار به مدت 30 دقيقه ورزش هوازي انجام دهيد.
7- تفاوت بين گرسنگي، تمايل و ولع را بشناسيدبسياري از افراد چاق نمي توانند تفاوت بين گرسنگي، تمايل و ولع را دريابند و اين موضوع منجر به اضافه وزن بيشتر آن ها خواهد شد. گرسنگي حاصل نياز فيزيولوژيک است، اگر مدت زيادي از زماني که وعده قبلي تان را ميل کرده ايد گذشته است و يا اينکه احساس خالي بودن شکم داريد و شکمتان قار و قور مي کند، گرسنه هستيد. تمايل اينست که شما صرفا دلتان مي خواهد چيزي بخوريد در حاليکه گرسنه نيستيد. ولع نوعي تمناي شديد براي خوردن يک غذا يا خوراکي خاص است. حال که تفاوت اين 3 را دريافتيد سعي کنيد نسبت به تمايل و يا ولعتان مقاومت نشان دهيد و تسليم آنها نشويد.
8- راه اندازها را پيدا کنيدافکاري که در مورد غذا خوردن به ذهنتان مي آيد ناشي از برخي موقعيت ها همانند شرايط زير است: فکر کردن به يک غذاي خوشمزه، ديدن يا بوييدن غذاي خاصي، تماشاي برنامه آشپزي، تبليغ يک رستوران يا فست فود، حضور در جمعي که درحال خوردن غذا هستند، تنهايي، اضطرب، ناراحتي و چه بسا شادي و هيجان زدگي و ... همگي مي توانند شما را به سمت مصرف غذا سوق دهند. اين راه اندازها را بشناسيد و آنها را مديريت کنيد.
9- با دلسردي خود مقابله کنيدچنانچه رژيم خود را شکستيد نا اميد نشويد و اين لغزش را به حساب ناتوانيتان نگذاريد بلکه دوباره کمربند همت خود را سفت کرده و مجدد شروع کنيد.
10- به افراد سمج «نه» بگوييد
گاهي اوقات ديگران از رژيم شما مطلع نيستند و غذا يا خوراکي به شما تعارف مي کنند. در اين شرايط با خوشرويي از آنان تشکر کنيد و «نه» بگوييد. اگر آن فرد سمج بود و اصرار کرد به او بگوييد: «اين خوراکي خوشمزه به نظر مي آيد، اشکالي ندارد اگر که من آن را با خودم ببرم و بعدا بخورم؟». سپس آن خوراکي را طوري در برنامه تان بگنجانيد تا ميزان کالري دريافتي تان از ميزاني که قرار بوده مصرف کنيد بيشتر نشود مثلا از ساير غذاهاي خود کم کنيد يا زمان بيشتري ورزش کنيد.
11- نوشابه هاي گازدار و قندي را حذف کنيدنوشابه هاي گازدار علاوه بر اين که حاوي قند بسيار زيادي هستند منجر به تحريک فرد براي خوردن مقدار بيشتري از غذا مي شوند.
12- وزن خود را تثبيت کنيد
رسيدن به وزن نرمال به معناي اختتام مسير نيست بلکه حفظ وزن مطلوب گام مهمتري است و مي طلبد تا شما تلاش هاي خود را ادامه دهيد. فراموش نکنيد هرچقدر هم پيشرفت اندکي در اين مسير داشتيد خود را تشويق کنيد (اما نه با خوراکي!).
13- در اين مسير با متخصص روانشناسي باليني و متخصص تغذيه مشورت کنيد.رادیو سلامت
سلام ممنون از مطلب مفيدتون