دهیدراسیون چیست و درمان آن کدام است؟تعریف: کاهش آب و املاح ضروری بدن متعاقب تعریق بیش از حد در طی تمرین به ویژه در آب و هوای گرم و مرطوب است که با نشانههایی که در زیر میآید، شناخته میشود؛
• خشک شدن دهان
• کاهش ادرار
• چشمان گود افتاده و گیج شدن
• پوست چین و چروک دار
• کاهش فشار خون
• اغماء
علل و عوامل خطرساز• تعریق بیش از حد
• استفراغ یا اسهال طولانی به هر دلیل
• استفاده از داروهایی که مایعات و الکترولیتهای بدن را کم می کند
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض افتاب یا گرما
• سن بالای 60 سال
• تب بالا
• بیماری کلیوی مزمن
نحوه پیشگیری• در طی تمرینهایی که سبب تعریق بیش از حد می شوند، به مقدار کم و مکرر آب بنوشید.
• اگر استفراغ یا اسهال دارید،در هر 30 تا 60 دقیقه مقدار کمی مایعات با الکترولیتهای مکمل که نیاز به تجویز ندارند، مصرف کنید.
• اگر روزانه از داروهای مدرر استفاده میکنید، کاهش وزن بیش از 5/1 کیلو در روز یا 5/2 کیلو در هفته را به پزشک خود گزارش دهید.
• وزن کشی را در قبل و بعد از جلسات تمرین انجام دهید. اگر کاهش وزن به مقدار 2 درصد یا بیشتر جبران نشد، تمرین را قطع کنید.
اما حال چه باید کرد؟معیارهای تشخیصی
مشاهده علائم• گرفتن شرح حال و معاینه فیزیکی توسط پزشک
• مطالعات آزمایشگاهی خون شامل شمارش گلبول و میزان الکترولیت
• جراحی: نیازی به جراحی نیست
• روند طبیعی بیماری: با کنترل علل اساسی و جایگزینی مایعات مورد نیاز قابل درمان است.
عوارض ممکن• افت فشار خون، شوک و مرگ به دنبال از دست دادن طولانی و شدید آب بدن
نحوه درمان• توجه: از دستورهای پزشک که مکمل درمان است، پیروی کنید.
درمان پزشکی• بستری شدن در بیمارستان جهت تزریق مایعات داخل وریدی (فقط در موارد شدید یا طولانی مدت)
درمان در منزل• هر روز و در یک زمان مشخص با یک ترازوی دقیق خود را وزن کنید و وزن خود را یادداشت نمایید تا از کاهش مایعات بدن خود آگاه شوید.
• اگر استفراغ می کنید یا اسهال دارید، دفعات آن را به یاد داشته باشید. این کار برای مشخص کردن کاهش مایعات بدن کمک می کند.
• برای از دست دادن جزیی آب بدن، مقدار کمی مایعات مصرف کنید. مقدار زیادتر ممکن است معده را تحریک کرده و موجب استفراغ شود.
دارو درمانی• پزشک ممکن است برای آب از دست رفته مایعات داخل وریدی تجویز کند.
فعالیت• تا زمان بهبودی کامل استراحت کنید.
رژیم غذایی• به شدت اختلال بستگی دارد. غذاهای نمکدار، دهیدارسیون را کاهش می دهد.
و در پایان با پزشک تماس بگیرید؛ اگر علایم کاهش آب بدن داشته باشید.
محمد محمدیانفر، کارشناس تربیت بدنی و علوم ورزشی