طی سالهای اخیر قیمت‌های مواد غذایی به دلیل همه‌گیری و جنگ در اوکراین افزایش یافته و دمای شدید تابستان امسال این مشکل را تشدید کرد. کمبودها و مشکلات عرضه ناشی از حوادثی از جمله همه‌گیری و جنگ در اوکراین مدتی است که از طریق تورم قیمت موادغذایی احساس می‌شود اما برای برخی از غذاها، تأثیر تغییرات آب و هوایی نیز از طریق ثبت دمای بالا و آب وهوای شدید احساس می‌شود.
آب وهوای مرطوب در اروپا قیمت سیب زمینی همراه با کمبود و افزایش قیمت محصولاتی مانند سویا، روغن زیتون و برنج را در کریسمس امسال به بالاترین سطح فصلی رسانده است. نوسان قیمت موادغذایی با توجه به فصول کاملاً عادی است اما تابستان فوق العاده گرم و خشک در اروپا، ایالات‌متحده، آسیا و فراتر از آن باعث شد برداشت ضعیف و بسیاری از محصولات با شکست مواجه شوند.
بحران آب و هوا باعث می‌شود آب و هوای شدید از موج گرما و خشکسالی گرفته تا طوفان و سیل رایج‌تر شود و برخی از محصولات زراعی نسبت به سایرین بیشتر مستعد این تغییرات هستند. برخی از مواد غذایی که افزایش قیمت داشته‌اند شامل مواد ذیل است.
روغن زیتون
تابستان طولانی، گرم و خشک در بسیاری از مناطق مدیترانه به درختان زیتون آسیب رساند و باعث محصول ضعیف شد زیرا کاهش رطوبت خاک باعث رشد گیاهان و محصولات در طول فصل رشد حیاتی آنها شده است. در نتیجه قیمت روغن زیتون به بالاترین حد خود رسیده است.
میانگین دما بین آوریل ۲۰۲۲ و مه ۲۰۲۳ تا ۲.۵ درجه سانتیگراد و گاهی اوقات ۴ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین در کشورهایی از جمله اسپانیا بود که یکی از مهم‌ترین تولیدکنندگان روغن زیتون در جهان است. این امر با بارندگی کم و مداوم برای بیش از یک سال ترکیب شده و خشکسالی شدید را ایجاد کرده است. مخازن آب در جنوب اسپانیا تا حدود ۲۵ درصد از ظرفیت خود کاهش یافته است.
برنج
کشاورزان برنج از ایتالیا تا هند، چندین سال است که اثرات تغییرات آب و هوایی را بر محصولات خود احساس می‌کنند و مشکلات بسیاری از جمله خشکسالی، سیل و افزایش شوری ناشی از نفوذ آب نیز بر محصولات زراعی تأثیر می‌گذارد.
ایتالیا حدود ۵۰ درصد از برنج اتحادیه اروپا را تولید می‌کند و تنها تولید کننده بسیاری از گونه‌های مناسب در جهان است اما این کشور اخیراً هشدار داده است که تولید برنج کاهش می‌یابد زیرا کشور با دومین سال خشکسالی مواجه است. به گزارش رویترز، در نتیجه، ایتالیا امسال کمترین محصول برنج خود را در ۲۳ سال اخیر می‌کارد.
تایلند نیز به دلیل بارندگی کم و چشم‌انداز ضعیفی که نگران کننده است، به دنبال کاهش محصول خود است. این کشور در حال اجرای یک طرح اضطراری است که احتمالاً بر عرضه جهانی برنج و همچنین شکر تأثیر خواهد گذاشت. در ماه جولای، قیمت برنج در آسیا به بالاترین سطح خود در بیش از دو سال گذشته افزایش یافت زیرا نگران بود که هوای خشک به محصولات زراعی آسیب برساند.
