«تابناک با تو» - شاید شما در یک محیط خانوادگی ناسالم بزرگ شده اید. اما، زندگی به شما این فرصت را می دهد که خانواده خود را بسازید، خانواده ای که خودتان انتخاب می کنید. سعی کنید همیشه بهترین های خود را به خانواده جدید خود بدهید. مطمئن شوید که ابتدا زخم های خود را التیام داده اید تا بتوانید بهترین نمونه ممکن برای فرزندان خود باشید.
شما در چه خانواده ای بزرگ شده اید؟ یک محیط پر تنش یا آرام و شاد؟ دوست دارید خانواده شادتری داشته باشید؟ می خواهید که به همزیستی بهتری در خانواده دست یابید طوری که همه احساس رضایت بیشتری داشته باشند؟ اگر پاسخ شما مثبت است، نکات کلیدی درج شده در این مقاله را از دست ندهید.
برای داشتن یک خانواده سالم و پویا، باید از هر پیوندی در خانواده طوری مراقبت کنید که انگار یک اثر هنری است، زیرا هر یک از اعضای خانواده شما منحصر به فرد و ارزشمند هستند. در واقع، همه ی اعضا سزاوار شناخته شدن و نوع رفتاری هستند که به آنها احساس رهایی می دهد، در حالی که ریشه های همه مشترک است. بدیهی است که در این زمینه همیشه چالش هایی وجود دارد. با این حال، خبر خوب این است که راهکارهای ساده و خوبی برای رسیدن به چنین فضایی وجود دارد.
اینکه چگونه با اعضای خانواده مان ارتباط برقرار کنیم، چگونه به شخصیت سایر اعضای خانواده احترام بگذاریم و چگونه برای ارتقای سطح رفاه خانواده وقت و انرژی بگذاریم مهم و غیرقابل انکار است. اما، یادمان باشد که همیشه درگیری ها و اختلاف نظرها در کمین اند تا بروز کنند. نترسید، شما باید بدانید که چگونه آنها را مدیریت کنید. همچنین باید بدانید که از چه ابزارهایی می توانید در این زمینه استفاده کنید.
هر یک از اعضای خانواده باید احساس ارزشمند بودن داشته باشند؛ از نظر روان‌شناس مطرح خانواده ویرجییا ساتر، احساس ارزشمندی فقط در فضایی شکوفا می‌شود که تفاوت‌های فردی مورد توجه و قدردانی قرار می‌گیرد، اشتباهات تحمل می‌شوند، راه ارتباط باز است، و قوانین انعطاف‌پذیرند. این جوی است که در خانواده‌های پرورش‌دهنده وجود دارد.
راهبردهایی برای داشتن یک خانواده سالمِ شاد
اغلب افراد تحت تأثیر رفتار‌هایی قرار می‌گیرند که تقریباً بدون اینکه متوجه شوند هماهنگی و کیفیت پیوند با محیط خود را از بین می‌برند. با این حال، برای حفظ پویایی خانواده سالم در طول زمان، مهارت‌های دقیق باید در عمل اعمال شوند. در ادامه به شرح آنها می‌پردازیم.
۱- مشکلات و آسیب‌های روحی و روانی خود را بشناسید و آنها را التیام بخشید
بسیاری از مردان و زنان بدون توجه به زخم‌های عاطفی یا آسیب‌های روحی خود، تشکیل خانواده می‌دهند. خود این عمل در خانواده تبدیل به یک شمشیر دو لبه می‌شود. به این دلیل که این مشکلات بر روابط و نحوه ارتباط و رفتار ما با کسانی که بیشتر دوستشان داریم، تأثیر می‌گذارد.
چه بهتر که برای بهبود کیفیت واحد خانواده خود، از خودتان شروع کنید. در واقع، ابتدا باید آسیب‌های خود را درمان کنید. سلامت شما بر دیگر اعضا تاثیر مثبتی خواهد گذاشت، درست در همین راستا آسیب‌های شما روابط و پیوند‌های تان را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد.
