عصر ویکتوریایی، دوران حکومت ملکه ویکتوریا بر بریتانیا (از سال ۱۸۳۷ تا ۱۹۰۱)، با تغییراتی در مُد، طرز نگرش و عادت های روزانه همراه بود. اما برخی از قوانین و باورهای این دوره حالا بسیار عجیب و منسوخ به نظر می رسند. در ادامه با برخی از عجیب ترین آن ها آشنا خواهیم شد.
۱- هیچ دستشویی عمومی ای برای زن ها وجود نداشت
در عصر ویکتوریایی اگر بانوی متشخصی می خواست برای پیاده روی به مرکز لندن برود، هنگام انتخاب مسیر خود باید دقت می کرد که جایی برای رفتن به دستشویی داشته باشد. معمولاً این کار تنها در خانه ی دوستان یا اقوام امکان پذیر بود، چون در شهر هیچ دستشویی عمومی ای برای زن ها وجود نداشت. آن زمان رفتن به چنین مکانی را برای یک بانو شرم آور می دانستند.
دلیلش این بود که در عصر ویکتوریایی زن «فرشته ی خانه»، مادر، همسر یا دختر تلقی می شد و اعتقاد بر این بود که هیچ دلیلی برای دور شدن او از خانه وجود ندارد و مکان های عمومی صرفاً به مردان تعلق دارد.
۲- معیار انتخاب شوهر بر اساس شکل سر مرد بود
در عصر ویکتوریایی ازدواج هدف اصلی زندگی یک زن دانسته می شد. البته برای مردان هم ازدواج مسأله ی جدی ای بود. به همین دلیل، برای انتخاب زن یا شوهر خود باید دقت زیادی به خرج داده می شد. کتاب ها و راهنماهای مختلفی منتشر شده بود که حاوی متدها و فرمول هایی برای کمک به پیدا کردن یک همسر ایده آل بودند.
مثلاً لویی آلن ووت، نویسنده ی انگلیسی، در سال ۱۹۰۲ کتابی به نام «راهنمای کاربردی شخصیت خوانی» منتشر کرد که در آن توضیح داده بود چطور می توان از روی شکل بینی یا جمجمه ی یک مرد متوجه شد که آیا او همسری وفادار و پدری دلسوز خواهد شد یا خیر. به علاوه، توصیه می شد اگر زن و مرد هر دو بینی عقابی داشتند، از ازدواج با یکدیگر خودداری کنند، چرا که این فرم بینی نشانه ی لجباز بودن فرد دانسته می شد و اعتقاد بر این بود که دو شخص لجباز برای تشکیل خانواده با یکدیگر مناسب نیستند.
همچنین امکان محاسبه ی اختلاف سنی ایده آل میان زن و شوهر وجود داشت: برای این منظور سن مرد را تقسیم بر ۲ می کردند و سپس عدد به دست آمده را به اضافه ی ۷ می کردند. مثلاً اگر مردی ۳۰ ساله بود باید یک همسر ۲۲ ساله برای خود پیدا می کرد و برای یک مرد ۴۰ ساله، یک همسر ۲۷ ساله مناسب دانسته می شد.
۳- قطار را برای سلامت روان مضر می دانستند
در دهه های ۱۸۵۰ و ۱۸۶۰، سفر با قطار رواج زیادی پیدا کرد. با این حال، مردم عصر ویکتوریایی قطار را بسیار خطرناک می دانستند. آن ها معتقد بودند که استفاده از قطار به مغز آسیب می زند. به باور آن ها، حرکت های ناگهانی قطار و صدای آن می توانست باعث حمله ی عصبی شود و حتی فرد را به جنون بکشاند.
روزنامه ها با نوشتن درباره ی رفتارهای عجیب و غریب زنان و مردانی که حین سفر با قطار عقل خود را از دست داده بودند، به این باور دامن می زدند. در مقررات مربوط به راه آهن قید شده بود که «مجانین» باید درون یک کوپه ی مجزا ایزوله شوند. خوشبختانه این باور اشتباه درباره ی قطار خیلی زود از میان رفت و بریتانیایی ها توانستند از این شیوه ی نوین، بی دردسر و امن برای سفر بهره مند شوند.
۴- برای معاینه ی پزشکی از تاریکی و مانکن استفاده می شد
برای بانوان ویکتوریایی امکان مراجعه ی تنهایی به پزشک وجود نداشت و این کار باید حتماً با حضور همسر زن یا یک همراه انجام می شد. به علاوه، زن نمی توانست آن قسمت از بدنش که احساس درد می کرد را به پزشک نشان دهد و برای این کار یک مانکن در نظر گرفته شد که محل درد را روی آن به پزشک نشان می دادند.
پرداخت پول ویزیت به پزشکان هم با دردسر همراه بود، چرا که آن زمان اعتقاد بر این بود که مردان متشخص برای پول کار نمی کنند. به همین دلیل، نباید پول را به طور مستقیم به پزشک می دادند. به جای این کار، باید پول را داخل کاغذ می پیچیدند و روی یک میز قرار می دادند.
۵- سلامت دوستداران رنگ سبز در خطر بود
در ربع نخست قرن نوزدهم، رنگ سبز زمردی در اوج محبوبیت قرار داشت. این رنگ هم مورد علاقه ی مُد دوستانی بود که لباس های سبز رنگ به تن می کردند و هم بانوان ثروتمندی که این رنگ را برای دکوراسیون داخلی انتخاب می کردند.
مشکل اما این بود که از مواد بسیار سمی ای برای درآوردن پارچه ها، فرش ها و کاغذ دیواری ها به رنگ سبز استفاده می شد. این رنگ سبز حاوی آرسنیک بود و مشکلات پزشکی شدیدی ایجاد می کرد، اما تازه در نیمه ی دوم قرن نوزدهم بود که به این مسأله پی برده شد.
۶- «کمربند وبا» می بستند
آن زمان تصور می شد دلیل ابتلا به اسهال خونی و وبا، نه مصرف آب آشامیدنی آلوده، بلکه سرد شدن شکم بود. به همین دلیل مردم عصر ویکتوریایی برای پیشگیری از بیماری، از کمربندهای پشمی یا بافتنی استفاده می کردند که به «کمربند وبا» معروف بودند.
عصرایران
