ماجرای اولین قرص ضدبارداری

تابناک باتو ـ شصت و یک سال پیش، اولین قرص ضدبارداری در آمریکا برای خرید و استفاده وارد بازار شد. کارل جراسی، شیمی‌دان و محقق اهل اتریش که از دست نازی‌ها به آمریکا فرار کرده و پناهنده شده بود، اولین قرص ضدبارداری را ساخت. جراسی که قرص «آنتی هیستامین» هم از کشف‌های مهم اوست، اصلا دنبال تحقیق دیگری بود که ناگهان فهمید ترکیبی که به آن دست یافته با کمی دستکاری می‌تواند به کار جلوگیری از بارداری آید؛ بنابراین، بر این یافته متمرکز شد و اولین قرص ضدبارداری را ساخت که انقلابی واقعی برای تک تک زنان بود.

اما ۵ سال بعد بود که با حکم دادگاه عالی آمریکا، قرص ضدبارداری در سراسر کشور قانونی شد. پرونده‌ «گریسولد در برابر ایالت کنتیکات» یکی از جذاب‌ترین و مهم‌ترین پرونده‌های دادگاه عالی در رابطه با حقوق زنان بود. ایالت کنتیکات در آن زمان قانونی مصوب سال ۱۸۷۳ داشت موسوم به Comstock Law که فروش هرگونه دارو یا وسیله‌ای را که از بارداری جلوگیری کند، ممنوع کرده بود. نهاد غیردولتی Planned Parenthood از سال ۱۹۳۵ شعبه‌ای هم در این ایالت داشت که به زنان متاهل و مجرد خدمات بهداشت جنسی، کمک به جلوگیری از بارداری و ...ارائه می‌کرد. شعب Planned Parenthood در کنتیکات کم‌کم بیشتر شد و در شهر واتربری این ایالت هم شعبه‌ای باز کرد.

هرچه می‌گذشت مقامات این شهر دردسرهای بیشتری برای این شعبه درست می‌کردند و جلوی پای آن‌ها سنگ‌اندازی می‌کردند. استل گریسولد، رئیس شعب Planned Parenthood در ایالت بود. گریسولد تصمیم گرفت این پرونده را به دادگاه بکشاند. بعد از این‌که دادگاه ایالتی به ضرر آن‌ها حکم داد، گریسولد گفت پرونده را به دادگاه عالی آمریکا می‌کشانیم.

دادگاه عالی آمریکا که در آن زمان حتی یک زن هم در سمت قاضی نداشت، یکی از پرشورترین و طولانی‌ترین بحث‌های خود را برای صدور حکم این پرونده داشت و در نهایت با رای مثبت ۷ قاضی در برابر دو قاضی مخالف، به نفع گریسولد رای داد و استفاده از قرص ضدبارداری و فروش آن به تمام زنان متاهل قانونی شد. این اولین حکم از مجموعه‌ی حکم‌های دادگاه عالی در راستای «حق زن بر بدن خود به مثابه یکی از حقوق حریم شخصی» بود که در نهایت در پرونده‌ی Roe v Wade به قانونی شدن سقط جنین برای همه زنان منجر شد.

متن حکم این پرونده که به دست قاضی ویلیام ا. داگلاس نوشته شد، هنوز در دانشگاه‌های حقوق آمریکا به عنوان یک نمونه درخشان استدلال و استعاره‌های دقیق تدریس می‌شود. قاضی داگلاس در بخشی از حکم نهایی نوشت: «آیا ما حاضریم هرگز به پلیس اجازه دهیم که وارد خانه‌های شخصی مردم شود، گزارش کند که مردم در خانه های خود چه می‌کنند و چه نمی‌کنند؟ حتا فکر آن هم رعشه‌آور است. حق حریم شخصی افراد کهن‌تر از قانون اساسی آمریکا یا هر کشور دیگر است. حق حریم شخصی، از هر حزب سیاسی، مدرسه و دانشگاه و ...قدیمی‌تر است. ازدواج، زیستن در کنار یکدیگر با همه‌ی خوب و بد آن، امید به دوام آوردن این قرارداد و تا حدی مقدس است. ازدواج ارتباطی است که شیوه‌ای شخصی از روابط دونفر را شکل می‌دهد، ازدواج میدان نبرد سیاسی نیست، ایمان و باور سیاسی نیست. ازدواج پروژه‌ی اجتماعی یا تجاری نیست… به قانون ارتباطی ندارد که زن و شوهر چه رابطه ای با هم دارند.»

کشف و تولید قرص‌های ضدبارداری یکی از مهم‌ترین انقلاب‌ها در تاریخ مبارزه‌ی زنان بود و هست. حق رای در نهایت معنای چندانی نداشت؛ اگر قرار بود تا ابد هر رابطه تنیده در هزارتوی وحشت بارداری برای زنان باشد و خود زنان هیچ نقش و کنترلی بر بدن خود برای جلوگیری از بارداری نداشتند.