۲- ارتباط خوب
ویرجینا ساتیر، پایه‌های علم ِخانواده درمانی را بنا نهاد. او ستون اساسیِ دستیابی به پویاییِ سالم را ارتباط و موثر معرفی کرد. بنابر مطالعات او هر فرد در خانواده خود، باید مهارت گفتگو کردن، خوب گوش دادن و انتقال پیام به دیگر اعضا را بیاموزد.
تحقیقات انجام شده توسط دانشگاه سارگودا (پاکستان) نشان داده اند که ارتباط خوب در خانواده به رضایت و رشد نوجوانان کمک می‌کند. چناچه رفتار‌ها و نوع ارتباط در خانواده سالم باشد، حتی به رغم تاثیر شدیدی که فرد به ویژه نوجوان از جامعه بیرون می‌گیرد، سلامت و رشد مثبت شخص فراهم می‌آید. برای بهبود این شایستگی، باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
قاطع باشید.
با احترام ارتباط برقرار کنید.
بدانید چگونه به صحبت‌های خانواده خود گوش دهید.
به آنچه می‌گویند علاقه واقعی نشان دهید.
۳- احترام، مدارا و تاب آوری
برای داشتن یک خانواده با پویاییِ سالم، باید از خودکامگی پرهیز کرد. مستبد نباشید. شما باید درک کنید که هر یک از اعضای خانواده شما منحصر به فردند، شخصیت و نیاز‌های خاص خود را دارند. تحمل عقاید و احترام به سلایق و اهداف دیگر اعضای خانواده، محیطی را ایجاد می‌کند که همه بدون ترس، با حس امنیت و اعتماد، خودِ واقعی شان را بروز می‌دهند. احساسات سرکوب و مخفی نمی‌شوند؛ و رشد سالم اتفاق می‌افتد.
۴- با یکدیگر وقت بگذرانید و برای هم وقت بگذارید
خانواده فقط گروهی از افراد نیستند که زیر یک سقف زندگی می‌کنند. خانواده سیستمی است که در آن پویایی‌ها به اشتراک گذاشته می‌شود، و بدین وسیله پیوند‌ها تقویت می‌شوند، غنی می‌شود و به شادی آن هسته کوچک اجتماعی منجر می‌گردد. گذراندن زمان به این معنی است که توجه خود را معطوف کسانی کنید که دوست شان دارید و در کنارشان زندگی می‌کنید. این یعنی ساختن خاطراتی که در حافظه عاطفی باقی می‌مانند.
دکتر آلیس جی دیوی و بئاتریس پائولوچی در مقاله‌ای در مجله روابط خانوادگی، ارتباط زمان مشترک و تعاملات معنادار بین خانواده‌ها را برجسته کردند. بنا بر تحقیقات این دو محقق مطرح آنچه نسبت به همه‌ی عوامل دیگر نقش پررنگ تری در بهبود تعامل بین افراد یک خانواده دارد، وقتی است که برای هم می‌گذارند. به این معنا که زمان مشترکی را با هم سپری می‌کنند.
۵- اعتبار عاطفی
مارشا لینهان، خالق رفتار درمانی دیالکتیکی، اعتبار عاطفی را بهترین آسپرین معرفی می‌کند. همین که یک عضو خانواده دریابد شما او را درک می‌کنید، و به خواسته اش احترام می‌گذارید، کفایت می‌کند تا نوعی ارتباط مثبت و دو سویه در خانواده شکل بگیرد.
هر یک از اعضای خانواده در زندگی روزمره خود نیاز‌های زیادی دارند و احساسات زیادی را تجربه می‌کنند.
ضروری است هر یک بدانند که خانواده احساسات شان را بدون قضاوت یا ارزش گذاری درک می‌کند و به آن احترام می‌گذارد.
۶- همدلی و یکدلی
آیا والدین شما با شما همدل هستند یا بودند؟ آیا شریک زندگی شما همدلی نشان می‌دهد؟ آیا این صلاحیت را در فرزندان یا خواهر و برادر خود درک می‌کنید؟ اینکه بتوانید با واقعیت‌های دیگران همدلی کنید، شما را از منظر اجتماعی و انسانی تبدیل به چهره‌ای ماهر می‌کند. علاوه بر این، اینکه بتوانید احساس دیگران را برای خودتان نیز تجربه کنید، به این معنا که خودتان را جای دیگری بگذارید، به نفع رفتار‌های اجتماعی متقابل است.
