تابستان فصل سفر، گردش و تفریح های خانوادگی است و خیلی ها برای لذت بردن از طبیعت ساعت هایی از روز را در جنگل، کنار رودخانه و فضاهای باز می گذرانند. در تابستان احتمال گزش و آسیب دیدن با نیش حشرات هم بیشتر می شود...
برای اینکه بتوانید در سفر و گردش های تابستانی از خود و خانواده تان محافظت کنید، لازم است حشره ها را بشناسید، با راه های پیشگیری از گزش آشنا باشید و بدانید پس از گزش چه باید کرد. حشرات معمولا بی ضررند اما بعضی از آنها واقعا خطرناک هستند. شما را با ۱۸ حشره آشنا می کنیم.
● کـنــه
بسیاری از حشرات مانند عنکبوت های سمی، زنبور و شپش خطرناک هستند اما فقط تعداد کمی از آنها مانند کنه زیر پوست ما نفوذ می کنند. وقتی در حال لذت بردن از طبیعت هستید، مراقب کنه ها باشید. وقتی به گیاهان و علف ها دست می زنید، ممکن است این حشره کوچک به شما حمله کند. کنه ها معمولا باعث انتقال بیماری نمی شوند و محل گزش وخیم نمی شود اما کنه های آلوده ممکن است باعث انتقال بیماری لایم و تیفوس کنه ای شوند.
وقتی کنه به پوست می چسبد، به سمت مناطق گرم و مرطوب بدن می رود و از خون تغذیه می کند و ممکن است باعث انتقال بیماری شود. گاهی در محل گزش کنه، حساسیت ایجاد می شود. اگر کنه به شما حمله کرد، خیلی مهم است آن را طوری از بدن جدا کنید که نیشش در بدنتان نماند. برای پیشگیری از گزش کنه وقتی بیرون هستید دست ها، پاها و سرتان را بپوشانید. از اسپری های دفع حشرات استفاده کنید و پس از بازگشت از در محل های پر درخت و سبزه، پوست و لباس هایتان را از نظر وجود کنه بررسی کنید.
بیماری لایم. برخی از کنه ها می توانند حامل باکتری بیماری لایم باشند. کنه های آلوده معمولا تا ۳۶ ساعت پس از چسبیدن به بدن، بیماری را منتشر نمی کنند. اگر کنه آلوده به بیماری لایم شما را بگزد، برداشتن آن از روی پوست تا ۳۶ ساعت احتمال ابتلا به بیماری را کاهش می دهد. اولین علامت عفونت، راش های دایره ای روی پوست، تب، سردرد و خستگی است. اگر بیماری لایم درمان نشود، به قسمت های دیگر بدن مانند عضلات، مفاصل، قلب و سیستم عصبی منتشر می شود. در بیشتر موارد بیماری لایم به طور موفقیت آمیز با آنتی بیوتیک درمان خواهد شد.
● عنکـبـوت بـیــوه سـیـاه
این عنکبوت سمی یک گرم وزن دارد و اندازه یک گیره کاغذ است اما سم آن ۱۵ برابر قوی تر از زهر مار است. این حشره در توده های چوب و کنده درخت مخفی می شود. این عنکبوت پاهای بلند و براق سیاهی دارد و روی پشتش لکه های نارنجی، قرمز یا زرد به شکل ساعت شنی دیده می شود. عنکبوت ماده پس از جفت گیری عنکبوت نر را می خورد و به همین دلیل بیشتر تنهاست.
جای نیش این حشره می تواند درد تند و تیزی در عضو ایجاد کند یا بدون درد باشد. در صورت گزیده شدن با این حشره دنبال یک یا دو جای دندان، قرمزی و برآمدگی در محل گزش باشید. ممکن است پس از گزش، گرفتگی شدید عضلات، تهوع، استفراغ، تشنج و افزایش فشار خون رخ دهد. در این صورت فورا به پزشک مراجعه کنید و در صورت امکان برای درمان بهتر حشره را همراه ببرید.
