یکی از بقایای به جا مانده از این آیین و مراسم، «گوردخمه»های عجیبی است که هنوز در شمال استان خوزستان قابل روئیتند؛ گورهایی چندین تُنی که با ظرافت خاصی تراشیده شده و خانه امنی برای اموات در جهان مردگان مهیا می‌ساخته است. گورهایی سنگی با ابعادی عجیب و بزرگ...
این
قبرهای عظیم الجثه علاوه بر اجساد، خوارکی‌ها، آشامیدنی‌ها و تمام مایحتاج
سفر ارواح به دنیای مردگان را در خود جا می‌دادند؛ قبرهایی بزرگ و خوش
تراش...
شاید پر بی راه نباشد اگر بگوییم ابناء
بشر در طول تاریخ گاهاً بیش از آنکه دغدغه نوع زندگی و محل اسکانشان را
داشته باشند، نگران محل مرگ، نوع قبر و محل استقرار بدنشان در زندگی پس از
مرگ بودند؛ دغدغه‌ای که ارجحیت آن بر نوع محل اسکانشان، از ماندگارتر بودن
مقبره‌های آن‌ها هویدا است؛ مقبره‌هایی که نه تنها شکل ظاهرشان، که حتی نوع
فلسفه ساخت آن‌ها نیز دستخوش تغییراتی بنیادین در ادوار مختلف تاریخ شده
است.
شکل
قبر و آیین تدفین مردگان در تمدن‌های مختلف جهان بر اساس فلسفه مرگ و
جهان‌بینی این تمدن‌ها شکل گرفته است؛ تمدن‌هایی که برخی از آن‌ها سوزاندن
مردگان را ضامن شادی ارواح آن‌ها می‌دانستند و برخی از آن‌ها مومیایی
کردنشان را؛ اما در کشورمان نیز تمدن‌های مختلف عیلامی پارسی و مادها هریک
شیوه و آیین خاصی در فرم و محتوای بدرقه امواتشان به دنیای مردگان داشتند.
یکی
از بقایای به جا مانده از این آیین و مراسم، «گوردخمه»های عجیبی است که
هنوز در شمال استان خوزستان قابل روئیتند؛ گورهایی چندین تُنی که با ظرافت
خاصی تراشیده شده و خانه امنی برای اموات در جهان مردگان مهیا می‌ساخته
است. گورهایی سنگی با ابعادی عجیب و بزرگ...
این
سنگ‌های عظیم چند هزار ساله که هنوز بقایای رها شده تعدادی از آن‌ها در
شمال خوزستان باقی است، نشان می‌دهد که خانه مردگان نزد عیلامی‌ها، از چنان
ارزش و مقامی برخوردار بوده که حاضر بودند برای مهیا کردن ساز و برگ سفر
مردگان، مدت‌ها زمان گذاشته و خانه‌ای به این زیبایی و شکوه برای اجساد
فراهم کنند؛ خانه ای ساخته شده از سنگی عظیم و یک تکه که تک دریچه کوچکی
در آن تعبیه شده؛ سنگی بزرگ، که درونش به صورت ماهرانه و هنرمندانه‌ای
تراشیده شده تا جا برای جسد، همراهان و مایحتاج سفر به دنیای مردگان را
مهیا کند.
در
داخل این گوردخمه‌ها، فضایی برای خواباندن اجساد و نگهداری خوراکی‌‌ها و
نوشیدنی‌های مختلف تعبیه شده و نکته جالب در ساخت آن‌ها، تراشیدن ماهرانه
فضای داخلی سنگ‌های چند تُنی از درون دریچه کوچک تعبیه شده بر دیواره آن‌ها
است که با توجه به ابزار و ادوات ابتدایی و یک تکه بودن سنگ این
گوردخمه‌ها، نیازمند زمان و صرف انرژی بسیاری بوده است.
به
گفته برخی‌ها، عیلامی‌ها، افراد پیر و از کار افتاده خود را به همراه غذا و
نوشیدنی در داخل این گوردخمه‌ها رها می‌کردند و دریچه آن را مسدود
می‌کردند که البته با توجه به شیوه زندگی عیلامی‌ها، بسیاری از کارشناسان
این فرضیه را مردود می‌دانند.
تمدن ایران در دوره های گوناگون فوق العاده است و جذابیت بسیاری دارد، جای خالی یک موزه ملی که آثار ارزشمند دوره های گوناگون را در بر بگیرد کاملا احساس می شود