طلاق یک فرآیند طولانی و گاهی توان فرساست، زیرا زمان زیادی از چرخه زندگی فرد را به خود مشغول میکند و عموما با آشفتگیهای هیجانی متعددی برای فرد همراه است. هرچند برخی تصور میکنند بعد از طلاق دیگر رنج و سختی تمام میشود، اما درواقع بعد از طلاق، هم چنان دغدغهها و فشارها وجود دارند؛ از سازگاری شخص با طلاق، پیدا کردن شغل و درآمد و مسائل فرزندان گرفته، تا رو به رو شدن با فامیل.
این مورد آخری هم برای خودش داستانی دارد که بعضا فشار زیادی را به فرد طلاق گرفته تحمیل میکند. اینکه به این فامیلهای کنجکاو که چشم به دهن ما دوختهاند چه بگویم؟ چگونه آنها را متوجه کنیم که نیازمند حمایتشان هستیم نه زخم و کنایه! نگرانی در مورد قضاوتهای عجولانه آنها و دهها دغدغه دیگر، میتواند برای هر شخصی به عنوان چالش بزرگ مطرح شود.
ده توصیه برای رو به رو شدن با فامیل بعد از طلاقواکنش اعضای فامیل میتواند متنوع و متناقض باشد. از تبریک تا تحقیر، از پذیرش تا کناره گیری، از حمایت تا سزنش. درواقع اینکه با هر کدام از فامیلها چه نسبتی و چه صمیمیتی داشته باشید، تاریخچه رابطه قبلی شما با او چگونه بوده باشد، شرایط زندگی شما و همسر سابقتان را چه قدر بدانند، از همسر سابقتان خوششان بیاید یا نیاید و اصلا خود عضو فامیل چه شخصیتی داشته باشد، طبعا برخورد با شما متفاوت است.
مثلا اگر یکی از اعضای فامیل با شما دوست صمیمی هم باشد، تاریخچه رابطه شما با او خوب باشد، فردی حمایت گر و مهربانی باشد و... شاید در برخورد با شما هم نگرش و برخوردی مناسب و مثبت داشته باشد؛ اما همیشه این طور نیست و ما در برخورد با سایر افراد باید چه کنیم؟
۱- ببینید اول به چه کسی بگویید بهتر استقبل از بیان هر نکتهای، باید شرایط فردی و خانوادگی خود را ارزیابی کنید تا بسنجدید که در چه زمانی و چگونه و از همه مهمتر ابتدا به چه کسانی باید طلاق را اطلاع دهید. لازم است در این زمینه با خانواده خودتان مشورت کنید. شاید با هم به این نتیجه برسید که بهتر است از اقوام نزدیک شروع کنید و به صورت محدود اعلام کنید.
۲- قبل از اعلام، شیوه گفتن را تمرین کنیداین ایده خوبی است که قبلا تمرین کنید که چه چیزی را باید چگونه بگویید. تصمیم بگیرید چه میزان از جزییات برای گفتن به آنها مناسب است. سعی کنید اطلاعات اضافی ندهید. ارائه اطلاعات بیش از حد در مورد مشاجرات و خیانت زندگی مشترک میتواند موجب شود بعدا آنها شما را سرزنش کنند.
۳- آرام باشید و به اندازه صحبت کنیدهنگامی که میخواهید این خبر را به فامیل بگویید، آرام باشید. با یک مقدمه طولانی شروع نکنید. اگر این خبر را بدون مقدمه طولانی بگویید و سپس موقعیت را تا آنجا که ممکن است با ظرافت برای آنها تبیین کنید، مقداری از اضطراب آنها کم خواهد شد. واکنشهای خشمگین و شدیدا هیجانی از طرف شما، وقتی اقوام و فامیل سوال میپرسند، میتواند باعث مقابله دوجانبه و قضاوتهای نابه جا شود.
۴- از همسر سابقتان زیاد بدگویی نکنیدشما و همسر سابقتان اوقات خوشی هم داشتید یا حداقل فامیل و اقوام روابط مثبت شما را قبلا هم دیدهاند. شاید برخی از آنها هم احتمالا با همسر سابقتان دوستی داشتهاند و از او خوششان میآمد، با این توصیف گرچه اکنون از دست او عصبانی هستید، اما بدگویی زیاد شما از همسر سابقتان میتواند باعث عجب و ناراحتی برخی بشود و از طرفی هم شما عصبانی بشوید که چرا آنان دارند از همسر سابقتان طرفداری میکنند. ضمن اینکه تحقیر و سرزنش شدید یک نفر میتواند باعث پیش برداشتهای غلط و کناره گیری سایرین از شما شود چون نگران برخورد شما با خودشان خواهند بود.
