فریز مواد غذایی همیشه هم کار درستی نیست گاهی می‌توان با فریز بعضی مواد غذایی ارزش غذایی آن ها را حفظ کرد اما بعضی مواد غذایی هم هستند که هرگز نباید آن ها فریز کرد.
دلیل فریز کردن مواد غذایی چیست ؟
فریز کردن مواد غذایی روشی کاربردی برای نگه داشتن تازگی آنها است. غذاهای زیادی هستند که در لیست غذاهای فریزری قرار دارند و با فریز کردن مشکلی در آنها ایجاد نمی‌شود. شما به راحتی می‌توانید لبنیات شامل: کره، پنیر، بستنی، خامه و…، انواع گوشت، مرغ و ماکیان، ماهی، بیکن، خرچنگ، صدف، میگو و انواع سبزیجات سبز و رنگی را در فریزر نگهداری کنید.
اما در مقابل برخی از خوراکی‌ها هستند که نباید فریز شوند. به طور معمول این غذاها با فریز کردن خاصیت خود را از دست می‌دهند و خراب می‌شوند و حتی ممکن است برای بدن مضر باشند.
لیست غذاهایی که نباید فریزر شوند
کاهو از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
کاهو به محض اینکه فریز می‌شود دچار فرایند ترکیدن سلولی می‌شود. در نتیجه برگ‌های تازه و محکم آن خیلی زود نرم و لزج می‌شود. بسیاری از انواع سبزیجات شبیه کاهو را می‌توانید داخل فریزر بگذارید و مشکلی برای آنها ایجاد نمی‌شود. مثلا اسفناج و برگ چغندر.
سس‌ها و عصاره‌های سبزی و گوشت
سس‌ها و عصاره‌های سبزی و گوشت اگر با نشاسته‌ها مثلا نشاسته‌ی ذرت غلیظ شده باشند وقتی داخل فریزر قرار می‌گیرند، آب می‌اندازند و بافت آنها خراب می‌شود. فریز کردن این مواد باعث ضعیف شدن اتصال بیش نشاسته و رطوبتی می‌شود که جذب کرده است. در نتیجه این مایع جذب‌شده از داخل نشاسته وارد سس می‌شود و آن را رقیق می‌کند.
پودینگ از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
اگر در خانه پودینگ درست کرده‌اید یا هر دسری که با انواع نشاسته درست می‌شود مثلا انواع فرنی، نباید آن را داخل فریزر بگذارید. مشکلی که در مورد سس‌ها و عصاره‌ها توضیح دادیم برای دسرهای خوشمزه‌ی شما هم پیش می‌آید.
سوپ‌های خامه‌ای از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
بسیاری از انواع سوپ‌ها و عصاره‌هایی که نشاسته ندارند خیلی خوب فریز می‌شوند و گذاشتن در فریزر بهترین راه برای حفاظت از آنها است. اما اگر مواد لبنی داخل این سوپ‌ها باشد با فریز شدن احتمال دلمه شدن بخش خامه‌ای سوپ وجود دارد.
ماهی‌هایی که چرب نیستند از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
بدون وجود چربی که به عنوان عایق عمل می‌کند، ماهی می‌تواند غرق آب شود. از ماهی‌های باقیمانده برای روی سالاد خود استفاده کنید یا آن را در دیپ بریزید. این ماهی‌ها را فریز نکنید چون بافت آنها آسیب می‌بیند.
برنج یا پاستای پخته از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
این نوع از نشاسته‌ها را می‌توانید فریز کنید اما مطمئن باشید که ارزش امتحان کردن ندارد. وقتی یخ این مواد غذایی آب شود، بیش از حد پخته به نظر می‌رسند و طعم خود را از دست می‌دهند. راه‌های زیادی وجود دارد تا از پاستا و برنج مانده استفاده کنید. اما فریز کردن یکی از این روش‌ها نیست.
