«تابناک با تو» - سرطان استخوان میتواند در هر استخوانی در بدن شروع شود، اما بیشتر لگن یا استخوانهای بلند در بازوها و پاها را درگیر میکند. سرطان استخوان نادر است و کمتر از ۱ درصد از کل سرطانها را تشکیل میدهد. در واقع، تومورهای غیرسرطانی استخوان بسیار شایعتر از تومورهای سرطانی هستند.
اصطلاح سرطان استخوان شامل سرطانهایی نمیشود که در جای دیگری از بدن شروع شده و به استخوان گسترش مییابند (متاستاز میکنند). در عوض، آن سرطانها از جایی که شروع شدهاند نامگذاری میشوند، مانند سرطان سینه که به استخوان متاستاز داده است.
برخی از انواع سرطان استخوان عمدتاً در کودکان رخ میدهد، در حالی که برخی دیگر بیشتر بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهند. برداشتن جراحی رایجترین درمان است، اما ممکن است از شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز استفاده شود. تصمیم برای استفاده از جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی بر اساس نوع سرطان استخوان مورد درمان است.
علائم سرطان استخوان
علائم و نشانههای سرطان استخوان عبارتند از؛
* درد استخوان
* تورم و حساسیت در نزدیکی ناحیه آسیب دیده
* استخوان ضعیف شده که منجر به شکستگی میشود
* خستگی
* کاهش وزن ناخواسته
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورتی که شما یا فرزندتان دچار دردهای استخوانی شدید، با پزشک خود وقت ملاقات بگیرید:
* میآید و میرود
* در شب بدتر میشود
* مسکنهای بدون نسخه کمکی نمیکنند
علل
علت اکثر سرطانهای استخوان ناشناخته است. تعداد کمی از سرطانهای استخوان با عوامل ارثی مرتبط هستند، در حالی که برخی دیگر مربوط به قرار گرفتن در معرض اشعه قبلی هستند.
انواع سرطان استخوان
سرطانهای استخوان بر اساس نوع سلولی که سرطان از آنجا شروع شده است به انواع جداگانه تقسیم میشوند. شایعترین انواع سرطان استخوان عبارتند از؛
* استئوسارکوم. استئوسارکوم شایعترین شکل سرطان استخوان است. در این تومور سلولهای سرطانی استخوان تولید میکنند. این نوع سرطان استخوان اغلب در کودکان و بزرگسالان جوان، در استخوانهای پا یا بازو رخ میدهد. در شرایط نادر، استئوسارکومها میتوانند خارج از استخوانها ایجاد شوند (استئوسارکومهای خارج اسکلتی).
* کندروسارکوم. کندروسارکوم دومین نوع شایع سرطان استخوان است. در این تومور سلولهای سرطانی غضروف تولید میکنند. کندروسارکوم معمولاً در لگن، پاها یا بازوها در افراد میانسال و مسن رخ میدهد.
* سارکوم یوینگ تومورهای سارکوم یوینگ اغلب در لگن، پاها یا بازوهای کودکان و بزرگسالان جوان ایجاد میشوند.
عوامل خطر سرطان استخوان
مشخص نیست چه چیزی باعث سرطان استخوان میشود، اما پزشکان دریافتهاند که عوامل خاصی با افزایش خطر مرتبط هستند، از جمله:
* سندرمهای ژنتیکی ارثی برخی از سندرمهای ژنتیکی نادر که از خانوادهها منتقل میشوند، خطر ابتلا به سرطان استخوان را افزایش میدهند، از جمله سندرم Li-Fraumeni و رتینوبلاستوما ارثی.
* بیماری استخوان پاژه بیماری پاژه استخوان که بیشتر در افراد مسن رخ میدهد، میتواند خطر ابتلا به سرطان استخوان را افزایش دهد.
* پرتودرمانی برای سرطان. قرار گرفتن در معرض دوزهای زیاد پرتو، مانند مواردی که در طول پرتودرمانی برای سرطان داده میشود، خطر ابتلا به سرطان استخوان را در آینده افزایش میدهد.
