سپندارمذ؛ روز زن یا روز عشاق؟
bato-adv
bato-adv
bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۲۸۲۶۷
تعداد نظرات: ۲ نظر
تاریخ انتشار: 2016 February 18    -    ۲۹ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۶:۵۵
bato-adv
bato-adv
bato-adv
bato-adv
سپندارمذگان روز گرامیداشت ایزد موکل بر زمین و زنان پارساست؛ و در واقع اگر مناسبتی برای این روز در نظر بگیریم، روز زن به شمار می آید، نه روز زن و مرد، یا عشاق(ولنتاین)! و این روز روزی بوده که مردان ـ احتمالاً بر خلاف۳۶۴روز دیگر! ـ کمر به خدمت بانوان در خانه می بستند، و برای آنها گل و هدیه تدارک می دیدند.
سپندارمذ؛ روز زن یا روز عشاق؟ به گزارش «تابناک باتو» در برخی خبرها امروز، ۲۹بهمن را، روز سپندارمذگان اعلام می کنند. لازم دیدیم در حاشیهء این مناسبت زیبا نکاتی خدمتت سروران عرض شود؛

به گمان اکثراً بدانند که سپندارمذگان روز گرامیداشت ایزد موکل بر زمین و زنان پارساست؛ و در واقع اگر مناسبتی برای این روز در نظر بگیریم، روز زن به شمار می آید، نه روز زن و مرد، یا عشاق (ولنتاین)! و این روز روزی بوده که مردان ـ احتمالاً بر خلاف۳۶۴روز دیگر! ـ کمر به خدمت بانوان در خانه می بستند، و برای آنها گل و هدیه تدارک می دیدند.

حال اگه بنا شود که بخش ادبی این آیین با مفهومی دیگر، هرچند نزدیک، پر شود، این بحث دیگری ست، و نگارنده موافق تر است که مناسبت ها به نحوی باشد که "آدم"ها را، هم زن و هم مرد، در بر بگیرد!

نکتهء دیگر مناقشهء تقویمی این روز و روزان مشابه آن است: طبق تقویم کهن ایرانیان هر روز یک ماه، نامی مخصوص به خود داشته که این نامها اغلب از نام امشاسپندان و مفاهیم مقدس کیش های کهن ایرانی برگرفته شده بوده. در مواقعی که نام روز با نام ماه یکسان می شده جشنی ویژه در آن روز برگزار می کردند.

روز پنجم ماه اختصاص به دختر اهورمزدا، سپندارمذ، داشته که در تقارن با ماه اسپند، آن روز را جشن می گرفتند که همین سپندارمذگان مبحث ماست. عده ای با ملاحظات و محاسبات تقویمی دیگر این روز را چند روزی قبلتر از پنجم اسفند، یعنی بیست و نهم از ماه بهمن می دانند...  به نظر همین که بشود این مناسبت های زیبا و دلنشین را، چه به عنوان روز زن، و چه به عنوان روز عشاق، زنده و برپا کرد، اتفاق خجسته ای است و داخل کردن موضوعات پیچیده تقویمی، قدری لنگی در این "همایش" و اتحاد ایجاد می کند؛ گذشته از این که اگر این سرراستی و سادگی پنجم ماه را به تعبیر سخت تر ۲۹ بهمن تغییر بدهیم، آن وقت باید به دیگر خرده ها و نکات هم میدان بدهیم.


سپندارمذگان از هم اکنون مبارک!