● عنکـبـوت مـنـزوی قـهوه ایاین حشره می تواند کشنده باشد. اتاق های زیر شیروانی و انباری ها مخفیگاه این عنکبوت ها هستند. رنگ آن از قهوه ای مایل به زرد تا قهوه ای تیره متغیر است. زهر این عنکبوت به شدت سمی است و گاهی در محل گزش زخم های شدید و عفونت ایجاد می شود.
ابتدا جای نیش حشره درد ندارد و پوست قرمز می شود. بعد از مدتی اطراف محل گزش سفید می شود و دانه های قرمز و تاول های دردناک روی آن به وجود می آید. اگر زخم گسترش پیدا کند، در موارد نادر کشنده است. در صورت گزیده شدن با این حشره فورا به پزشک مراجعه کنید و در صورت امکان عنکبوت را هم همراه ببرید.
● شـپـش
شپش حشره ای است که می توان آن را روی سر پیدا کرد. شپش ها دوست دارند در گردن و پشت گوش مخفی شوند و از طریق استفاده از کلاه، شانه یا وسایل دیگر فرد آلوده، ممکن است به شما منتقل شوند. شپش خارش ایجاد می کند اما خاراندن باعث عفونت می شود. در موارد شدید ممکن است ریزش مو ایجاد شود.
برای کشتن شپش و از بین بردن تخم های آن، طبق دستور پزشک از محلول ها، کرم ها و شامپوهای دارویی استفاده می شود. برای پیشگیری از انتشار شپش، لباس ها، رختخواب و شانه فرد مبتلا باید شسته شود. همه افراد خانه مورد بررسی قرار بگیرند و در صورت مشاهده شپش یا تخم آن درمان انجام شود.
● کـککک ها حشرات کوچک، بدون بال و فرزی هستند که از خون میزبان تغذیه می کنند. کک ها فقط در حیوانات وجود ندارند و خون انسان را هم می خورند.
برخی افراد به نیش کک حساس هستند اما خاراندن می تواند زخم و عفونت ایجاد کند. بهترین راه این است که کک ها را از بین ببرید. اجازه ندهید حیوانات خانگی داخل اتاق ها شوند و قالیچه ها را هر روز جارو برقی بکشید. در محل هایی که کک زیاد است، از اسپری حشره کش استفاده کنید. ماهی یکبار روی حیوانات خانگی حشره کش بزنید.
● زنـبـورهـاوقتی زنبور عسل نیش می زند، نیش خود را از دست می دهد و می میرد اما انواعی از آن مانند زنبور قرمز و زنبور خرمایی هنگام گزش نیششان را از دست نمی دهند و می توانند چند بار نیش بزنند. افرادی که به نیش زنبور حساس هستند، ممکن است دچار واکنش های شدید شوند.
در صورت زنبور گزیدگی، اگر واکنش آلرژیک ندارید به آرامی نیش را در بیاورید. محل گزش را تمیز کنید و مقداری یخ روی آن بگذارید. برای رفع خارش، از آنتی هیستامین های خوراکی و برای برطرف شدن درد، استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. اگر سابقه آلرژی و شوک دارید، دراز بکشید، با دقت نیش را دربیاورید و به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
● مـورچـه آتـشـی
این مورچه حدود یک سانتی متر طول دارد و شبیه مورچه های معمولی است. در فضاهای باز و زمین های بازی زیر خاک پنهان می شود و در صورتی که مورد آزار قرار بگیرد، حمله می کند. هنگام حمله مورچه با دهانش محکم به پوست می چسبد و سپس با شکمش نیش می زند. این مورچه هنگام گزش می تواند چند بار زهر بریزد.
نیش این مورچه اغلب باعث قرمزی شبیه زخم ناشی از سوختگی می شود. ممکن است زخم عفونی شود. کیسه یخ، مسکن و آنتی هیستامین به رفع ناراحتی کمک می کند. در تعداد زیادی از گزش ها، واکنش به سم ایجاد می شود. در صورت بروز واکنش های آلرژیک مراقبت های پزشکی لازم است.