سفیده‌ی تخم‌مرغ پخته از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
سفیده‌ی تخم‌مرغ خام خیلی راحت و بی‌دردسر فریز می‌شود و فریز کردن یکی از بهترین روش‌ها برای نگهداری آن است اما همین سفیده را اگر به صورت پخته فریز کنید، به دلیل اینکه چربی (زرده) ندارند، بافت لاستیک‌مانند پیدا می‌کنند. برای اینکه این مشکل پیش نیاید، ترجیحا سفیده را خام فریز کنید.
مایونز و سس‌های بر پایه‌ی مایونز
با فریز کردن مایونز و سس‌هایی که بر پایه‌ی مایونز تهیه می‌شوند مثلا سس خردل، امولسیون‌های موجود در سس شکسته می‌شوند یا چربی آن از سایر مواد جدا می‌شود. این ظاهر خوشایندی برای سس نیست و آن سس دیگر قابل استفاده نخواهد بود.
محصولات لبنی از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
شیری که خریده بودید اضافه آمده ؟ اگر آن را داخل فریزر بگذارید دیگر به دردتان نمی‌خورد. به‌جای داشتن یک لیوان شیر تازه و سالم، یک مایع بدبو و بریده‌بریده شده تحویل می‌گیرید. البته شیر تنها ماده‌ی لبنی نیست که نباید فریز کنید. پنیر خامه‌ای، پنیر کلبه، خامه‌ی ترش و… نیز با فریز کردن دلمه می‌شوند. پنیرها معمولا بافت اصلی خود را از دست می‌دهند. اگر می‌خواهید اسموتی درست کنید فقط میوه‌ها را داخل فریزر بگذارید و شیر و ماست را داخل یخچال نگهداری کنید. شیری که در شرف خراب شدن است نمی‌توانید با فریز کردن نجات دهید.
غذاهای سرخ‌شده از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
غذاهای سرخ‌شده وقتی تازه باشند بسیار لذیذ و خوشمزه‌اند. اما وقتی آنها را فریز کنید طعم لذیذ و بافت ترد خود را از دست می‌دهند. قرار دادن غذای سرخ‌شده در فریزر، گرم کردن مجدد آنها را سخت می‌کند و لایه‌ی بیرونی غذا که ترد و خوشمزه است، نرم و لیز می‌شود.
نوشیدنی‌های گازدار از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
فریز کردن مواد غذایی مثل نوشیدنی‌های گازدار اشتباهی است که فقط برای یک بار مرتکب می‌شوید. خنک کردن نوشیدنی گازدار در فریزر ممکن است ایده‌ی جذابی به نظر برسد اما ممکن است منجر به انفجار بطری و کثیف شدن داخل فریزر شود. بهتر است که این نوشیدنی‌ها را داخل یخچال نگهداری کنید.
محصولات تازه‌ی پرآب از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
برای تبدیل کردن محصولات پرآب و تازه به میوه‌ها و سبزی‌های لهیده و شل، هیچ راهی بهتر از گذاشتن آنها در فریزر نیست. کاهو، سیب‌زمینی، خیار، هندوانه و سیب همگی از محصولاتی هستند که آب زیادی دارند و وقتی آن را داخل فریزر می‌گذارید به یک تکه یخ بزرگ تبدیل می‌شوند. وقتی این یخ آب می‌شود، با سبزی‌ها و میوه‌هایی شل و وارفته روبه‌رو می‌شوید.
گوشت فریز شده و یخ‌زدایی شده
فریز کردن گوشت برای یک بار ایرادی ندارد اما وقتی یک بار یخ‌زدایی می‌شود و دوباره آن را داخل فریزر می‌گذارید، خراب می‌شود و بافت طبیعی خود را از دست می‌دهد. تغییر حالت مکرر بین یخ‌زدگی و یخ‌زدایی، راه را برای ورود باکتری‌ها و رشد آنها در گوشت، باز می‌کند. در نتیجه همیشه مراقب باشید که گوشت را به محض یخ‌زدایی کردن بعد از اولین فریز، مصرف کنید. اگر نمی‌توانید این کار را انجام دهید می‌توانید آن را بپزید و بعد غذا یا گوشت پخته‌شده را دوباره فریز کنید.
