«تابناک با تو» -ویتیلیگو با شیوع جهانی بین ۰.۵ تا ۲ درصد یک عارضه پوستی است که باعث از بین رفتن رنگدانه در بعضی نواحی پوست می‌شود. باید بدانید که مسری نیست و می‌تواند در هر قسمتی از بدن رخ دهد.
این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های مسئول رنگ پوست، از بین می‌روند. این سلول‌ها که ملانوسیت نامیده می‌شوند، دیگر رنگدانه یا ملانین پوست را تولید نمی‌کنند و باعث می‌شوند مناطقی از پوست بی‌رنگ یا سفید شوند.
مناطقی از بدن بیشتر در خطر این بیماری قرار دارند:
- نواحی در معرض آفتاب مانند دست‌ها، پاها، بازو‌ها و صورت
- داخل دهان یا سایر غشا‌های مخاطی
- سوراخ‌های بینی
- اندام تناسلی
- پشت چشم
- درون سیستم شنوایی گوش
اگر نواحی درگیر مو داشته باشند، ممکن است مو‌های آن ناحیه به مرور خاکستری یا سفید شوند.
علائم ویتیلیگو چیست؟
۱. لکه‌های سفید روی پوست
۲. سفید شدن زودرس موها، ابروها، مو‌های صورت یا مژه‌ها
۳. از دست دادن رنگدانه در غشا‌های مخاطی، از جمله پوشش داخلی بینی و لب‌ها
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ۷۵ درصد افراد مبتلا به ویتیلیگو، رنگدانه‌های دست و صورت خود را از دست می‌دهند. سایر نواحی رایج، پوست زیر بازو و اطراف کشاله ران هستند.
با این حال، نواحی خاصی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند ممکن است بسته به نوع ویتیلیگو متفاوت باشد.
بر اساس یک بررسی در سال ۲۰۲۰، انواع ویتیلیگو عبارتند از:
_ ویتیلیگوی جهانی، این نوع ویتیلیگو بیشتر سطوح پوست را درگیر می‌کند و در واقع اکثر بدن فرد بیمار، سفید است.
_ ویتیلیگو سگمنتال، لکه‌های سفید در یک طرف بدن ظاهر می‌شوند.
_ ویتیلیگوی عمومی، لکه‌های سفید گسترده به طور متقارن در دو طرف بدن ظاهر می‌شوند. این رایج‌ترین الگو است و می‌تواند سلول‌های رنگدانه در هر نقطه از بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
_ ویتیلیگوی کانونی، لکه‌ها کوچک‌تر هستند و فقط در چند ناحیه از بدن ایجاد می‌شوند.
_ ویتیلیگو آکروفسیال، این شکل از بیماری عمدتاً صورت، دست‌ها و گاهی پاها را درگیر می‌کند.
چه چیزی خطر ابتلا به ویتیلیگو را افزایش می‌دهد؟
بسیاری از افراد مبتلا به ویتیلیگو سابقه خانوادگی این اختلال را ندارند. با این حال، پژوهش نشان داد که سابقه خانوادگی ویتیلیگو یا سایر بیماری‌های خودایمنی می‌تواند تا حدی خطر ابتلا را افزایش دهد.
یکی دیگر از عوامل خطر ممکن است داشتن ژن‌های مرتبط با ویتیلیگو از جمله NLRP ۱ و PTPN ۲۲ باشد.
اکثر محققان بر این باورند که ویتیلیگو یک اختلال خود ایمنی است، زیرا بدن شما به سلول‌های خودی حمله و آن‌ها را بیگانه تلقی می‌کند.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا، یک اختلال خود ایمنی دیگر نیز دارند.
در نتیجه بسیاری از بیماری‌های خود ایمنی ممکن است با ویتیلیگو مرتبط باشند، از جمله:
تیروئیدیت، ناشی از عملکرد نامناسب تیروئید
لوپوس
پسوریازیس
آلوپسی یا طاسی
دیابت نوع ۱
کم خونی، ناتوانی در جذب ویتامین B ۱۲
بیماری آدیسون
روماتیسم مفصلی
اسکلرودرمی، اختلال در بافت همبند بدن
برخی از متخصصان همچنین معتقدند که ویتیلیگو پس از موارد زیر ظاهر می‌شود:
آفتاب سوختگی شدید
قرار گرفتن زیاد در معرض سموم و مواد شیمیایی
داشتن استرس افراطی
عوارض ویتیلیگو چیست؟
اثر فیزیکی اولیه این است که فرد بیمار به دلیل از دست دادن رنگدانه پوستش، در معرض خطر آفتاب سوختگی قرار دارد. بهتر است برای در امان ماندن از اشعه خورشید، از کرم ضد آفتاب با (SPF) ۳۰ یا بالاتر استفاده کنید.
تحقیقات نشان می‌دهد که ویتیلیگو می‌تواند اثرات روانی قابل توجهی مانند افسردگی و اضطراب نیز ایجاد کند.
درمان ویتیلیگو چیست؟
۱. کرم‌های موضعی، از جمله کورتیکواستروئید‌ها و مهارکننده‌های کلسینورین (کرم‌های ضد التهاب)، می‌توانند کمک کنند تا پیشرفت بیماری در مراحل اولیه متوقف شود. عوارض جانبی این کرم‌ها می‌تواند شامل آتروفی پوست، رشد مو‌های زائد و تحریک پوست باشد.
۲. پزشک همچنین ممکن است، دارو‌های خوراکی مانند استروئید‌ها را تجویز کند.
۳. نور درمانی، برخی از پزشکان کرم تجویز شده را روی پوست بیمار می‌مالند، سپس فرد مبتلا را در معرض نور UVA قرار می‌دهند تا دارو‌ها را فعال کند، که این ترکیب درمانی به بازگرداندن رنگ به پوست کمک می‌کند. پس از آن، باید قرار گرفتن در معرض نور خورشید را به حداقل برسانید و از عینک آفتابی استفاده کنید. نور درمانی، عوارض جانبی دارد که می‌تواند شامل آفتاب سوختگی، تهوع، خارش و هایپرپیگمانتاسیون باشد.
۴. دپیگمانتاسیون، اگر بیش از ۵۰ درصد از بدن تحت تأثیر بیماری قرار گرفته باشد، ممکن است پزشک رفع رنگدانه را توصیه کند. این اغلب زمانی یک راه حل است که درمان‌های بازگشت رنگدانه به پوست شکست خورده باشد. دپیگمانتاسیون بر محو شدن بقیه پوست تمرکز دارد تا با مناطقی که رنگ از دست داده‌اند مطابقت داشته باشد.
طبق دستور پزشک از دارویی مانند مونوبنزون استفاده خواهید کرد. اگرچه ممکن است این درمان ۲ سال طول بکشد تا موثر باشد، اما دائمی است.
منبع: فرارو