احساس همدلی منجر به درک متقابل می‌شود. درک متقابل اُنس و الفت بین افراد را تقویت می‌کند. به دوستی‌ها دامن می‌زند؛ و احساس رضایت و شادی می‌آورد؛ و همین از عناصر کلیدی‌ای است که منجر به پویایی فرد و تاثیرش بر دیگر اعضای خانواده می‌شود.
۷- مهارت ِ حل مشکلات و تعارضات را کسب کنید
اگر فکر می‌کنید که شادترین خانواده‌ها هرگز درگیری و اختلاف نظر را تجربه نمی‌کنند، در اشتباه هستید. در واقع، در هر سناریوی اجتماعی، ناهماهنگی ها، عصبانیت‌ها و مشکلاتی رخ می‌دهد که در نهایت همه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بنابراین، شما (به همراه بقیه اعضای خانواده) باید در حل مشکل فعال باشید. باید روی موارد زیر کار کنید:
ارتباطات را بهبود بخشید
بدانید که چگونه مشکلات را شناسایی کنید
بدون سرزنش کردن به مشکلات رسیدگی کنید
نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید
راه حل‌های ممکن را به صورت گروهی ارائه دهید
بدانید که چگونه مزایا و معایب هر پیشنهادی را ارزیابی کنید
قادر به اعمال تغییرات برای ارتقای رفاه خانواده باشید
۸- بدانید چگونه از خانواده خود حمایت کنید
حمایت تاندون روانی‌ای است که خانواده را تقویت می‌کند، آن را سالم نگه می‌دارد و آن را غنی می‌کند. به هر حال، هرکسی در مقطعی لحظات سختی را پشت سر می‌گذارد و دانستن اینکه خانواده آنها بدون قضاوت از آنها حمایت می‌کنند، یک آرامش واقعی است.
به یاد داشته باشید که حمایت به معنای ناجی بودن یا حل مشکلات دیگران نیست. حمایت به این معناست که بدانیم چگونه بدون تهاجم به آنها کمک کنیم، و آنچه را که نیاز دارند به آنها بدهیم، نه چیزی که فکر می‌کنید فاقد آن هستند.
۹- قوانین داخلی
داشتن پویایی خانواده سالم مستلزم تعریف یک سری هنجارها، دستورالعمل‌ها و قوانین درونی است. این‌ها می‌توانند از جنبه‌های اساسی مانند زمان غذا خوردن یا روشن کردن اینکه چه چیزی مجاز است و چه چیزی غیر مجاز است، متفاوت باشند.
حد و مرز‌های تعیین شده از سوی اعضای خانواده، به عنوان نقاط مرجع مفیدی برای همه اعضای خانواده عمل می‌کنند. آنها اطلاعاتی را ارائه می‌دهند که همزیستی سالم را ترویج می‌کند. با این حال، این مرز‌ها باید مورد توافق قرار گیرند.
فرصتی برای ایجاد خانواده‌ای با پویایی سالم
شاید شما در یک محیط خانوادگی ناسالم بزرگ شده اید. اما، زندگی به شما این فرصت را می‌دهد که خانواده خود را بسازید، خانواده‌ای که خودتان انتخاب می‌کنید. سعی کنید همیشه بهترین‌های خود را به خانواده جدید خود بدهید. مطمئن شوید که ابتدا زخم‌های خود را التیام داده اید تا بتوانید بهترین نمونه ممکن برای فرزندان خود باشید.
شادی خانواده آگاهانه هر روز ساخته می‌شود. یعنی قدردانی از ساده‌ترین چیز‌ها و مراقبت از مهم‌ترین ها: همزیستی و احترام به دیگران.
منبع: سواد زندگی
با پولی بی حد و حساب و با فکر و ایده های ناب