● کـک کـوچـک گـرمـسیـریاین حشره موجود بسیار کوچکی از تیره عنکبوتیان است. آنها وقتی لارو هستند، از انسان و وقتی بزرگ تر می شوند از گیاهان تغذیه می کنند. محل گزش بدون درد اما خارش دار است. خارش یک تا دو روز پس از گزش بیشتر می شود.
چند روز پس از گزش، کک کوچک گرمسیری از پوست جدا می شود و تاول قرمز خارش داری بر جا می گذارد. اگر محل گزش گسترس پیدا کرد یا عفونی شد، حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
● مـایــت
مایت ها کرم های بسیار ریزی هستند که وارد پوست می شوند و مشکلات پوستی و بیماری گال ایجاد می کنند. این کرم های ریز از طریق تماس پوست با پوست فرد آلوده یا از طریق استفاده از حوله، ملحفه و سایر وسایل مشترک منتقل می شوند.
چند هفته پس از اینکه کرم های ریز وارد پوست شوند، خارش شدید و زخم پوستی بروز می کند. خارش، خیلی شدید است و اغلب شب ها بدتر می شود. معمولا راش ها اطراف انگشتان، مچ، آرنج، ناحیه تناسلی و کفل دیده می شوند. برای برطرف شدن خارش، لازم است با تجویز پزشک، از قرص و محلول های خاص استفاده شود. همه لباس ها، حوله ها و ملحفه های آلوده باید در آب گرم شسته شوند.
● سـاس رخـتـخـواب
همانطور که از نامش پیداست، علاقه دارد در رختخواب مخفی شود. این حشره کوچک اغلب در هتل ها، سربازخانه ها و مجتمع های آپارتمانی پیدا می شود و می تواند روی چمدان ها، جعبه ها و حیوانات خانگی بنشیند و به جاهای دیگر منتقل شود.
ساس رختخواب اغلب دست ها و شانه را نیش می زند و عارضه ای قرمز و خارش دار بر جای می گذارد. بیشترین نگرانی و خطر بهداشتی احتمال گسترش عفونت در اثر خاراندن است. اگر واکنش آلرژیک پوستی دارید، پماد کورتیکواسترویید و آنتی هیستامین خوراکی استفاده و به پزشک مراجعه کنید.
● صـدپـای کوچـک خانـگـیاین حشره در مناطق گرم و محل هایی که درختانی مانند نارون، بلوط و چنار وجود دارد دیده می شود. شاید به نظر برسد این حشره نیش ندارد اما سم آن در مجرای چنگال های تیغ مانند و در میان پرزها مخفی شده است.
وقتی صدپا نیش می زند، درد شدید، راش، تب، تهوع و گرفتگی عضلات بروز می کند. در صورت گزش، تیغ های شکسته را با دقت بردارید و به پزشک مراجعه کنید
● عـقــربهمه عقرب ها سمی نیستند اما عقرب های سمی می توانند کشنده باشند. پس از گزش، علایمی مانند درد، تورم، خارش، تهوع، افزایش تعریق و مشکلات بینایی ایجاد می شود. در صورت عقرب گزیدگی فورا به پزشک مراجعه کنید. عقرب بیشتر شب ها بیرون می آید و مناطق گرم و خشک را دوست دارد و بیشتر در بیابان ها دیده می شود. وقتی برای گردش و تفریح بیرون می روید برای احتیاط حوله ها، کفش ها و پتوها را در فضای باز و بیرون اتاق قرار ندهید. در محل نیش عقرب ممکن است راش و تورم خفیف شبیه زنبورگزیدگی ایجاد شود. گاهی هم آسیب خیلی جدی تر است.
