اختصاصی «تابناک با تو» - کالیمبا نامی است که در قاره آفریقا می‌توانید نام آن را زیاد بشنوید. نام کالیمبا شاید برای افرادی که در دیگر نقاط جهان زندگی می‌کنند یک نام نا آشنا و غریب باشد، اما برای مردم آفریقا این نام کاملا آشنا و به نوعی عجین شده با فرهنگ مردم آفریقا است.
کالیمبا نوعی ساز آفریقایی است که در کشور‌های مختلف این قاره با نام متفاوتی شناخته می‌شود. از جمله این نام‌ها می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم: مالیمبا، امبیرا، کیسانجی، لیکمبه، سانزا و بسیاری از نام‌های دیگر.
کالیمبا برای نخستین بار در زامبیا و توسط دینگیسوایو جومعه ساخته شده است. ساز کالیمبا یکی از با کیفیت‌ترین و محکم‌ترین ساز‌هایی است که می‌توانید در تمام طول عمر خود با آن آشنا شوید. تمامی کلید‌های فلزی به کار رفته در ساز کالیمبا توسط دست چکش‌کاری می‌شود و کوک کردن آن نیز توسط یک فرد متخصص انجام می‌شود تا مطمئن شویم که می‌توان این ساز را در یک گام مشخص نواخت. بدنه این ساز از جنس یک نوع چوب محکم ساخته شده و از یک طراحی زیبا در ساخت این ساز استفاده شده است. امروزه ساز کالیمبا نه تنها در کشور‌های آفریقایی که در بسیاری از کشور‌های دیگر در سرتاسر نقاط جهان با استقبال بسیار خوبی مواجه شده است. در این بخش می‌خواهیم به دلایل محبوبیت این ساز بپردازیم:
از نظر ما اولین چیزی که در نواختن ساز کالیمبا می‌تواند توجه ما را به خود جلب کند این است که شما با ساز کالیمبا می‌توانید مفهوم موسیقی را به یک شیوه متفاوت نسبت به دیگر ساز‌های موسیقیایی درک کنید. ظاهر منحصر به فرد ساز کالیمبا باعث می‌شود که شما علاوه بر حالت ذهنی باید یک درک فیزیکی خوب نسبت به این ساز داشته باشید.
با استفاده از این ساز شما یاد می‌گیرید که چگونه برای نواختن یک آهنگ خاص باید انگشت شست خود را به رقص در بیاورید. با نواختن ساز کالیمبا شما می‌توانید یک آگاهی و شناخت درونی را به شیوه‌ای خاص به درون بدن خود منتقل کنید.
دومین دلیلی که به نظر ما باعث محبوبیت ساز کالیمبا می‌شود، این است که شما با استفاده از ساز کالیمبا می‌توانید پیچیده‌ترین آهنگ‌ها را به راحتی بنوازید. نحوه چینش نوت‌ها در ساز کالیمبا به شکلی است که به شما اجازه می‌دهد حتی پیچیده‌ترین آهنگ‌ها را به راحتی اجرا کنید.
سومین دلیلی که باعث محبوبیت ساز کالیمبا در نزد ما می‌شود این است که سادگی ساز کالیمبا باعث می‌شود تا این سادگی به آرامش ذهنی شما کمک کند. هرچه آرامش ذهنی شما بیشتر باشد می‌توانید با جزییات بیشتر این ساز در طول زمان آشنا شوید؛ بنابراین نواختن ساز کالیمبا را می‌توانیم یکی از شیوه‌های مدیتیشن بنامیم. نواختن ساز کالیمبا می‌تواند به شما کمک‌کند که شما به شخصیت درونی خود پی ببرید. نواختن ساز کالیمبا به شما کمک می‌کند تا پی بردن به شخصیت درونی خود تبدیل به یک شخصیت بهتر شوید و در صورت نیاز تغییراتی را درون خود ایجاد کنید.
چهارمین دلیلی که به نظر ما باعث محبوبیت ساز کالیمبا می‌شود این است که نواختن این ساز آفریقایی یک فعالیت بسیار سرگرم کننده است. زمانی که شما نوت‌های ساز کالیمبا را به درستی مورد استفاده قرار می‌دهید، دقیقا شبیه این است که شما در حال جادوگری هستید. زمانی که شما متوجه شوید در نواختن ساز کالیمبا روز به روز در حال پیشرفت و بهبود هستید قطعا دچار هیجان خواهید شد و از عملکرد خود احساس رضایت خواهید کرد.
دلیل پنجمی که باعث محبوبیت ساز کالیمبا می‌شود این است که این ساز صدای منحصر به فردی را تولید می‌کند و باعث می‌شود که شما یک تجربه جذاب در زمینه نواختن موسیقی داشته باشید. برای مثال وقتی که برای اولین بار صدای این ساز را می‌شنوید روحیه شما تحت تاثیر قرار می‌گیرد و از شنیدن نوایی به این شکل قطعا لذت خواهید برد.