گیاهان و سبزی‌های معطر نرم
بسیاری از گیاهان برگ‌دار وقتی دچار تغییر دمای شدید می‌شوند، رنگشان تغییر می‌کند و سیاه یا زرد می‌شوند. این گیاه دیگر طعم و بوی گیاه اولیه را ندارد و بهتر است که مصرف نکنید. برای اینکه بتوانید این مدل گیاهان معطر را نگهداری کنید بهتر است که آنها را خرد کنید و در کمی روغن زیتون بریزید. آن را در ظرف دردار بگذارید و در فریزر قرار دهید. یا اینکه روغن را در قالب‌های یخ بریزید. برای مصرف می‌توانید یکی از این قالب‌ها را داخل غذا بیندازید.
سیب‌زمینی از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
شاید با دیدن این مورد در فهرست غذاهایی که نباید فریز کنیم، تعجب کنید چون تمام سیب‌زمینی‌های نیمه‌آماده در حالت فریز شده به فروش می‌رسند. اما این سیب‌زمینی‌ها طی فرایندی خاص برای فریز شدن آماده می‌شوند و شما در منزل نمی‌توانید همان کار را انجام دهید. وقتی سیب‌زمینی را داخل فریزر بگذارید، نشاسته‌ی آن از آب موجود در سیب‌زمینی جدا می‌شود و یک سیب‌زمینی نرم و لهیده تحویل می‌دهد.
ژله از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
اگر ژله‌های میوه‌ای را داخل فریزر بگذارید، بافت آنها حسابی تغییر می‌کند و خراب می‌شوند. البته ممکن است طعم آنها تغییری نکند ولی دیگر بافت و شکل جذاب اولیه را ندارند و با ظاهر جدید، احتمالا دوست ندارید آنها را بخورید. با فریز کردن ژله معمولا آب می‌اندازد.
کاری از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
بعضی از ادویه‌ها را می‌توانید داخل فریزر بگذارید ولی کاری از آن ادویه‌هایی است که وقتی فریز شود و بعد آن را از فریزر خارج کنید، بویی شبیه بوی کپک‌زدگی می‌دهد. مطمئنا دوست ندارید ادویه‌ای که به غذا می‌زنید بوی کپک بدهد.
غذاهای کنسروی را فریز نکنید
برای نگهداری غذاهای کنسروی هیچ‌گاه نباید آنها را با قوطی کنسرو داخل فریزر قرار دهید. برای این کار می‌توانید غذا را از داخل قوطی خارج کنید و در یک ظرف مناسب فریزر بریزید.
پودر قهوه را فریز کنیم یا نه ؟
قرار دادن پودر قهوه در فریزر به شدت روی کیفیت آن تأثیر می‌گذارد. برعکس بسیاری از مواد غذایی که لازم است برای حفظ کیفیت در فریزر نگهداری شوند، نگه داشتن پودر قهوه در فریزر موجب تغییر مزه و بوی آن می‌شود و به همین دلیل اصلاً توصیه نمی‌شود.
مواد غذایی سرخ شده
بهترین خصیصه مواد خوراکی سرخ کردنی ترد بودن آنها است، اگرچه فریزری کردن مواد غذایی سرخ شده سبب خمیری شدن آن می‌شود و در حقیقت حالت تردی و لذیذی غذا کاملا از بین می‌رود و به صورت خمیری و نرم شده در می‌آید. در رابطه با مصرف مرغ سوخاری که تازگی و تردی اولیه خود را ندارد، فکر می‌کنید علت آن چیست ؟ واقعا چه چیزی می‌تواند بدتر از خوردن سیب زمینی سرخ شده نرم باشد ؟ البته امکان دارد بتوانید تردی و خوشمزگی برخی از غذاهای سرخ شده را با انداختن دوباره آنها در ماهیتابه و روغن داغ باز گردانید؛ هر چند این کار سبب می‌شود غذای تان روغن بیشتری به خود جذب کند و چرب‌تر شود. توصیه ما این است که غذای سرخ شده خود را در یک وعده بخورید و سعی نکنید باقی مانده غذا را فریز کنید.