مرتضا رضایی منش
bato-adv
bato-adv
bato-adv
bato-adv
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
اشکان تقی پور
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۰:۵۸ - ۱۳۹۴/۱۱/۳۰
0
0
با سپاس فراوان از این نوشتار جالب... برای درک بیشتر عینی و توجیه عقلانی درباره ی تقویم کهن خورشیدی باستانی که بسیار دقیق و پیچیده بوده است و نشان از تسلط اعجاب آور ایرانیان باستان بر علم نجوم و زمان داشته است  و قیاس با تقویم پیشرفته ی کنونی خورشیدی ایرانیان لازم است به این نکته اشاره کنم که در تقویم باستانی همه ماه ها 30 روزه بودند و در آخر هر سال پنج روز به نام'' بهیزک '' یا '' پنج روز دزدیده شده '' یا '' پنجه ی دزدیده شده '' یا '' خمسه ی مسترقه '' وجو داشت که در انتهای هر سال به همان با این نام ها اضافه می شد و همراه با جشن هایی بود. در تقویم جدیدتر با 31 روزه شدن ماه ها در بهار و تابستان و 29 روزه شدن اسفند این 5 روز در ماه های  کل سال جبران شده است و برای جبران  مابقی ساعات هم جریان کبیسه هم اضافه شد، به همین سبب است که جشن مهرگان که در تقویم کهن باستان 16 مهر ماه بوده است ، هر چند گمان های دیگر هم وجود دارد،   اکنون در تقویم جدید 10 مهرماه برگزار میشود که البته هر دو در حقیقت در یک روز واحد هستند در دو شکل تقویم. و البته جشن سپندارمذگان هم به همین سرنوشت دچار شده است. البته تغییرات دیگری هم در تقویم صورت گرفته است که در این مجال جای پرداختن بدان نیست و فقط خواستم علت تغییر روز این جشن را خدمتتان عرض کنم که بگویم این تغییرات فقط اسمی نیست که حال اگر بگوییم این روز یا آن روز چه فرقی میکند! مثلا زمان حادث شدن لحظه ی عید نوروز طبق تقویم طبیعت و اتفاق کهکشانی همانر فراوان از این نوشتار جالب... برای درک و توجیه درباره ی تقویم کهن و تقویم کنونی لازم است به این نکته اشاره کنم که در تقویم باستانی همه ماه ها 30 روزه بودند و در آخر هر سال پتج روز به نام '' پنج روز دزدیده شده '' یا '' خمسه ی مسترقه '' وجو داشت که به سال اضافه می شد و همراه با جشن هایی بود. در تقویم جدیدتر با 31 روزه شدن ماه ها در بهار و تابستان و 29 روزه شدن اسفند این پنج روز در ماه های  سال ها جبران شده است به همین سبب است که جشن مهرگان که در تقویم کهن باستانی 11 مهر ماه بوده است اکنون 16 مهر ماه است و البته جشن سپندارمذگان. البته تغییرات دیگری هم در تقویم صورت گرفته است که در این مجال جای پرداختن بدان نیست و فقط خواستم تفاوت را که تنها در ظاهر شمارگان روز است توضیح دهم و بگویم مهم است بدانیم که زمان جشن مهرگان یا جشن سپندارمذگان همیشه اگرچه روزشان ممکن در دو نوع تقویم  شماره های متفاوت در برابرشان باشد اما در عمل در یک روز واحد بوده اند. این مهم اهمیت تقویم ما را نشان می دهد که برپایه ی طبیعت و واقعیت کهکشانی تنظیم میشود و قراردادی انسان ساز نیست. مثلا زمان حادث شدن لحظه ی عید نوروز طبق تقویم طبیعت و اتفاق کهکشانی همان است که اکنون هست و همیشه بوده است و در همه ی دنیا در یک لحظه رخ می دهد حال چه در امریکا در هنگام شب چه در آسیا هنگام روز در یک لحظه سال تحویل می شود. اگر سال هایی هم در سال های بسیار دور تغییر  در آن رخ داده است اشتباهی بوده که بعدا تصحیح شده است. لذا این روز جشن سپندار و زمانش در تقویم کنونی دقیقا با تقویم کهن از نظر زمانی تطابق دارد یعنی هر دو در واقع یک روز هستند با شمارگان متفاوت تقویم کهن و جدید به خاطر علت هایی که گفته شد که در دو تقویم با هم این چند روز  ظاهرا تفاوت دارند.

از مطالب ارزنده ی نویسنده بسیار لذت بردم اما خواستم این نکته را هم یادآوری کنم که اتفاقا این تطبیق های تقویمی بین دو تقویم کهن و جدید برای ''راستی نمایی در جانمایی واقعی روز جشن ها و مناسبت های تقویم کهن در تقویم جدید تر و متاخر تر'' که یقینا حکمتی باستانی و خردورزانه در طول تاریخ کهن دیارمان در پسش بوده است از نظر بنده بسیار مهم و حائز اهمیت و الزامی است.
هر چند که با نفس قضیه که هدف شاد بودن خردورزانه و به حاشیه نرفتن اصل شادی و نیت آن است که به نیکی توضیح داده اید، کاملا موافقم و البته با توضیحات عالمانه یتان هم.
 
پاسخ ها
ناشناس
| |
۱۷:۲۵ - ۱۳۹۴/۱۲/۰۴
جالب و آموزنده بود. سپاس
نام:
ایمیل:
* نظر:
bato-adv
bato-adv
bato-adv
bato-adv
آخرین اخبار
bato-adv
bato-adv