رئیس سازمان جاسوسی اوکراین اعلام کرده که در بحبوحه حملات اوکراین به کریمه، روسیه از تنها سامانه دفاعی هوایی S-۵۰۰ خود رونمایی کرده است.
سپهبد کایرلو بودانوف، رئیس اداره اطلاعات دفاعی اوکراین در صحبتهایی اعلام کرده که با افزایش حملات اوکراین به شبهجزیره کریمه، روسیه تنها سامانه دفاع هوایی S-۵۰۰ خود را در این منطقه مستقر کرده است.
طبق گفته بودانوف تا به امروز هرگز از سیستم پیشرفته S-۵۰۰ استفادهنشده بود و بهکارگیری این سامانه حالا بهصورت آزمایشی است که روسیه بهمنظور حفاظت از پل کرچ و تقویت شبکه دفاع هواییاش آن را در کریمه مستقر کرده است. پل کرچ، پلی کلیدی در این جنگ است که با طول ۲۰ کیلومتر، سرزمین اصلی روسیه را به کریمه متصل میکند و راهی ساده برای رسیدن نیروهای روسی به این منطقه و نمادی از کنترل روسیه بر کریمه است.
در روزها و هفتههای اخیر، روسیه بارها هدف قایقهای بدون سرنشین، بمبها و حملات اوکراین قرار گرفته و حتی تجهیزات دفاع هوایی روسیه نیز مورد هدف قرارگرفتهاند.
سامانه S-۵۰۰ چیست؟
سامانه S-۵۰۰ که پرومتئوس نامگرفته، یک سامانه دفاعی متحرک و زمین به هواست که برای رهگیری موشکهای بالستیک و سلاحهای دیگر طراحیشده است و مؤسسه مطالعات جنگ در واشنگتن اخیراً در تشریح این سامانه گفته: «این سیستم در حقیقت نسخه مدرن شدهای از سامانه S-۳۰۰ است.»
درحالیکه سامانه S-۵۰۰ تا پیشازاین چندین بار مورد آزمایش قرارگرفته، ولی هرگز در میادین اصلی نبرد از آن استفادهنشده است. حالا روسیه ادعا کرده که با بهرهگیری از این سامانه میتواند همه سلاحها، ازجمله موشکهای مافوق صوت که با سرعتی بالا، در مسیرهای غیرقابلپیشبینی در ارتفاعات پایین پرواز میکنند را رهگیری کند؛ اما این قابلیت سامانه هنوز نامشخص است.
شروع پروژه توسعه و تولید S-۵۰۰، از سال ۲۰۱۰ آغاز شد و به دلیل مشکلات متعدد، با تأخیرهای متعددی روبرو شد که این روند یک دهه به طول انجامید و همین ابهاماتی را در مورد قابلیت دوام آن بهعنوان یک سیستم مطرح کرد. درنهایت این سامانه در سال ۲۰۲۱ به نیروهای مسلح روسیه تحویل داده شد؛ هرچند که باز هم قادر به برآورده کردن تمام الزامات سیستم نبود.
سرگئی شویگو، وزیر دفاع وقت روسیه در آوریل ۲۰۲۴ اعلام کرد که کشورش با یکی از دو گزینه وارد نبرد خواهد شد: دفاع موشکی و نقش ضد هوایی. حالا روسیه برای حفاظت از پل کرچ و تقویت قابلیتهای دفاع هواییاش در کریمه در حالی از S-۵۰۰ استفاده میکند که اوکراین با حملات متعدد در این شبهجزیره، به دنبال آن است که نبرد در این منطقه را برای ارتش روسیه غیرقابلتحمل کند.