تخم مرغ با پوست از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
می‌دانید که حجم مایعات پس از یخ زدن افزایش پیدا می‌کند باز همین رو بهتر است به منظور نگهداری مایعات در فریزر از یک ظرف بزرگ‌تر استفاده کنید. تخم مرغ نیز مستثنا نیست و در رابطه با تخم مرغ نیز دقیقا مشکل مشابه این امر وجود دارد. هنگامی که تخم مرغ را با پوست داخل فریزر قرار می‌دهید، مایع درون آن به تدریج سفت می‌شود و با افزایش حجم، پوست تخم مرغ ترک بر می‌دارد. بد‌ترین قسمت ماجرا این است که با شکسته شدن تخم مرغ‌ها تمامی فضای فریزر بوی تخم مرغ به خود می‌گیرد. اما در بهترین حالت این مسئله نیز باید بدانید که باز هم نمی‌توانید از تخم مرغ استفاده کنید.
آرد سوخاری و خرده‌های نان
استفاده از خرده‌های نان، آرد سوخاری یا پنیر بر روی مواد غذایی سبب تردی و لذیذ‌تر شدن غذاها می‌شود و از همین رو گذاشتن این نوع مواد غذایی در فریزر موجب خمیری شدن شان می‌شود. در نتیجه بهتر است ریسک نکنید و هرگز آنها را در فریزر قرار ندهید. به منظور حفظ طعم و مزه غذا می‌توانید بعد از یخ زدایی از آرد سوخاری و پنیر استفاده کنید.
نوشیدنی‌های گازدار
بدون شک این اشتباه را انجام نخواهید داد. اگرچه فریز کردن نوشیدنی‌های گازدار به نظر ایده جالبی می‌آید، اما بسته بندی این قوطی‌ها به خصوص از نوع آلومینیومی بی شک در فریزر منفجر خواهد شد و مطمئنا وضعیت نا خوشایندی را برای شما به بار خواهد آورد. بهتر است این نوشیدنی‌ها را در یخچال نگهداری کنید.
ماست از مواد غذایی که هرگز نباید فریز کرد
در مورد ماست بستنی صحبت نمی‌کنیم. موضوع مورد بحث فریز کردن ماست است. قرار دادن ماست، ماست چکیده یا ماست یونانی در فریزر سبب تغییر بافت آن می‌شود. تصور نکنید با قرار دادن ماست در فریزر صاحب ماست بستنی می‌شوید. ماست بستنی، دسر لذیذی است که مصرف آن در دهه اخیر در آمریکا بسیار زیاد شده است. درست مانند خامه ترش، بافت ماست نیز بعد از یخ زدایی تغییر شکل می‌دهد، بریده بریده می‌شود و دیگر قابل خوردن نخواهد بود. اگرچه می‌توانید از آن در پخت و پز استفاده کنید، زیرا ممکن است خوردن آن به تن‌هایی خیلی خوشایند نباشد.
پنیر
با وجود ماندگاری بالای پنیر در یخچال، به هیچ وجه نیازی به فریز کردن پنیر نیست. در صورتی که یک پنیر سفت را در فریزر بگذارید، فورا خمیری می‌شود و اگر یک قالب پنیر نرم را فریز کنید، با توجه به تشکیل کریستال‌های یخ در پنیر، بافت آن کاملا از بین می‌رود. بهتر است با گذاشتن پنیر در فریزر طعم آن را خراب نکنید.
آیا نگهداری جگر در فریزر امکان‌پذیر است ؟
«جگر» از آن مواد غذایی است که بهتر است به صورت تازه مصرف شود. البته برای نگهداری جگر می‌توانید آن را بسته‌بندی کنید و تا ۴ ماه در فریزر قرار دهید.
در صورت تمایل دل و جگر گوسفندی و دل و جگر مرغ را به روش‌های تلفنی، حضوری یا آنلاین می‌توانید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش خریداری کنید.