تشخیص سرطان استخوان
آزمایشهای تصویربرداری میتواند به تعیین محل و اندازه تومورهای استخوانی و اینکه آیا تومورها به سایر قسمتهای بدن گسترش یافتهاند یا خیر کمک کند. انواع تستهای تصویربرداری توصیه شده به علائم و نشانههای فردی شما بستگی دارد. آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* اسکن استخوان
* توموگرافی کامپیوتری (CT)
* تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
* توموگرافی گسیل پوزیترون (PET)
* اشعه ایکس
بیوپسی سوزنی یا جراحی
پزشک شما ممکن است روشی را برای برداشتن نمونه بافت (بیوپسی) از تومور برای آزمایش آزمایشگاهی توصیه کند. آزمایش میتواند به پزشک شما بگوید که آیا بافت سرطانی است و اگر چنین است، چه نوع سرطانی دارید. همچنین میتواند نشان دهد که سلولهای تومور به سرعت یا آهسته رشد میکنند.
انواع روشهای بیوپسی مورد استفاده برای تشخیص سرطان استخوان عبارتند از:
* قرار دادن یک سوزن از طریق پوست و داخل تومور. در طول بیوپسی سوزنی، پزشک یک سوزن نازک را از طریق پوست شما وارد کرده و آن را به داخل تومور هدایت میکند. پزشک شما از سوزن برای برداشتن قطعات کوچک بافت از تومور استفاده میکند.
* جراحی برای برداشتن نمونه بافت برای آزمایش. در طول بیوپسی جراحی، پزشک یک برش از طریق پوست شما ایجاد میکند و کل تومور یا بخشی از آن را برمی دارد.
تعیین نوع بیوپسی مورد نیاز و جزئیات نحوه انجام آن نیاز به برنامهریزی دقیق توسط تیم پزشکی شما دارد. پزشکان باید بیوپسی را به گونهای انجام دهند که در عمل جراحی آینده برای برداشتن سرطان استخوان تداخلی ایجاد نکند. به همین دلیل، قبل از بیوپسی، از پزشک خود بخواهید که به تیمی از پزشکان با تجربه گسترده در درمان تومورهای استخوانی ارجاع دهد.
مراحل سرطان استخوان
اگر پزشک شما تشخیص سرطان استخوان را تایید کند، سعی میکند وسعت (مرحله) سرطان را تعیین کند زیرا این گزینههای درمانی شما را راهنمایی میکند. عواملی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از:
* اندازه تومور
* سرطان با چه سرعتی در حال رشد است
* تعداد استخوانهای آسیب دیده، مانند مهرههای مجاور در ستون فقرات
* اینکه آیا سرطان به سایر قسمتهای بدن سرایت کرده است یا خیر
مراحل سرطان استخوان با اعداد رومی، از ۰ تا IV نشان داده میشود. پایینترین مراحل نشان میدهد که تومور کوچکتر و کمتر تهاجمی است. در مرحله چهارم، سرطان به سایر نقاط بدن گسترش یافته است.
درمان سرطان استخوان
گزینههای درمانی برای سرطان استخوان شما بر اساس نوع سرطان، مرحله سرطان، سلامت کلی و ترجیحات شما است. سرطانهای مختلف استخوان به درمانهای متفاوتی پاسخ میدهند و پزشکان شما میتوانند به شما کمک کنند که چه چیزی برای سرطان شما بهترین است. به عنوان مثال، برخی از سرطانهای استخوان فقط با جراحی درمان میشوند. برخی با جراحی و شیمی درمانی؛ و برخی با جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی.
عمل جراحی
هدف از جراحی برداشتن کل تومور سرطانی است. در بیشتر موارد، این شامل تکنیکهای ویژهای برای برداشتن تومور در یک تکه، همراه با بخش کوچکی از بافت سالمی است که آن را احاطه کرده است. جراح استخوان از دست رفته را با مقداری استخوان از ناحیه دیگری از بدن شما، با موادی از بانک استخوان یا با یک جایگزین ساخته شده از فلز و پلاستیک سخت جایگزین میکند.
