در
هیچ یک از کشورهای دنیا به اندازه آمریکا انسانها در زندانها به بند
کشیده نمیشوند، در حال حاضر بیش از 2.2 میلیون شهروند آمریکایی در بازداشت
به سر میبرند که این تعداد تنها یک چهارمِ تمام زندانیهای دنیاست.
این پیشتاز بودن فقط در اعداد و ارقام
نیست، بلکه نسبت زندانیان به شهروندان هم در هیچ کجای جهان به اندازه
آمریکا بالا نیست. شمار زندانیان سیاهپوست و افرادی که نژادشان به یکی از
کشورهای آمریکای لاتین برمیگردد، بالاتر از متوسط است. اما در این میان،
به ندرت دربارۀ زندانیان یک قشر خاص صحبت میشود و آن، افراد مبتلا به
بیماریهای اعصاب و روان هستند.
*** صدای دیدهبان حقوق بشر هم درآمد
"سازمان دیدبان حقوق بشر" (HRW)
روز سه شنبه 22 اردیبهشت (12 می 2015) گزارشی 126 صفحهای با عنوان
"بیاحساس و ظالمانه: اعمال خشونت علیه زندانیان دارای اختلالات روحی در
زندانهای آمریکا " منتشر کرد و بار دیگر این ادعای آمریکا که خود را دژ
مستحکم و قهرمان حقوق بشر در کرۀ زمین میخواند، به سخره گرفت.
سازمان جهانی دیدهبان حقوق بشر،
انسانهای مبتلا به اسکیزوفرنی، افسردگی و اختلالات دوقطبی (هیپومانیا) را
در زمرۀ اصلیترین اختلالات روحی-روانی قرار میدهد که بیش از همه در معرض
خشونت مفرط پرسنل زندان هستند. طبق این گزارش، شکنجهگران زندانها
اسپریهای حاوی مواد شیمیایی سمی را به صورت آنها میپاشند، پوستشان را با
شوک الکتریکی میسوزانند و یا روزهای متوالی آنها را به تخت یا صندلی
زنجیر میکنند.
کبودیهای دلخراش و جراحات جدی که در اثر
اصابت ضربات سنگین به بینی، دندهها، فک و سایر اجزای بیرونی و داخلی
زندانیان وارد آمده، به امری کاملاً متداول تبدیل شده است. در موارد متعدد،
اقدامات خشن به مرگ زندانی انجامیده یا حداقل آن را به جلو انداخته است.
این بیماران اعصاب و روان، از سه جهت متحمل آسیب میشوند:
اول
اینکه به اعتقاد روانشناسان رنجی که خود بیمار از ترس، اضطراب، توهم یا هر
نشانۀ دیگری که مختص اختلالش است، متحمل میشود، بسیار سهمگینتر از آنست
که اطرافیان وی از او درک میکنند.
دوم
اینکه بیمار مبتلا به اختلال روحی در زندان گرفتار است. بینظمی در مصرف
داروهای روانپزشکی و تشدید شرایط فشار و بحران، برای او نسبت به یک فرد
سالم به مراتب مضاعف است.
سوم شکنجۀ این فرد به طرق ضدّ انسانی است که به گفتۀ "جیمی فلنر" (Jamie Fellner)
یکی از نویسندگان گزارش اخیرِ دیدهبان حقوق بشر، کمترین امید به بهبود و
درمان وی را تبدیل به یأس کرده و قادر است ظرفیت روانیِ فرد بیمار را به
نقطۀ پایان برساند. بدیهی است اگر فرد بیمار احیاناً پیش از زندان، مراحلی
از درمان روانپزشکی را طی کرده، با این اوصاف هر چه پزشکان برای وی
رشتهاند، پنبه گردد.
