ادبیات گمانه زن و به طور مشخص داستان گمانه زن چه داستانی است؟
اگر پاسخ این پرسش را نمی دانید، جای تعجبی نیست، زیرا در این باره مقالات کمی نوشته شده است.
داستان گمانه زن یا speculative fiction یک اصطلاح است که نخستین بار در سال ۱۹۴۱ توسط
رابرت هینلین Robert Heinlein در وصف برخی داستان های علمی فانتزی به کاربرده شد.
به گزارش
«تابناک باتو»، این اصطلاح امروز به داستان هایی گفته می شود که مجموعه ای یا بهتر است بگوییم ملغمه ای از داستان های علمی، فانتزی، ترسناک و ... هستند.
شاید این پرسش در ذهن شما شکل بگیرد که ما پیشتر چنین ژانرهایی داشته ایم، پس چه نیازی است که آب را گل آلود کنیم و با خلق یک ژانر جدید کار خود را سخت تر سازیم؟
در پاسخ باید گفت که بالعکس خلق چنین ژانری کار را برای نویسندگان آسان می کند. این گونه داستان ها بدون مرز و قاب بندی مشخص هستند که می توانید در آن ویژگی ژانرهای دیگر را بیابید.
اما در عین حال نمی توانید آن را زیر مجموعه ژانر خاصی قرار دهید. نسخه اولیه
تارزان را می توان نمونه ای از ادبیات گمانه زن دانست. این داستان مجموعه ای از ژانرهای مختلف بود. اگر شما نتوانستید داستانی را در قالب ژانر مشخصی بگنجانید و همزمان آن را واجد مشخصه ژانرهای متعدد یافتید، باید خود را در مواجهه با یک داستان Speculative یا همان داستان گمانه زن بدانید.
آنچه به عنوان گمانه زن از آن یاد کردیم، تنها مختص ادبیات و نگارش داستان نیست، بلکه می توانیم ردپای آن را در صنعت هایی از جمله سینما، ساخت اسباب بازی، پوشاک و حتی جواهرات هم بیابیم.
انیمیشن هایی که برای کودکان تولید می شود از حرف زدن حیوانات گرفته تا
سرزمین جادویی و هیولاهای کوچک و بزرگ، همه نشانه هایی از ادبیات گمانه زن هستند. 90 درصد بازی های کامپیوتری گمانه زن هستند و شاید ما بتوانیم یک یا دو مورد را که دارای ژانر مشخص و معلوم هستند، در میان آنها بیابیم.
دیوید بولین، سردبیر مجله shadowkeep درباره داستان های گمانه زن نظر جالبی دارد. او می گوید:
داستان گمانه زن، یک اصطلاح است؛ کلمه ای که نویسندگان آن را خلق کرده اند و به این معناست که هر اتفاقی می تواند در داستان شما بیفتد. جایی آن سوی دنیای واقعی، مکانی که می تواند باشد و یا ممکن است که باشد.
در این گونه داستان نظم جهان واقعی به هم می ریزد. خواننده همزمان وارد تخیل، علم، جادو و فانتزی و... می شود و پس از کنار گذاشتن کتاب تکه ای از وجود خود را لابلای صفحات آن جا می گذارد. در این داستان تخیل انسان عنان پاره می کند و به هر سو سرک می کشد.
مترجم: سعيده ملایی
جالب بود.