«تابناک با تو» - یوغ چوبی ۳۳۰۰ساله کمیابی که در یک سکونتگاه اواخر عصر برنز در منطقه ونتو در شمال ایتالیا کشف شده است، پس از هشت سال بازیابی و مرمتِ پیچیده، برای عموم به نمایش گذاشته شد.
سال ۲۰۱۵ یک یوغ به همراه سایر اشیاء چوبی، زیورآلات فلزی و قطعات سفالی در حین یک بررسی باستان‌شناسی قبل از اینکه خط لوله متان جدیدی در کامونا کار گذاشته شود، کشف شدند. این منطقه سرشار از بقایای باستان‌شناسی است، از این رو تحقیقات در طول مسیر گسترش خط لوله ادامه یافت، اما وجود یک سکونتگاه عصر برنز، یک کشف تازه بود.
تاریخ‌گذاری و بررسی رادیوکربنِ بقایای چوبی نشان داد از این سکونتگاه از اواسط قرن چهاردهم تا اواسط قرن سیزدهم قبل از میلاد (بیش از سه هزار سال قبل) استفاده می‌شده است. این تنها سکونتگاه با ساختار عصر برنزی واضح است که تاکنون در این منطقه از ایتالیا پیدا شده است.
این منطقه در عصر برنز یک تالاب بوده و شرایط گل‌آلود محیط موجب حفظ بقایای آلی مانند چوب به مدت هزاران سال شده است. برای تثبیت چوب مرطوب در شرایط آزمایشگاهی، بخش‌هایی از خاک به صورت بلوک برداشته و به مؤسسه مرکزی مرمت در رم منتقل شد، جایی که متخصصان حفاظت از چوب، حفاری‌های دقیقی انجام دادند و به دنبال آن پروسه خشک‌کردن کنترل‌شده برای تثبیت چوب را انجام دادند.
این یوغ، یوغِ سر است که آن را به گردن یک جفت حیوان بارکش (احتمالا گاو) وصل می‌کردند و با تسمه یا طناب چرمی محکم به شاخ حیوان می‌بستند. برش‌های منحنی را طوری می‌ساختند که به شکل جمع و جوری اطراف شاخ حیوانات قرار بگیرد.
این یوغِ حدودا یک متری، به طور قابل‌توجهی کوچکتر از یوغ‌های مدرن اولیه است؛ مدرکی که نشان می‌دهد گاو‌های اهلی عصر برنز شمال ایتالیا کوچکتر از آن چیزی بودند که بعداً به آن تبدیل شدند. یکی از دندانه‌های روی میله یوغ که تعمیر شده و شاخ‌ها به آن بسته شده بودند از اهمیت ویژه‌ی باستان‌شناسی برخوردار است. احتمالاً این دندانه حین استفاده پاره شده و کشاورز یا صنعتگر یک سوراخ مربعی برای وارد کردن دندانه جدید کنده است.
حفاری و حفاظت هنوز به پایان نرسیده است. احتمالاً آثار چوبی بیشتری در بلوک‌های خاک کشف خواهند شد و تجزیه و تحلیل‌های بیشتری روی اشیایی که تثبیت شده‌اند باید انجام شود. دستور کار بعدی، بررسی محل منشأ چوب است.
منبع: بیتوته