سرطانهای استخوانی که بسیار بزرگ هستند یا در یک نقطه پیچیده روی استخوان قرار دارند ممکن است برای برداشتن تمام یا بخشی از اندام (قطع عضو) نیاز به جراحی داشته باشند. همانطور که درمانهای دیگر توسعه یافته است، قطع عضو کمتر رایج میشود. در صورت نیاز به قطع عضو، احتمالاً به شما یک اندام مصنوعی تعبیه شده است و برای یادگیری انجام کارهای روزمره با استفاده از اندام جدید خود، آموزش میبینید.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروهای قوی ضد سرطان استفاده میکند که معمولاً از طریق ورید (به صورت داخل وریدی) برای کشتن سلولهای سرطانی تجویز میشود. با این حال، این نوع درمان برای برخی از انواع سرطان استخوان بهتر از سایر موارد است. به عنوان مثال، شیمی درمانی به طور کلی برای کندروسارکوم بسیار مؤثر نیست، اما بخش مهمی از درمان استئوسارکوم و سارکوم یوینگ است.
پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای پرقدرت انرژی مانند اشعه ایکس برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. در طول پرتودرمانی، روی یک میز دراز میکشید در حالی که یک دستگاه مخصوص در اطراف شما حرکت میکند و پرتوهای انرژی را به نقاط دقیق بدنتان نشانه میگیرد.
پرتودرمانی اغلب قبل از عمل مورد استفاده قرار میگیرد زیرا میتواند تومور را کوچک کرده و برداشتن آن را آسانتر کند. این به نوبه خود میتواند به کاهش احتمال ضروری بودن قطع عضو کمک کند.
پرتودرمانی همچنین ممکن است در افراد مبتلا به سرطان استخوان که با جراحی قابل برداشتن نیست، استفاده شود. پس از جراحی، ممکن است از پرتودرمانی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده استفاده شود. برای افراد مبتلا به سرطان استخوان پیشرفته، پرتودرمانی ممکن است به کنترل علائم و نشانههایی مانند درد کمک کند.
مقابله و حمایت
تشخیص سرطان میتواند طاقتفرسا باشد. با گذشت زمان راههایی برای کنار آمدن با پریشانی و عدم اطمینان سرطان پیدا خواهید کرد. تا آن زمان، ممکن است به شما کمک کند:
* در مورد سرطان استخوان به اندازه کافی بیاموزید تا در مورد مراقبت خود تصمیم بگیرید. از پزشک خود در مورد سرطان استخوان، از جمله گزینههای درمانی و در صورت تمایل، پیش آگهی خود سوال کنید. همانطور که در مورد سرطان استخوان بیشتر میآموزید، ممکن است در تصمیمگیریهای درمانی اطمینان بیشتری پیدا کنید.
* دوستان و خانواده را نزدیک نگه دارید. قوی نگه داشتن روابط نزدیک به شما کمک میکند تا با سرطان استخوان خود مقابله کنید. دوستان و خانواده میتوانند حمایت عملی مورد نیاز شما را ارائه دهند، مانند کمک به مراقبت از خانه شما اگر در بیمارستان هستید. و هنگامی که احساس میکنید تحت تأثیر سرطان هستید، میتوانند به عنوان یک حمایت عاطفی عمل کنند.
* کسی را پیدا کنید که با او صحبت کنید. شنونده خوبی پیدا کنید که مایل باشد به صحبتهای شما درباره امیدها و ترسهایتان گوش دهد. این ممکن است یکی از دوستان یا اعضای خانواده باشد. نگرانی و درک یک مشاور، مددکار اجتماعی پزشکی، عضو روحانی یا گروه حمایت از سرطان نیز ممکن است مفید باشد. از پزشک خود در مورد گروههای حمایتی در منطقه خود بپرسید. یا دفترچه تلفن، کتابخانه یا یک سازمان سرطانی مانند موسسه ملی سرطان یا انجمن سرطان آمریکا را بررسی کنید.