این خوراکی ها را هم در فریزر نگهداری نکنید
برخی از غذاها به خوبی منجمد نمی‌شوند و از همین رو با قرار دادن در فریزر خراب و فاسد می‌شوند. آشنایی با لیست غذاهای فریزری و غیر فریزری به شما کمک می‌کند تا تنها از خوراکی‌های مجاز در فریزر استفاده کنید. فریز کردن این مواد غذایی کار اشتباهی است و کیفیت آنها را از بین می‌برد:
*سفیده تخم مرغ پخته شده
*سوپ‌ها و سس‌های تهیه شده از خامه
*خیار
*دسرهای تخم مرغی
*غذاهای سرخ شده
*نگهداری برنج پخته در فریزر
*ژلاتین
*تخم مرغ آب پز شده
*سالادهای آغشته به سس
*خامه ترش
*کاهو
*پیاز
*پرتقال، لیمو، گریپ فروت
*هندوانه
*انواع سس سالاد
*فریز مواد غذایی - کلم
مضرات نگهداری غذا در فریزر
از اولین و مهم‌ترین مضرات فریز کردن غذا می‌توان به کم شدن ویتامین‌ها و پایین آمدن کیفیت غذا و سبزیجات اشاره کرد. همان‌طور که گفته شد در رأس سبزیجاتی که نباید فریز کرد، سبزیجات نرم و تازه هستند. این کار موجب له شدن و خراب شدن بافت این سبزی‌ها می‌شود. به علاوه برخی از خوراکی‌ها مثل سیب زمینی خام قابل فریز کردن نیستند و به سرعت فاسد می‌شوند. از همین رو بهتر است حواستان به آنها باشد.
به علاوه به یاد داشته باشید که فریز کردن غذاهای پخته موجب پایین آمدن زمان نگهداری آن می‌شود. برای مثال اگر قرار باشد یک غذای خام را برای ۲ ماه در فریزر نگهداری کنید، برای فریز کردن غذاهای پخته تنها ۱ ماه زمان دارید. از همین رو بهتر است همیشه غذاها را به صورت خام فریز کنید.
یکی از مهم‌ترین مضرات فریز کردن غذا مربوط به خوراکی‌هایی است که در آنها نیترات به کار رفته است. بهتر است چنین خوراکی‌هایی را به هیچ عنوان فریز نکنید. زیرا با فریز کردن، نیترات به نیتریت تبدیل می‌شود و به شدت برای بدن مضر است. معمولاً غذاهایی مثل سوسیس و کالباس که مواد نگه‌دارنده دارند، حاوی نیترات هستند.
از دیگر مضرات فریز کردن غذا و سبزیجات تغییر در مزه و رنگ آنها است. برای بالا بردن کیفیت سبزیجات در فریزر بهتر است آنها را برای چند ثانیه در آب جوش بیندازید و بعد بیرون بیاورید. این کار مانع تغییر رنگ سبزیجات می‌شود. به علاوه قرار دادن سبزیجات در آب جوش حجم آنها را کاهش می‌دهد و موجب می‌شود تا این سبزیجات فضای کمتری را در فریزر اشغال کنند.
به یاد داشته باشید که برای نگهداری غذا در فریزر حتماً درب پلاستیک را محکم کنید یا از پلاستیک‌های زیپ‌دار استفاده نمایید. توجه داشته باشید که بهترین روش برای نگهداری مرغ پخته در فریزر این است که آن را به صورت ریش ریش کنید و بعد در غذاهایی مثل سالاد الویه استفاده نمایید.
فوت و فن فریز کردن مواد غذایی
برای اینکه مواد غذایی در فریزر سالم و تازه بمانند این نکات را رعایت کنید:
۱. غذا را قبل از فریز کردن خنک کنید
قرار دادن غذاهای داغ داخل فریزر، دمای فریزر را بالا می‌برد و ممکن است باعث یخ‌زدایی از سایر مواد غذایی شود. تقسیم کردن مواد غذایی به قسمت‌های کوچک‌تر، فریزر کردن آنها را سریع‌تر می‌کند.
