«تابناک با تو» - سیستم قنات ایرانی که سابقه‌ای بیش از هزار ساله در فلات مرکزی ایران دارد، در لیست میراث جهانی سازمان یونسکو ثبت شده است.
شهر "سویا" در اسپانیا در قالب پروژه‌ای که از سیستم آبرسانی "قنات" ایرانی الهام گرفته، در صدد است با استفاده از خنکای آب‌های زیر زمینی به خنک‌تر شدن فضا‌های شهری در تابستان گرم، کمک کند.
شهرداری شهر "سِویا" اسپانیا که متوسط دمای آن در ماه‌های گرم تابستان از ۳۰ درجه سانتی گراد پایین‌تر نمی‌آید، با همکاری دانشگاه این شهر پروژه "قنات‌های کارتوخا" را در دست اجرا دارد که قرار است در ماه اکتبر امسال (مهر ۱۴۰۱) تکمیل و راه اندازی شود.
این پروژه ۵ میلیون یورویی که ۸۰ درصد بودجه آن را اتحادیه اروپا تامین می‌کند، با هدف کاهش دمای متوسط تا ۱۰ درجه سانتی گراد در اطراف یک خیابان طراحی شده است.
مهندسان در این پروژه از فناوری "قنات" ایرانی به شیوه‌ای مدرن بهره می‌برند.
در "قنات"های ایرانی که سابقه‌ای دستکم هزار ساله دارد و در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، کانال‌هایی زیر زمینی در محیطی وسیع حفر می‌شود که آب‌های زیرسطحی را در فواصل دور جابجا می‌کند.
برای خنک کردن و هوا گرفتن این کانال‌ها در مسیر انتقال، شفت‌هایی عمودی حفر می‌شوند که به تبادل هوا بین سطح و زیر سطح کمک کرده و فضایی خنک را برای آب و سطح زمین فراهم می‌کنند. در سیستم قنات ایرانی به دلیل اینکه آب در زیر سطح زمین جریان دارد، تبخیر آب در گرمای هوا نیز به حداقل خود می‌رسد.
قرار است این سیستم نوین جایگزین سیستم قنات‌های قدیمی شهر سِویا شود که برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ به عنوان پروژه‌ای آزمایشی و در جریان میزبانی شهر از نمایشگاه جهانی استفاده شد.
سیستم پیشین قنات شهر سویا، به کاهش دمای خیابان‌ها تا ۳ درجه سانتی گراد کمک کرد. در آن وقت سوخت موتور‌هایی که آب را درون کانال‌ها به جریان می‌انداخت، فسیلی بود. اما اکنون قرار است از سوخت‌های تجدیدپذیر برای موتور‌ها استفاده شود.
در سیستم جدید، آب سرد زیرزمینی به بالای سطح زمین پمپاژ شده و به سمت بالای ساختمان‌ها هدایت می‌شود، از آنجا به دیوار‌های متخلخل می‌ریزد و به کاهش دما در داخل و خارج ساختمان کمک می‌کند.
" لوکاس پرئا" یکی از مقامات شرکت آب و فاضلاب شهری سِویا گفته به منظور فراهم آوردن مکان‌هایی برای نشستن مردم و فرار از گرمای طاقت فرسا، صندلی‌هایی متصل به این سیستم جدید تعبیه می‌شوند.
مقامات شهری سویا امیدوارند در سایه اجرای این پروژه بتوانند به جریان زندگی و گردهمایی در فضا‌های شهری در ماه‌های گرم سال کمک کنند. امری که یک سنت قدیمی در این شهر اسپانیا است و گرمای کم سابقه هوا طی سال‌های گذشته این سنت را در معرض نابودی قرار داده بود.
منبع: عصرایران
5 میلیون دلار هزینه ش شده؟
فساد فولاد مبارکه چقد بود؟