آماده شدن برای ویزیت
اگر علائم و نشانههایی دارید که شما را نگران میکند، با یک قرار ملاقات با پزشک خانواده خود شروع کنید. اگر پزشک شما مشکوک به سرطان استخوان باشد، ممکن است به متخصص ارجاع دهید. سرطان استخوان اغلب توسط تیمی از متخصصان درمان میشود که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
* جراحان ارتوپدی که در جراحی سرطانهایی که استخوانها را تحت تأثیر قرار میدهند تخصص دارند (انکولوژیستهای ارتوپدی)
* پزشکانی که در درمان سرطان با شیمی درمانی یا سایر داروهای سیستمیک تخصص دارند (انکولوژیستها)
* پزشکانی که از اشعه برای درمان سرطان استفاده میکنند (متخصصان پرتودرمانی انکولوژیست)
* پزشکانی که بافت را برای تشخیص نوع خاصی از سرطان تجزیه و تحلیل میکنند (پاتولوژیستها)
* متخصصان توانبخشی که میتوانند به شما در بهبودی پس از جراحی کمک کنند
از آنجایی که قرار ملاقاتها میتواند کوتاه باشد، و از آنجا که اغلب زمینههای زیادی برای پوشش دادن وجود دارد، ایده خوبی است که به خوبی آماده باشید. سعی کنید:
* از هرگونه محدودیت قبل از قرار ملاقات آگاه باشید. در زمانی که قرار ملاقات میگذارید، حتماً از قبل بپرسید که آیا کاری وجود دارد که باید انجام دهید، مثلاً رژیم غذایی خود را محدود کنید.
* هر علائمی را که تجربه میکنید، از جمله علائمی که ممکن است به دلیل تعیین وقت ملاقات نامرتبط به نظر برسد، یادداشت کنید.
* اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله استرسهای عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
* فهرستی از تمام داروها، ویتامینها یا مکملهایی که مصرف میکنید تهیه کنید.
* به همراه داشتن یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود فکر کنید. گاهی اوقات به خاطر سپردن تمام اطلاعات ارائه شده در یک قرار کاری دشوار است. کسی که شما را همراهی میکند ممکن است چیزی را که از دست دادهاید یا فراموش کردهاید به خاطر بیاورد.
* اسکنها یا عکسهای اشعه ایکس قبلی (هم تصاویر و هم گزارشها) و سایر مدارک پزشکی که برای این وضعیت مهم هستند را در قرار ملاقات بیاورید.
سوالاتی که باید پرسید
تهیه فهرستی از سوالات برای پزشک میتواند به شما کمک کند از زمان با هم بودن خود نهایت استفاده را ببرید. در صورت تمام شدن زمان، سؤالات خود را از مهمترین به کم اهمیتترین فهرست کنید. برای سرطان استخوان، برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از؛
* چه نوع سرطان استخوان دارم؟
* سرطان استخوان من در چه مرحلهای است؟
* درجه سرطان استخوان من چقدر است؟
* آیا به آزمایشهای اضافی نیاز دارم؟
* گزینههای درمانی برای سرطان استخوان من چیست؟
* احتمال اینکه درمان سرطان استخوان من را درمان کند چقدر است؟
*عوارض و خطرات هر گزینه درمانی چیست؟
* آیا درمان امکان بچه دار شدن را برای من غیرممکن میکند؟
* من شرایط سلامتی دیگری دارم. درمانهای سرطان چگونه بر سایر شرایط من تأثیر میگذارد؟
* آیا درمانی وجود دارد که فکر میکنید برای من بهترین است؟
* در شرایط من به یکی از دوستان یا اعضای خانواده چه توصیهای میکنید؟
* آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟ هزینه آن چقدر است و آیا بیمه من آن را پوشش میدهد؟
* اگر نظر دومی بخواهم میتوانید یک متخصص معرفی کنید؟
* آیا بروشور یا مواد چاپی دیگری وجود دارد که بتوانم با خود ببرم؟ چه وب سایتهایی را پیشنهاد میکنید؟
علاوه بر سوالاتی که برای پرسیدن از پزشک خود آماده کردهاید، در حین قرار ملاقات خود در پرسیدن سوالات دیگر تردید نکنید.
از پزشک خود چه انتظاری دارید
پزشک شما احتمالاً تعدادی سؤال از شما میپرسد. آماده بودن برای پاسخ دادن به آنها ممکن است زمان بیشتری برای پوشش سایر نکاتی که میخواهید به آنها بپردازید، در اختیار شما قرار دهد. پزشک شما ممکن است بپرسد:
* اولین بار چه زمانی علائم را تجربه کردید؟
* آیا علائم شما مداوم بوده است یا گاه به گاه؟
* علائم شما چقدر شدید است؟
* به نظر میرسد چه چیزی علائم شما را بهبود میبخشد؟
* به نظر میرسد چه چیزی علائم شما را بدتر میکند؟
منبع: یک پزشک