۲. مواد غذایی را به درستی بسته‌بندی کنید و در ظرف دردار بگذارید
اگر مواد غذایی را درست بسته‌بندی نکنید و در ظرف‌های در دار نگذارید، دچار سوختگی فریزری می‌شوند. یعنی آب درون مواد غذایی کاملا خشک می‌شوند و بافت مواد غذایی حالتی شبیه سوختگی پیدا می‌کند. این اتفاق کیفیت مواد غذایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. البته با این وجود غذاها هنوز قابل خوردن هستند ولی کیفیت آنها به‌شدت افت می‌کند. پس مطمئن شوید که ظروف مواد غذایی داخل فریزر هوا نمی‌کشند و در معرض هوای فریزر قرار نمی‌گیرند.
۳. غذاها را در اندازه‌های مناسب بسته‌بندی کنید
اگر خانواده‌‌ی کوچکی دارید غذاها را در بسته‌های کوچک‌تر تقسیم‌بندی کنید. اگر آنها را در بسته‌های بزرگ تقسیم‌بندی کنید مجبور می‌شوید حجم زیادی از مواد غذایی را یخ‌زدایی کنید و دوباره داخل فریزر بگذارید. این کار برای بسیاری از مواد غذایی و کیفیت آنها مشکل ایجاد می‌کند. باید مواد غذایی را فقط یک بار فریز کنید.
۴. روی مواد غذایی توضیحات اضافه کنید
اگر به‌درستی روی بسته‌بندی‌های مواد غذایی توضیح ننویسید، ممکن است فراموش کنید که داخل بسته‌ها چه گذاشته‌اید. می‌توانید برای مواد خام از ماژیک آبی و برای مواد پخته از ماژیک قرمز استفاده کنید. همیشه تاریخی که مواد را فریز می‌کنید روی بسته‌بندی‌ها بنویسید.
۵. به تاریخ انقضاء توجه کنید
اگر مواد غذایی در شرف خراب شدن هستند یا تاریخ انقضای آنها نزدیک شده است، با فریز کردن نمی‌توانید آن را نجات دهید. فریز کردن فقط مخصوص موادی است که تازه باشند یا عمر کافی برای نگهداری در فریزر داشته باشند. اگر تاریخ انقضای یک ماده‌ی غذایی رد شده، حتی در صورت فریز کردن هم برای خوردن، ایمن نیست.
۶. اجازه ندهید فریزر یخ بزند
فریزری که بخش زیادی از آن برفک دارد و یخ زده، ناکارآمد است. اگر فریزر شما برفک می‌زند مرتب باید برفک آن را آب کنید. نگران غذاهای داخل آن نباشید. بیشتر غذاها در مدتی که در حال یخ‌زدایی از فریزر هستید، یخ‌زده باقی می‌مانند. می‌توانید آنها را یکی دو ساعتی در یخچال بگذارید تا زمانی که فریزر شما کاملا خالی از برفک شود.
۷. اگر شک دارید، مواد غذایی را دور بریزید
نکته‌ی مهمی که باید بدانید این است که فریز کردن مواد غذایی باعث از بین رفتن باکتری‌های آن نمی‌شود. اگر یک ماده‌ی غذایی برای مدت زیادی در فریزر مانده و به سالم بودن آن شک دارید بهتر است که آن را دور بریزید. اگر روی مواد غذایی تاریخ فریز کردن آن را نوشته باشید، تصمیم‌گیری برای دور انداختن آن مواد، راحت‌تر می‌شود.
۸. برای فریزر کردن سبزیجات این مراحل را دنبال کنید
*مقداری سبزیجات را هر بار به مدت ۳۰ ثانیه در یک قابلمه‌ی آب جوش بجوشانید؛ این کار از قهوه‌ای شدن آنها در هنگام یخ زدن جلوگیری می‌کند.
*آنها را در یک کاسه آب بسیار یخ بریزید؛ به این کار بلانچ کردن یا بلانچینگ می‌گویند.
*پس از سرد شدن، سبزیجات را آبکش کرده و در سینی که با کاغذ روغنی پوشانده‌اید، بریزید.
*آنها را در سینی فریز کرده و سپس به کیسه‌ی فریزر منتقل کنید.
*سبزیجات یخ‌زده را در یک تابه‌ی بزرگ با آب جوش بپزید. آنها را بخار پز نکنید، زیرا زود شل می‌شوند.
پارس نیوز
