به گزارش
«تابناک باتو» در برخی خبرها امروز، ۲۹بهمن را، روز سپندارمذگان اعلام می کنند. لازم دیدیم در حاشیهء این مناسبت زیبا نکاتی خدمتت سروران عرض شود؛
به گمان اکثراً بدانند که سپندارمذگان روز گرامیداشت ایزد موکل بر زمین و زنان پارساست؛ و در واقع اگر مناسبتی برای این روز در نظر بگیریم، روز زن به شمار می آید، نه روز زن و مرد، یا عشاق (ولنتاین)! و این روز روزی بوده که مردان ـ احتمالاً بر خلاف۳۶۴روز دیگر! ـ کمر به خدمت بانوان در خانه می بستند، و برای آنها گل و هدیه تدارک می دیدند.
حال اگه بنا شود که بخش ادبی این آیین با مفهومی دیگر، هرچند نزدیک، پر شود، این بحث دیگری ست، و نگارنده موافق تر است که مناسبت ها به نحوی باشد که "آدم"ها را، هم زن و هم مرد، در بر بگیرد!
نکتهء دیگر مناقشهء تقویمی این روز و روزان مشابه آن است: طبق تقویم کهن ایرانیان هر روز یک ماه، نامی مخصوص به خود داشته که این نامها اغلب از نام امشاسپندان و مفاهیم مقدس کیش های کهن ایرانی برگرفته شده بوده. در مواقعی که نام روز با نام ماه یکسان می شده جشنی ویژه در آن روز برگزار می کردند.
روز پنجم ماه اختصاص به دختر اهورمزدا، سپندارمذ، داشته که در تقارن با ماه اسپند، آن روز را جشن می گرفتند که همین سپندارمذگان مبحث ماست. عده ای با ملاحظات و محاسبات تقویمی دیگر این روز را چند روزی قبلتر از پنجم اسفند، یعنی بیست و نهم از ماه بهمن می دانند... به نظر همین که بشود این مناسبت های زیبا و دلنشین را، چه به عنوان روز زن، و چه به عنوان روز عشاق، زنده و برپا کرد، اتفاق خجسته ای است و داخل کردن موضوعات پیچیده تقویمی، قدری لنگی در این "همایش" و اتحاد ایجاد می کند؛ گذشته از این که اگر این سرراستی و سادگی پنجم ماه را به تعبیر سخت تر ۲۹ بهمن تغییر بدهیم، آن وقت باید به دیگر خرده ها و نکات هم میدان بدهیم.
سپندارمذگان از هم اکنون مبارک!
مرتضا رضایی منش
از مطالب ارزنده ی نویسنده بسیار لذت بردم اما خواستم این نکته را هم یادآوری کنم که اتفاقا این تطبیق های تقویمی بین دو تقویم کهن و جدید برای ''راستی نمایی در جانمایی واقعی روز جشن ها و مناسبت های تقویم کهن در تقویم جدید تر و متاخر تر'' که یقینا حکمتی باستانی و خردورزانه در طول تاریخ کهن دیارمان در پسش بوده است از نظر بنده بسیار مهم و حائز اهمیت و الزامی است.
هر چند که با نفس قضیه که هدف شاد بودن خردورزانه و به حاشیه نرفتن اصل شادی و نیت آن است که به نیکی توضیح داده اید، کاملا موافقم و البته با توضیحات عالمانه یتان هم.