۵- مجبور نیستید به هر شخصی توضیح بدهیداگر تمایل ندارید در مورد طلاقتان با شخص خاصی صحبت کنید، این حق شماست که این کار را انجام ندهید. شما میتوانید با پاسخهای مانند «شاید شما نگران من باشید و دوست دارید بدانید چه اتفاقی افتاد که من طلاق گرفتم اما من تمایلی ندارم در این مورد صحبت کنم» یا «خواهش میکنم بحث را عوض کنید، من طلاق گرفتم و تمام شد، همین.» از بحث فاصله بگیرید.
۶- رابطه با فامیل را قطع نکنیدشاید فشار ناشی از توضیح دادن و قضاوتهای دیگران، شما را به این نتیجه برساند که بهتر است رابطه خودتان را با فامیل قطع کنید؛ اما این راهکار خوبی نیست، چون اولا شما نیاز به حمایت اجتماعی دارید، دوما اینکه همه فامیل قرار نیست با شما بد برخورد کنند، سوم اینکه قطع رابطه با آنان نه تنها فشار را کم نمیکند بلکه سوءتفاهمها و کنجکاویها را بیشتر هم میکند، چهارم و از همه مهمتر اینکه شما نیاز دارید تا با مسائل بعد طلاق سازگار شوید و سریعتر به روال عادی زندگی برگردید. بنابراین روابط خود با فامیل را ادامه دهید اما میتوانید روابط خود را با برخی از اعضای فامیل محدود کنید.
۷- مراقب سلامت فرزند خود هم باشیداگر فرزند دارید، مراقب باشید تا جلوی آنان از پدر یا مادرشان بدگویی نشود و بحث با فامیل را در حضور فرزندتان انجام ندهید. هم چنین از هر تلاشی برای داشتن یک رابطه مثبت با فامیل و حتی فامیل همسر سابقتان دریغ نکنید و خانوادهتان را نیز به رابطه خوب با آنان ترغیب کنید. بچههایتان از این روابط مثبت منافع زیادی کسب میکنند.
۸- خیلی به قضاوتهای فامیل اهمیت ندهیددیگران جای شما نبودند و تجربیات شما را نداشتند و طبعا نمیتوانند مانند شما احساس کنند، مانند شما فکر کنند و مانند شما رفتار کنند. آنان براساس شرایط زندگی، سبک و نظر خود، احساس، فکر و رفتار میکنند. اگر شما تلاشهای خود را انجام دادهاید، با یک یا چند مشاور قبل از طلاق صحبت کردهاید، تصمیمتان را مرور کردهاید و در نهایت اقدامات لازم را انجام دادهاید، دیگر نیازی نیست به خودتان فشار بیاورید تا همه را راضی کنید و آنان حق را به شما بدهند.
این اتفاق نخواهد افتاد چون دیگران جای شما نیستند و نمیتوانند باشند. البته اگر هم اقدامات لازم و مفیدی برای پیشگیری از طلاق انجام ندادهاید و دیگران شما را به خاطر این مسئله سرزنش میکنند، بدانید احساس گناه و سرزنش بیش از حد، نه تنها نمیتواند به شما کمک کند، بلکه آسیب زا هم هست.
۹- برخی واکنشهای نابجا را طبیعی بدانیدهر چه قدر هم شما تلاش کنید تا برخورد و واکنش مناسبی با فامیل داشته باشید، بالاخره کسانی هستند که بخواهند شما را سرزنش کنند و قضاوت کنند و پشت سرتان حرف در بیاورند؛ اما بدانید این شکل واکنشها طبیعی است شما نمیتوانید تمام کنشها و واکنشهای سایرین را کنترل کنید؛ با این حال با راهکارهایی که در این مقاله بیان شد و حتما هم خودتان روشهای دیگری را سراغ دارید، میتوانید جلوی مشکلات بیشتر را بگیرید. اگر در این زمینه باز هم احساس فشار بیشتر کردید، از یک مشاور کمک بگیرید.
۱۰- صبور باشید
به یاد داشته باشید که اطلاع خبر طلاق با روشی ملایم و آرام به اقوام و افرادی که شما را دوست دارند سبب میشود از حمایت و علاقه مثبت آنها برخوردار شوید، نه اینکه با دیگران برای نزاغ و مشاجره با همسر سابقتان متحد شوید. طلاق یک مرحله گذار است و دیگران برای شما نگران هستند، بنابراین به خودتان و آنها فرصت بدهید تا این خبر را پردازش کنند و با تغییراتی که اتفاق خواهد افتاد کنار بیایند. این آسان نیست اما صبر، حمایت و صداقت میتواند عبور از این مرحله را برای هر فردی آسانتر کند.
ماهنامه سپیده دانایی