شپش حشره‌ی کوچکی به رنگ سفید مایل به خاکستری می‌باشد که دارای دهانی مخصوص مکیدن خون و دو شاخک و سه جفت پای کوتاه است. شپش یک انگل خارجی بدن انسان است و تخم شپش رشک نام دارد و به صورت بیضی شکل و سفید رنگ بوده و به مو و درز لباس محکم می‌چسبد و برای خونخواری پوست را سوراخ کرده وخون را میمکد.
شپش مواد زایدی را نیز دفع میکند که منجر به برامدگی قرمز رنگ پوست شده و ایجاد خارش میکند. طول عمر شپش کمتر از ۳۰ روز است و هر شپش ماده بین ۵۰ تا ۱۵۰ تخم به جا میگذارد. پس از ۷ روز شپش از تخم بیرون می‌آید و طی ۳ بار پوسته ریزی، به شپش بالغ تبدیل می‌گردد.
علایم شپش سر چیست؟
اولین علایم و نشانه‌های بالینی در سر وقتی اتفاق می‌افتد که شپش شروع به حرکت در سر میکند و بیمار احساس خارش در سر میکند. تخم شپش به راحتی با شوره و ذرات پوسته اشتباه میشود.
چگونه به شپش سر مبتلا میشویم؟
تماس مستقیم و حتی غیر مستقیم می‌تواند منجر به انتقال شپش از فردی به فرد دیگر شود. ازدحام جمعیت سبب میشود، شپش از سری به سر دیگر برود؛ و به صورت مستقیم منتقل شود. تماس غیرمستقیم، مانند استفاده مشترک از وسایل شخصی آلوده مانند لباس ها، بالش، پتو، ملحفه، شانه، برس، حوله، کلاه، گیره مو، گل سر، مقنعه، شال، روسری و چادر، کلاه، حوله حمام و غیره، همچنین زمانی که شیوع شپش در جامعه بالاست صندلی اتوبوس‌های شهری و بین شهری، تاکسی‌ها و سالن‌های اجتماعات نیز در انتقال و انتشار شپش نقش دارند.
چگونه میتوان از بروز آلودگی جلوگیری کرد؟
با جدا کردن افراد آلوده از افراد سالم و درمان سریع آن‌ها میتوان از انتقال سریع این آلودگی جلوگیری کرد. شانه کردن روزانه موی سر ترجیحا با شانه دندانه ریز، تمیز کردن همه روزه برس و شانه، استفاده نکردن از لوازم شخصی دیگران، پرهیز از تماس با اشیاء و لباس‌های فرد آلوده، معاینه مرتب موها، گزارش موارد آلوده به مراکز خدمات جامع سلامت از راه‌های پیشگیری از ابتلا به شپش است. به طور کلی با رعایت بهداشت تا حد زیادی میتوان مانع ایجاد این بیماری شد. شستشوی لباس‌ها و ملحفه‌ها در آب جوش به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه و خشک کردن و اتو کردن درز‌های لباس؛ رعایت بهداشت فردی بخصوص استحمام مرتب و شستشوی منظم لباس‌ها نیز از دیگر راه‌های پیشگیری از این بیماری به شمار می‌آیند.
راه درمان آلودگی به شپش چیست؟
استفاده از انواع شامپو یا کوتاه کردن و تراشیدن مو به تنهایی باعث از بین رفتن شپش نمیشود، اما استفاده از شامپو‌های ضد شپش موثرترین راه برای درمان است.
نحوه استفاده ازشامپوی ضد شپش: ابتدا موها را با یک شامپوی دیگر به خوبی بشویید و سپس موها را بخوبی آب کشیده و خشک نمایید. آنگاه مقدار کافی از شامپوی پرمترین را بکار ببرید تا تمام موها و پوست سر به خوبی به شامپو آغشته شود. اجازه دهید ۱۰ دقیقه درهمان حالت باقی بماند، سپس موها را شسته و به خوبی آب بکشید. فقط یکبار مصرف این دارو برای بیماران مبتلا به شپش سر در بیشتر موارد نتیجه درمانی مثبت دارد، اما از آنجایی که امکان سر برون آوردن تخم‌های شپش تا ۷ روز بعد وجود دارد، لذا بهتر است در فاصله ۷ تا ۱۰ روز، درمان مجدد انجام شود تا پیش از آنکه این شپش‌های جدید بالغ شده و توانایی حرکت پیدا کنند، از بین بروند. هنگام استفاده باید چشم‌ها کاملاً بسته باشد. از تماس فرآورده با چشم‌ها جلوگیری کنید و در صورت تماس، بلافاصله چشم را به طور کامل با آب فراوان شستشو دهید.
قبل از مصرف فرآورده را تکان دهید. در اطفال کمتر از ۲ سال با احتیاط مصرف شود. در صورت وجود حساسیت نسبت به هریک از اجزای دارو و وجود زخم و خراش روی پوست سر از استفاده مجدد خودداری کرده و با پزشک معالج مشورت نمایید.
سلامگ
