«تابناک با تو» - مانند زمین، مریخ لحظاتی را تجربه می‌کند که قمر‌هایش بر سطح آن سایه می‌اندازند. اما “کسوف” در مریخ که توسط مریخ‌نورد‌های ناسا Opportunity، Curiosity و Perseverance ثبت شده است، بسیار متفاوت از روی زمین است.
قمرهای مریخ فوبوس و دیموس به ترتیب هر ۷.۶۵ و ۳۰.۳۵ ساعت یک بار به دور مریخ می‌چرخند که در مقایسه با مدار ۲۷ روزه ماه زمین بسیار سریع است. آن‌ها همچنین بسیار کوچکتر از ماه و به طور قابل توجهی چگال‌تر هستند.
از نظر فنی، کسوفی به سبک زمین روی مریخ نمی‌تواند رخ بدهد ، بلکه گذر‌هایی را شاهد خواهیم بود که هرگز نور خورشید را به طور کامل مسدود نمی‌کنند.
نمونه‌ای از آن را توسط Perseverance در ویدیوی زیر مشاهده می‌شود، ببینید:
این کسوف‌های کوچک را اگر تشبیه کنیم، مثل این می‌ماند که خورشید یک کره چشم غول پیکر است و قمرهای مریخ مردمک‌های عجیب و غریب و آن. آنگاه می‌بینیم که این چشم فضایی چیزی را دنبال می‌کند!
از تصورات خیالی که بگذریم، دانشمندان هنگام از سایه فوبوس، تأثیر عجیبی را بر روی سیاره مشاهده کرده‌اند. فرودگر Mars InSight، رصدخانه‌ای که برای اندازه‌گیری فعالیت لرزه‌ای طراحی شده است، در طول این رویداد‌ها فقط کمی کج می‌شود. دانشمندان این تمایل اندک را به تغییر شکل سطح مریخ در نتیجه اثر خنک کنندگی بسیار خفیف ناشی از کاهش تشعشعات خورشیدی نسبت داده‌اند.
از بین دو قمر، فوبوس سایه بزرگ‌تری دارد و تا ۴۰ درصد از نور خورشید را زمانی که به طور کامل توسط تابش خیره‌کننده بلعیده شود، مسدود می‌کند. دیموس، بسیار دورتر و کوچکتر است نور بسیار کمتری را از بین می‌برد.
در طی یک خورشید گرفتگی کامل روی زمین، قرص ماه کاملاً قرص خورشید را می‌پوشاند. این به دلیل یک تصادف بسیار جذاب است. ماه حدود ۴۰۰ برابر کوچکتر از خورشید است. همچنین حدود ۴۰۰ برابر از خورشید به زمین نزدیکتر است. این بدان معنی است که خورشید و ماه در آسمان ما کم و بیش یک اندازه به نظر می‌رسند.
این مقدار کمی متفاوت است، زیرا نه مدار زمین به دور خورشید و نه مدار ماه به دور زمین کاملاً دایره‌ای نیستند. بنابراین اندازه آن‌ها بسته به موقعیت مداری می‌تواند کمی بزرگتر یا کوچکتر به نظر برسد. زمانی که ماه کاملاً خورشید را نمی‌پوشاند و حلقه‌ای از نور در اطراف قرص ماه باقی می‌ماند، خسوف‌های حلقوی می‌شود.
جالب‌تر از آن، به نظر می‌رسد که ظهور گونه ما دقیقاً به موقع رخ داده است تا از چنین کسوف‌های کاملی شگفت‌زده شویم. ماه زندگی خود را بسیار نزدیک به زمین آغاز کرد و در حال حاضر با سرعتی در حدود ۳.۸۲ سانتی‌متر در سال دور می‌شود. ۶۰۰ میلیون سال دیگر خورشید گرفتگی کامل دیگر رخ نخواهد داد!
ویدئوی زیر داده‌های کنجکاوی یک “کسوف” دیموس را نشان می‌دهد.
رصد خورشید گرفتگی از زمین می‌تواند چیز‌های جالبی در مورد خورشید به ما بیاموزد.
در مریخ، دانشمندان همچنین می‌توانند از کسوف برای یادگیری چیز‌هایی استفاده کنند. آن‌ها می‌توانند حرکت فوبوس را به اثر گرانشی آن در مریخ مرتبط کنند و از این اطلاعات برای درک بهتر مریخ استفاده کنند.
سرنوشت نهایی فوبوس هم جالب است. این قمر به مریخ نزدیکتر و نزدیکتر می‌شود و روزی آنقدر نزدیک می‌شود که گرانش مریخ آن را از هم گستت. سپس، سیاره سرخ به طور موقت دارای حلقه‌ای از بقایای فوبوس خواهد بود.
منبع: یک پزشک