دلیل ششمی که باعث محبوبیت ساز کالیمبا می‌شود این موضوع است که اندازه ساز کالیمبا کوچک است، حمل آن آسان است و به راحتی می‌توانید آن را در دست خود نگه دارید. ساز کالیمبا باعث ایجاد آلودگی صوتی نمی‌شود و می‌توانیم بگوییم که قیمت آن نیز بسیار پایین است. اگر شما اهل مسافرت هستید و همچنین از موسیقی خوشتان می‌آید، احتمالا بدتان نیاید که یک ساز موسیقیایی کوچک را همراه خود داشته باشید. ساز کالیمبا یکی از ساز‌هایی است که می‌توانید آن را به عنوان یک ساز مسافرتی در نظر داشته باشید.
هفتمین و آخرین دلیلی که برای محبوبیت این ساز می‌توانیم بیان کنیم این مورد است که ساز کالیمبا یکی از جذاب‌ترین جعبه‌های موسیقی در سرتاسر جهان است که می‌توانید به آن دسترسی داشته‌باشید. دلیل خاصی برای اثبات این مدعا وجود ندارد، اما با بررسی موزه‌های اروپایی می‌توانیم مشاهده کنیم ساز‌های کالیمبای قدیمی بسیار زیادی مربوط به صده‌های ۱۷۰۰ و ۱۸۰۰ در موزه‌های اروپایی به چشم می‌خورد.
ساز کالیمبا یک جعبه موسیقیایی است که شما با استفاده از آن نه تنها آهنگ‌های از قبل برنامه ریزی شده بلکه می‌توانید انواع آهنگ‌ها را حتی به صورت فی‌البداهه بنوازید. ساز کالیمبا دارای یک آوای نوستالژیک است، با استفاده از ساز کالیمبا شما می‌توانید احساس نهفته درون آهنگ را به صورت کامل به مخاطب انتقال دهید. امروزه ساز کالیمبا توانسته به خوبی راه خود را به درون قلب انسان‌ها پیدا کند. همه افراد آمادگی شنیدن نوای ساز کالیمبا را دارند و آماده هستند که با شنیدن نوای ساز کالیمبا احساساتشان برانگیخته شود. احتمالا تا اینجا متوجه دلایل محبوبیت ساز کالیمبا شده باشید.
تاریخچه ساز کالیمبا
کالیمبا حدود ۳۰۰۰ سال پیش، اولین بار در سواحل غربی آفریقا کشف شد، اما خیلی زود گسترش یافت و در بقیه این قاره پخش شد.
هر گروه فرهنگی متفاوتی در آفریقا که از آن استقبال کرده، نسخه اختصاصی خود را از این ساز زیبا ساخته اند، به این معنی که ابزار کالیمبا در واقع ابزاری است که عمیقا در میراث موسیقی آفریقا جای گرفته است.
صدای بی نظیر باعث شده است که نوازندگان غربی از ساز کالیمبا نیز استقبال کنند. همه این‌ها از سال ۱۹۲۰ آغاز شد، زمانی که هیو تراسی، متخصص موسیقی شناسی، انگلیسی به آفریقا نقل مکان کرد و بلافاصله عاشق این ساز چوبی شد.
او شروع به ساخت این ساز متمایز آفریقایی کرد و آن را به جامعه غربی فروخت که آن را در موسیقی آن‌ها ادغام کرد. اگر به برخی از آهنگ‌های هنرمند محبوب مانند Genesis، Earth Wind and Fire و John Mayer توجه کنید، می‌فهمید که ساز Kalimba دیگر فقط به جشن‌های آفریقا تعلق ندارد.
کالیمبا به نام‌های پیانوی انگشتی، مبیرا، سانسا یا مالیمبا شناخته می‌شود و یکی از شناخته شده‌ترین ساز‌های موسیقی آفریقایی است.
به طور سنتی از یک جعبه رزونانس از جنس کدو تنبل ساخته می‌شود که با یک لایه نازک چوب پوشانده شده است و دارای کلید‌های فلزی است، که معمولاً کلید‌های بازیافتی هستند.
نحوه کوک کردن ساز کالیمبا
برای کوک کردن این ساز ازیک چکش کوچک فلزی استفاده می‌شود وفقط کافی است با این چکش ضربه‌هایی به بالا یا پایین تیغه‌ها بزنید تا تیغه‌های مورد نظر کمی به جلو یاعقب حرکت کنند بااین ضربات طول تیغه‌ها نسبت به خرک یا پل سازتغییر می‌کند باکاهش طول تیغه صدای ریزتری خواهیم داشت وباافزایش طول آن صدای بم ترخواهد داشت.
بسته بندی کالیمبا به این صورت است که یه سری برچسب‌های رنگی درون جعبه وجوددارد این برچسب‌های رنگی راباید شخص نوازنده جهت تسریع در روند نواختن و همچنین راحتی هرچه بهتر خود از این برچسب‌ها بر روی تیغه‌های ساز استفاده نماید.