در هند، باران‌های موسمی دیرهنگام و به‌ویژه شدید به محصول برنج این کشور آسیب رساند و باعث توقف صادرات برخی از انواع برنج شد. ممنوعیت صادرات برنج سفید و شکسته غیرباسماتی، محموله‌های بزرگ‌ترین صادرکننده غلات را به نصف کاهش داد.
کمربند برنج کالیفرنیایی در ایالات‌متحده در سال گذشته به شدت تحت تأثیر خشکسالی قرار گرفت و برنج‌کاران فقط نیمی از میزان معمول برنج را کاشتند.
سویا
این فقط سواحل غربی آمریکا نیست که شاهد کمبود باران بوده است. تولید سویا در جاهای دیگر نیز به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. به عنوان مثال، آرژانتین انتظار دارد عملکرد سال ۲۰۲۳ نسبت به میانگین پنج سال گذشته ۴۴ درصد کاهش یابد. آمریکای جنوبی با سومین سال متوالی خشکسالی شدید مواجه است و سال گذشته آرژانتین وضعیت اضطراری و فاجعه کشاورزی را در بسیاری از مناطق اعلام کرد. از ژانویه ۲۰۲۳، خسارت به محصولات مختلف از جمله گندم، سویا و ذرت منجر به خسارات تخمینی ۱۰.۴ میلیارد دلاری در کشور شده است.
اگرچه روغن سویا به عنوان یک عنصر در انواع محصولات استفاده می‌شود اما اکثریت قریب به اتفاق محصول سویا در جهان برای خوراک دام استفاده می‌شود. کمبود یا کیفیت پایین‌تر خوراک دام می‌تواند باعث افزایش قیمت‌ها شود.
سیب زمینی
به گزارش بلومبرگ، باران‌های شدید در بلژیک، فرانسه و بریتانیا در پاییز امسال مزارع سیب‌زمینی را پرآب کرده و مانع جمع‌آوری و افزایش خطر فساد محصولات کشاورزی شده است. هلند، چهارمین تولیدکننده بزرگ اروپا در سال ۲۰۲۲ و بلژیک بیشترین آسیب را دیده‌اند. برداشت در این قاره معمولاً تا اواخر پاییز به پایان می‌رسد اما در ۲۴ نوامبر، به ترتیب حدود ۱۵ درصد و ۱۱ درصد از محصولات سیب زمینی در این کشورها در مزارع پرآب جمع آوری نشده باقی ماندند که محدودیت عرضه را تشدید کرد.
جای تعجب نیست که قیمت سیب زمینی در اروپا در نتیجه افزایش یافته است و با رسیدن به فصل تعطیلات به بالاترین حد خود در ۱۴ سال گذشته رسیده است. آب وهوای مرطوب همچنین محصول چغندرقند اروپا را تهدید کرده و کاشت غلات زمستانه را در فرانسه کند کرده است که ۱۷ درصد از کل تولیدات کشاورزی در اتحادیه اروپا را تشکیل می دهد.
با تشدید تاثیرات بحران آب و هوا و به همراه داشتن آب وهوای شدیدتر، نگرانی این است که اثرات مخربی که در تابستان امسال بر محصولات کشاورزی مشاهده می‌شود، تنها شروع کار است. یک مطالعه توسط ناسا نشان می‌دهد که عملکرد ذرت ممکن است تا سال ۲۰۳۰ به دلیل تغییرات آب وهوایی ۲۴ درصد کاهش یابد.
زمان و هزینه تحقیقات زیادی برای کاهش اثرات تغییر اقلیم بر محصولات کشاورزی اختصاص داده شده است. برای مثال، این شامل محصولات انعطاف‌پذیرتر و سازگارتر، استفاده بهتر و کارآمدتر از آب، و کودهای موثرتر و هدفمندتر است. همچنین توجه به این نکته مهم است که بخش کشاورزی خود سهم قابل توجهی در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد و سیستم‌های غذایی حدود یک سوم انتشار جهانی را تشکیل می‌دهند.
ایسنا