در پژوهش دیگری از سازمان دیدهبان حقوق
بشر که آلمانها سال 2012 انجام دادهاند به گواهی پزشکان بیمار، 40%
زندانیان به نوعی حداقل یک اختلال روانپزشکی دارند. یک سوم آنها نشانههای
حادّ افسردگی یا دوقطبی و یک پنجم آنان اختلالات هذیانی یا توهمات دیداری-
شنیداری از خود نشان دادهاند.
*** مصادیقی از رفتار ضد حقوق بشری در شکنجههای روزمرّه
نیویورک تایمز نوشت: یک گزارش سازمانی از
زندان "رایکرز ایسلند" واقع در نیویورک سیتی دقیقاً عبارتِ نهادینه شدنِ
"فرهنگ توحش" در زندانهای آمریکا را به کار میبرد و نشان میدهد هیچ
کنترل مشخص و تعریفشدهای بر شکنجهها صورت نمیگیرد. 85% قربانیان غالباً
جوان هستند.
مردی که در تصویر فوق دیده میشود، "آندره لین" (Andre Lane)
مبتلا به بیماری اعصاب و روان در سلول انفرادی حبس است. اعتراض وی به
کیفیت غذا در زندان سبب شد که نگهبانان با قطع دوربینهای اتاق بازجویی، او
را به حدی کتک زدند که لکههای خون وی، روز بعد روی دیوارهای اتاق کاملاً
مشهود بود.
اشپیگل در همین خصوص طی گزارشی فرد دیگری به نام "کریس لوپز" (Chris Lopez)
سی و پنج ساله را معرفی میکند که مرگی تنها، دردناک و حقارتآمیز را
تجربه کرد. کریس از اهالی ایالت کلورادوی آمریکا به بیماری اسکیزوفرنیِ
پارانویا مبتلا بود و سالها یک پایش رواندرمانی بود و پای دیگرش زندان!
او نهایتاً به زندان سنکارلوس (SCCF) منتقل شد.
نگهبانان میگویند روزی او را نسبتاً
بیهوش در سلولش یافتند. به جای خبر کردن پزشک، دست و پای وی را با طناب به
تخت بستند و داروهای آرامبخش غیرمجاز به او تزریق شد. بدن کریس به داروها
واکنش نشان داد، عضلاتش منقبض شد و شش ساعت بعد در همان حال جان داد.
تصویر بالا "نیک کریستی" (Nick Christie)
شصت و دو ساله اهل فلوریداست که مبتلا به افسردگی و اختلال اضطرابی بود که
به اتهام ارتکاب جرائم خرد در بازداشت به سر میبرد. زندانبانها 36 ساعت
مداوم به او اسپری شیمیایی پاشیدند، در حالیکه به صندلی بسته شده بود؛ تا
اینکه بر اثر ایست قلبی جان خود را از دست داد.
این روش یعنی ساعتها پاشیدن اسپری سمی به صورت و بدن زندانی، یکی از شکنجههای متداول در زندانهای آمریکاست.
"رابرت اسویپر" (Robert Sweeper)
مرد بیخانمانی از اهالی کارولینای جنوبی به جرم اینکه یکی از شبهای
فوریه، به دلیل سرمای زمستان به حیاط مدرسهای پناه برده و شب را آنجا
خوابیده بود، در بازداشت به سر میبرد. یکی از مأموران امنیتی زندان، به
بهانۀ درگیری لفظی با رابرت، سگهای مخصوص و آموزشدیده را رها کرد و به
جسم برهنۀ وی حملهور نمود.
در آمریکا، امثال نیک، آندره، رابرت و کریس، استثنائاتی نیستند که بتوان به سادگی از کنار آنها عبور کرد.
جدیدترین آمارها حاکیست 4% از شهروندان
بزرگسال آمریکا به اختلالات روانی جدی دچارند. این عدد در پشت میلهها یک
نفر از هر پنج زندانی است. اکنون حداقل 350 هزار انسان مبتلا به بیماری
اعصاب و روان در زندانهای آمریکا به سر میبرند و هر روزی که میگذرد
سرنوشت نامعلومی در انتظار آنهاست.