انواع مختلف ساز کالیمبا
از آنجا که ساز کالیمبا با استقبال خیلی خوبی از طرف عموم جامعه قرار گرفته است، امروزه انواع مختلفی از ساز‌های کالیمبا را می‌توانید در بازه‌های قیمتی متفاوت پیدا کنید. هر یک از این ساز‌ها دارای جنس بدنه و تیغه مختلفی هستند و در اندازه‌های متفاوتی به بازار عرضه می‌شوند و به همین دلیل شاهد تفاوت قیمت در انواع مختلف آن هستیم.
همان طور که مشاهده می‌کنیم ساز کالیمبا در بازه قیمتی بسیار متفاوتی موجود است و با توجه به میزان هزینه‌ای که تمایل دارید بپردازید و نوع سلیقه‌ای که دارید می‌توانید یک ساز کالیمبای مناسب را انتخاب و سپس خریداری کنید.
نکات مهمی که هنگام خرید کالیمبا باید بدانیم:
اندازه ساز: اولین نکته در خصوص خرید کالیمبا توجه به اندازه و ابعاد محصول است. بطور کلی یک ساز کالیمبا از طول ۱۸، عرض ۱۳ و همچنین ارتفاعی ۳ سانتی متری برخوردار است.
به وزن کالیمبا دقت کنید: یک ساز این چنینی بایستی وزنی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم داشته باشد. البته در بازار امروز جهان می‌توان با کالیمبا‌هایی مواجه شد که از وزنی کمتر و یا بیشتر از مقدار استاندارد گفته شده نیز برخوردارند. نکته‌ی مهم این است که برای نواختن و لذت بردن از این ساز، باید آن را با دستان خود بنوازید و به همین دلیل بهتر است ساز مورد نظرتان از وزن مناسبی برخوردار باشد.
جنس بدنه کالیمبا: دیگر فاکتور مهم مربوط به جنس بدنه این ساز تیغه‌ای است که یا از جنس چوب درختانی همچون: افرا و گردو است و یا بصورت ترکیبی از فلز و چوب می‌باشد. البته کمپانی‌هایی هستند که در حال حاضر مدل‌های شیشه‌ای این ساز باستانی را نیز طراحی و روانه‌ی بازار کرده اند.
برچسب‌های رنگی کالیمبا: معمولا در کنار تمام کالیمبا‌ها یکسری برچسب‌های رنگی وجود دارد که شخص نوازنده باید جهت تسریع در روند نواختن و همچنین راحتی هرچه بهتر خود از این برچسب‌ها بر روی تیغه‌های ساز استفاده نماید. این را نیز بدانید که می‌توان این برچسب‌ها را بصورت جداگانه خریداری نمود، اما بهتر است که آنان در کنار محصول خریداری شده شما قرار داشته باشند.
کالیمبا و تعداد تیغه‌های آن: در انتخاب و خرید یک ساز کالیمبا توجه به تعداد تیغه‌های فلزی آن مهم است چرا که بر روی برخی از مدل‌ها هفت و بر روی برخی دیگر بیش از هفت تیغه تعبیه شده است. تعداد تیغه‌ها بیانگر سطح مهارت نوازندگی شما با ساز است؛ برای همین توصیه می‌کنیم اگر نوازنده‌ای تازه کار و مبتدی هستید، حتما از سازی با تیغه‌های کمتر استفاده نمایید.
چکش کوک کننده کالیمبا: برای کوک کردن ساز کالیمبا از یک چکش کوچک فلزی استفاده می‌شود. به کمک این چکش و وارد کردن ضرباتی نرم و آرام به قسمت‌های انتهایی و ابتدایی تیغه‌ها و جا به جا کردن اندک آنان بر روی صفحه، می‌توان صدای ساز را بم و یا زیر کرد. ضربه ابتدای تیغه‌ها صدای خروجی از ساز را بم و به انتهای تیغه ها، زیر می‌کند.
قیمت کالیمبا
تمامی نکات ذکر شده در بالا بر روی قیمت این مدل از ساز‌های باستانی تاثیر گذار است؛ بنابراین شما باید با در نظر داشتن میزان بودجه و همچنین علاقه تان به داشتن یک ساز این چنینی اقدام به خرید آن نمایید.
سخن پایانی
ساز کالیمبا را می‌توانیم وجه مشترکی بین کشور‌های آفریقایی بنامیم. این ساز سنتی که برای نخستین بار در زیمبابوه ساخته شده است امروزه در سرتاسر نقاط جهان طرفداران خاص خود را دارد. این ساز در کشور‌های مختلف آفریقایی نام‌های مختلفی دارد، اما نام بین‌المللی که این ساز را با آن می‌شناسند، نام کالیمبا است.
نواختن آهنگ با استفاده از این ساز سنتی آفریقایی بسیار آسان است و همچنین این ساز می‌تواند باعث برانگیخته شدن احساس در نوازنده و شنونده شود. از آنجا که سایز کالیمبا اندازه کوچکی دارد برای مسافرت گزینه مناسبی محسوب می‌شود. این ساز یکی از ساز‌های ارزان موجود در بازار است و اگر به دنبال یک تجربه متفاوت در نواختن ساز‌های موسیقی هستید، به شما توصیه می‌کنیم که ساز کالیمبا را حتما امتحان کنید.
صده نه؛ سده