آزمایش خون بسته به علت تجویز آن شامل آیتم‌های مختلفی می‌تواند باشد که به زبان انگلیسی و در بیشتر موارد به اختصار هستند. بهترین کار این است که نتایج آزمایش خون را برای تفسیر پیش پزشک ببرید اما اطلاع از اطلاعات آن می‌تواند یک دید کلی از آن به شما بدهد. در این مقاله قصد داریم در مورد یکی از آیتم‌های موجود در آزمایش خون با نام mcv توضیح دهیم بگوییم این مولفه چه چیزی را نشان می‌دهد و رنج نرمال آن چیست پس در ادامه همراه ما باشید.
Mcv چیست
mcv در آزمایش خون مخفف عبارت mean corpuscular volume و به معنای میانگین حجم جسمی است. آزمایش خون MCV اندازه‌ی متوسط گلبول‌های قرمز شما را اندازه‌گیری می‌کند. یکی از معیارهای بسیار مهم در تعیین سلامت افراد است. به طور کلی گلبول‌های قرمز خون، اکسیژن را از ریه‌ها به تمام سلول‌های بدن می‌رسانند. سلول های شما برای رشد، تولید مثل و سالم ماندن به اکسیژن نیاز دارند و درنتیجه کار این گلبول‌ها برای بدن بسیار مهم است. وقتی اندازه‌ی آنها کوچک یا بزرگتر از حد باشد می‌تواند نشان دهنده‌ی تغییری در روند طبیعی فعالیت بدن باشد که باید بررسی شود.
چرا دکتر به عدد mcv نیاز دارد
عموماً محاسبه‌ی عدد MCV اغلب بخشی از شمارش کامل خون (CBC) است. اولین دلیل نوشتن mcv در آزمایش خون، بررسی سلامت عمومی افراد است اما می‌تواند در کنار دیگر آزمایش‌ها برای کمک به تشخیص یا نظارت بر برخی اختلالات خونی از جمله کم‌خونی نیز تجویز شود شود. همچنین از آنجایی که انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد عدد MCV می‌تواند حتی به تشخیص نوع کم خونی نیز کمک کند. به طور کلی اگر علائم زیر را داشته باشید پزشک ممکن است این را برایتان تجویز کند:
- تنگی نفس
- ضعف و خستگی
- سردرد
- سرگیجه
- آریتمی (مشکلی در سرعت یا ریتم ضربان قلب)
روش انجام تست mcv
چطور mcv خون را اندازه‌گیری می‌کنند؟ اندازه‌گیری این آیتم مانند یک آزمایش خون ساده است. انجام این آزمایش نیازی به ناشتا بودن ندارد اما عموماً آزمایش خون شامل آیتم‌های مختلفی است که شاید آنها به ناشتا بودن نیاز داشته باشند. در هر حال ناشتا بودن یا نبودن شما تاثیری در نتایج آزمایش ندارد. ریسک خاصی در مورد انجام این آزمایش نیز وجود ندارد.
محدوده‌ی طبیعی mcv
برای اندازه گیری mcv نتایج آزمایش در محدوده طبیعی بین 80 تا 100 فمتولیتر است. فمتولیتر (fL) اندازه‌گیری حجمی است که برابر با یک چهارمیلیونم لیتر است. کمتر یا بیشتر از این مقدار نشان دهنده‌ی وجود مشکل است.
روش تفسیر تست اندازه‌گیری mcv
عدد آزمایش mcv اگرچه یک معیار اندازه‌گیری برای سلامت گلبول‌های قرمز خون است اما نتایج آن به تنهایی نشان دهنده‌ی بیماری خاصی نیست و در صورت وجود موارد مشکوک به سایر آیتم‌های آزمایش و سابقه‌ی پزشکی فرد رجوع می‌شود. در هر حالت دو نتیجه محتمل است کوچک شدن گلبول‌های قرمز یا بزرگ شدن آنها. اگر جواب آزمایش شما نشان دهد که گلبول‌های قرمز خون‌تان کوچکتر از حد طبیعی است، ممکن است یکی از نشانه‌های اولیه برای یکی از انواع بیماری‌های زیر باشد:
- انواع کم خونی، از جمله کم خونی ناشی از فقر آهن که می‌تواند شایع‌ترین علت کوچک شدن گلبول‌های قرمز باشد
- تالاسمی که نوعی بیماری ژنتیکی است که از پدر و مادر به ارث می‌رسد.
در مقابل بزرگ شدن گلبول‌های قرمز نیز می‌تواند نشان دیگری از وجود مشکل باشد. برای مثال در اثر بیماری‌های زیر ممکن است گلبول قرمز خون بزرگ شود:
- کم خونی‌های خطرناک، که ممکن است در اثر کمبود ویتامین B12 یا ابتلا به انواعی از بیماری‌هایی که بر توانایی بدن در استفاده از ویتامین B12 تأثیر می‌گذارد باشد مانند برخی بیماری‌های خودایمنی، بیماری سلیاک، بیماری کرون. (بزرگ شدن گلبول قرمز تنها یکی از نشانه‌های این بیماری‌ها است و در صورت وجود موارد مشکوک به بررسی‌های بیشتری نیاز است)
- کم خونی ناشی از کمبود اسید فولیک
- بیماری کبدی
- هیپرگلیسمی
- اعتیاد به الکل
- اعتیاد به سیگار
- سایر شرایط پاتولوژیک
با این حال توجه کنید که ابتلا به کم خونی همیشه روی mcv تاثیر نمی‌گذارد. گاهی انواعی از کم خونی‌ها هم هست که اندازه‌ی گلبول قرمز تغییری نکرده اما تعداد آنها کم شده است. این نوع کم خونی می‌تواند به دلایلی از جمله دلایل زیر رخ دهد:
- از دست دادن ناگهانی خون
- نارسایی کلیه
- کم خونی آپلاستیک (ناشایع)
ارتباط کم خونی و mcv
طبیعی نبودن سطح MCV همیشه به معنای وجود مشکل نیست گاهی رژیم غذایی، میزان فعالیت روزانه، مصرف برخی داروها، دوره قاعدگی و سایر شرایط می‌توانند بر نتایج این آزمایش موثر باشند. بنابراین بهتر است در صورت رسیدن به هر نتیجه‌ای زود قضاوت نکنید و حتماً از پزشک بخواهید آن را تفسیر کند. در بیشتر موارد وجود یک بیماری خاص به اثبات از چندین طرق مختلف نیاز دارد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
اگر اغلب خسته هستید و مدام احساس سرما می‌کنید، ممکن است کم خونی داشته باشد. افرادی که علائم کم خونی را تجربه می‌کنند باید با پزشک تماس بگیرند. پزشک ممکن است در مورد سابقه پزشکی خانواده یک فرد از او سوال کند. برخی از بیماری‌هایی که باعث کم‌خونی می‌شوند، مانند تالاسمی و بیماری کرون، در خانواده وجود دارند. در صورت لزوم آزمایش‌های لازم مانند آزمایش mcv تجویز می‌شود.
منبع: گهواره gahvare
