«تابناک با تو» - این ویروس اولین بار در سال ۱۹۳۷ از منطقه نیل غربی اوگاندا جدا شد و امروزه در آفریقا، اروپا، خاورمیانه، آمریکای شمالی و غرب آسیا نیز شیوع دارد.
عفونت نیل غربی به واسطه یک ویروس منتقل شونده توسط پشه ایجاد می‌شود. اکثر افرادی که به این ویروس آلوده می‌شوند، هیچ علامت مشخصی ندارند و یا صرفا نشانه‌های یک بیماری خفیف را تجربه می‌کنند. با این حال، در بخش کوچکی از موارد، ویروس نیل غربی می‌تواند باعث مننژیت شدید و تهدید کننده زندگی (التهاب نخاع) یا انسفالیت (التهاب مغز) شود.
عوارض عصبی مذکور ویروس نیل غربی را به یک عامل نگران کننده در سراسر جهان تبدیل کرده است.
این ویروس اولین بار در سال ۱۹۳۷ از منطقه نیل غربی اوگاندا جدا شد و امروزه در آفریقا، اروپا، خاورمیانه، آمریکای شمالی و غرب آسیا نیز شیوع دارد.
علائم بیمار آلوده به ویروس نیل غربی
تخمین زده می‌شود که ۶۰ تا ۸۰ درصد افرادی که به ویروس نیل غربی آلوده می‌شوند، هیچ علامت یا نشانه‌ای از بیماری نداشته باشند. در این میان تقریبا ۲۰ درصد از مبتلایان دچار وضعیتی می‌شوند که تب نیل غربی نام دارد.
علائم تب نیل غربی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تب
- درد‌های عضلانی
- سردرد
- گلو درد
- تهوع و استفراغ
- خستگی
- بثورات پوستی
این علائم ویروسی عادی معمولا پس از چند روز بهبود می‌یابند و تنها یک "سرماخوردگی تابستانی" در نظر گرفته می‌شوند. به طوری که اکثر بیماران و پزشکان آن‌ها هرگز متوجه ابتلا به عفونت ویروس نیل غربی نمی‌شوند.
مننژیت /انسفالیت
در تعداد کمی از افراد آلوده که تصور می‌شود کمتر از ۱ درصد باشند، احتمال رخداد یک عفونت عصبی جدی وجود دارد.
افرادی که به مننژیت نیل غربی یا انسفالیت مبتلا می‌شوند ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- تب بسیار بالا
- گرفتگی گردن
- احساس گیجی یا سردرگمی
- فلج
- تشنج
- کما
مننژیت یا انسفالیت نیل غربی حتی با مراقبت‌های پزشکی گسترده نیز می‌تواند کشنده باشد. بسیاری از بیمارانی که در نهایت بهبود می‌یابند، با علائم عصبی طولانی مدت برای یک سال یا گا‌ها بیشتر رو به رو می‌شوند. برخی هم ممکن است با نقایص عصبی دائمی مواجه شوند.
عوارض عصبی ناشی از ویروس نیل غربی در افراد مسن، مبتلایان به سرطان و افرادی که پیوند عضو داشته و اهداکننده آن‌ها به این ویروس آلوده بوده است، بیشتر است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد فشار خون بالا، سوء مصرف الکل و دیابت نیز فرد را مستعد ابتلا به بیماری جدی با ویروس نیل غربی می‌کنند.
علل
نیل غربی یک RNA ویروس است که در سراسر جهان از جمله اروپا، آفریقا، آسیا، استرالیا و آمریکای شمالی و جنوبی یافت می‌شود. در حالی که خود ویروس جدید نیست، اما تا چند دهه پیش بیشترین میزان شیوع آن مربوط به آفریقا و خاورمیانه بود. گفتنی است که دانشمندان اولین بار در دهه ۱۹۹۰ آن را با امراض شدید عصبی مرتبط دانستند.
میزبان اصلی ویروس نیل غربی پرندگان هستند. پشه‌ها ویروس را از پرنده‌ای به پرنده دیگر منتقل می‌کنند و به ویروس اجازه تکثیر و انتشار می‌دهند. هنگامی که پشه حامل ویروس فردی را نیش می‌زند، ویروس وارد جریان خون شده و باعث عفونت می‌شود.
این ویروس همچنین می‌تواند از افراد آلوده اهدا کننده خون نیز به گیرنده سالم سرایت کند.
در آمریکا، ویروس نیل غربی برای اولین بار در سال ۱۹۹۹ با شیوع گسترده بیماری در شهر نیویورک شناسایی شد و امروزه به هر یک از ۴۸ ایالت مجاور نیز رسیده است. در سالهای اخیر سالانه بیش از ۳۰۰۰ مورد عفونت عصبی ناشی از ویروس نیل غربی در آمریکا مشاهده شده است.
در نیمکره شمالی، عفونت با ویروس نیل غربی از اواخر ماه مه یا اوایل ژوئن تا سپتامبر، زمانی که پشه‌ها فعال هستند، مشاهده می‌شود. احتمالا ابتلا به عفونت در اواخر تابستان به اوج خود می‌رسد.
درمان
قابل توجه است که تاکنون هیچ درمان خاصی برای ویروس نیل غربی کشف نشده است؛ بنابراین روند درمان در درجه اول بر کاهش علائم متمرکز است. بیمارانی که تب معمولی نیل غربی دارند، (اکثر آن‌ها هرگز متوجه نمی‌شوند که به ویروس نیل غربی آلوده شده اند) معمولا خود را با اقدامات کمکی متداول درمان می‌کنند، مانند استراحت، مصرف مایعات و مسکن‌ها و بیماری آن‌ها نیز در عرض چند روز برطرف می‌شود.
افرادی که به دنبال ابتلا به بیماری جدی ناشی از ویروس نیل غربی در بیمارستان بستری می‌شوند، با هدف مدیریت تب و ثابت نگه داشتن علائم حیاتی تحت درمان قرار می‌گیرند. در حالی که اغلب از دارو‌های ضد ویروسی و ایمونوگلوبولین داخل وریدی برای درمان عفونت نیل غربی در بیماران بستری در بیمارستان استفاده می‌شود، شواهد قطعی مبنی بر اینکه این درمان‌ها به بهبودی کمک می‌کنند وجود ندارد.
نرخ مرگ و میر با عفونت جدی عصبی نیل غربی، حتی با وجود مراقبت‌های پزشکی مطلوب، ۲-۷ درصد در آمریکا گزارش شده است.
پیشگیری
از آنجایی که هیچ درمان کامل و مشخصی برای این عفونت وجود ندارد، پیشگیری امری بسیار مهم و ضروری است.
اجتناب از حضور در مناطق آلوده به پشه، پاکسازی فضا‌های زندگی از هر گونه آب راکد که در آن لارو پشه امکان رشد بیشتری دارد و همچنین استفاده از ترکیبات دافع حشرات، اقدامات پیشگیرانه مهمی به شمار می‌روند. غربالگری خون اهدایی از نظر ویروس نیل غربی به میزان قابل توجهی خطر انتقال از طریق خون را کاهش داده است.
علاوه بر این واکسن‌هایی نیز علیه ویروس نیل غربی در حال ساخت هستند. در حالی که واکسن‌های مخصوص اسب برای استفاده در آمریکا مجوز گرفته اند، هنوز هیچ واکسنی برای استفاده انسانی وارد فاز آزمایشات بالینی نشده است.
منبع: عصرایران