● مـگـس گـوزنـیاین مگس یک نوع مگس گزنده است که در مناطق مرطوب و جنگل ها زندگی می کند. محل گزش این حشره دردناک است و برای پیشگیری از عفونت باید محل نیش را با الکل تمیز کرد. این مگس بیماری تولارمی (یک بیماری باکتریایی که به مراقبت های پزشکی نیاز دارد) را منتقل می کند. با استفاده از مواد دفع کننده حشره و پوشیدن لباس هایی که همه قسمت های بدن را می پوشاند، می توان از گزش این حشره پیشگیری کرد.
● پـشــهپشه ها فقط آزاردهنده نیستند بلکه خاراندن جای نیش آنها می تواند باعث عفونت پوستی شود. پشه ها می توانند بیماری هایی مانند تب دانگ را منتقل کنند. برای پیشگیری از گزش پشه از مواد دفع کننده حشره استفاده کنید و وقتی به مناطق باز می روید، بدنتان را بپوشانید. روی پنجره ها توری نصب کنید و آب راکد در حیاط باقی نگذارید.
● مـگــس
مگس های خانگی حشرات کثیفی هستند که بیش از یک میلیون باکتری در بدنشان حمل می کنند. این حشرات کثیف با آلوده کردن غذاها می توانند عفونت های روده ای را منتشر کنند. برای کنترل مگس، غذا و زباله ها را در ظروف دردار نگهداری کنید و روی پنجره ها توری نصب کنید.
● سوسکسوسک ها فقط چندش آور نیستند و میکروب هایی مانند سالمونلا را منتقل می کنند. وقتی می میرند، لاشه شان باعث ایجاد واکنش آلرژیک و حمله های آسم می شود. در مناطق گرم، دور شدن از سوسک مشکل است و لازم است از حشره کش استفاده شود. برای کنترل سوسک، باید آشپزخانه را تمیز نگه دارید و درزها و روزنه های دیوار و کف را تعمیر کنید.
● رتیلرطیل با طول عمری حدود ۳۰ سال، نوعی عنکبوت است و در اندازه های مختلف دیده می شود. این حشره از موجودات بزرگ مانند انسان می ترسد اما وقتی خشمگین شود، از خودش دفاع می کند. هر چند زهر رتیل کشنده نیست اما ناخوشایند است و ممکن است در محل گزش زخم و درد ایجاد شود.
● دراکولادراکولا حشره ای است که در مناطق گرم و مرطوب زندگی می کند و در مناطق شمالی ایران هم دیده می شود. این حشره بدنی باریک و کشیده و بال های کوتاه دارد. دراکولا نیش نمی زند اما در صورت له?شدن آن روی بدن، سم پدرین آزاد می کند که باعث درماتیت های خطی همراه با سوزش و تاول می شود. احتمال تماس با دراکولا در طول شب و وقتی چراغ های مصنوعی روشن می شوند، بیشتر است.
دو روز پس از له شدن حشره روی بدن، ضایعات پوستی ایجاد و تا ۱۰ روز تشدید می شود. در اثر خاراندن، سم به نقاط دیگر پوست منتقل می شود و زخم گسترش پیدا می کند. دست، صورت و گردن و مناطق بدون پوشش بیشتر دچار آسیب می شوند و در صورت تماس دست آلوده با چشم پس از چند ساعت چشم ها دچار تورم، التهاب، سوزش و خارش شدید می شود. در صورت گزش برای کنترل خارش و پیشگیری از عفونت به پزشک مراجعه کنید.
نصب توری روی پنجره ها، خاموش کردن چراغ های اضافه و تلنبار نکردن علوفه و مواد گیاهی در نزدیکی اماکن مسکونی احتمال تماس با دراکولا را کاهش می دهد. همچنین با توجه به اینکه در صورت له?شدن حشره روی بدن آسیب ایجاد می شود برطرف کردن حشره از روی پوست بدون آسیب رساندن به آن باعث پیشگیری از عوارض بعدی خواهد شد. از آنجا که علایم چند روز پس از له شدن حشره روی پوست بروز می کند، بیشتر افراد از زمان دقیق تماس سم با پوست اطلاعی ندارند اما بهتر است محل له شدن حشره روی پوست فورا با آب و صابون شسته شود.
persianpersia
