صیغه موقت یا صیغه محرمیت

ازدواج موقت که به صیغه هم مشهور است، نوعی از ازدواج در مذهب شیعه است که در آن عقد ازدواج برای مدت معین و محدودی با مهریه‌ای مشخص، بین زن و مرد بسته میشود و با پایان آن رابطهٔ زوجیت خود به خود منقضی میشود. در بین مسلمانان در خصوص جواز این ازدواج اختلاف نظر است. اهل سنت، اباضیه و زیدیان آن را حرام و شیعیان امامی آن را مشروع و درست میدانند. همچنین ادعا شده در بعضی احکام و داستان‌ها تشیع این دستور دارای اجر و ثواب میباشد.

نحوه خواندن "متن صیغه موقت" به روش‌های مختلف:

اگر زن خودش بخواهد " صیغه موقت" را بخواند:

«زَوَّجتُکَ نَفسِی فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهرِالمَعلُوم»

من خودم را به همسری تو در آوردم با مدت معین و با مهر معین.

بعد باید مرد بگوید:

قَبِلتُ.

قبول کردم.

در صورتی که خود مرد (داماد) بخواهد "صیغه موقت" را بخواند:

صیغه عقد موقت می‌تواند فقط توسط یکی از طرفین (مرد یا زن) خوانده شود. مثلا اگر مرد صیغه را می‌خواند، ابتدا به زن بگوید: آیا من وکیلم تو را به مدت و مهر معلوم شده به عقد خودم درآورم. زن در جواب می‌گوید: آری. آن‌گاه مرد این‌گونه صیغه را جاری می‌کند:

«زَوَّجتُ مُوَکِّلَتِی (فاطمۀ) نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم»

من موکّلم را به ازدواج خود در آوردم در مدت و مهر مشخص شده.

سپس دوباره مرد برای خودش می‌گوید:

«قَبِلتُ التَّزویج»

قبول کردم این ازدواج را.
در صورتی که شخص سوم بخواهد صیغه موقت را بخواند:

اگر عاقد شخص دیگری باشد، ابتدا باید از هر دو طرف برای خواندن صیغه‌ی عقد وکالت بگیرد و بعد از آن، صیغه را این گونه بخواند:

فرض کنید که نام خانم «فاطمه» است و نام آقا هم «علی». در این صورت:
به وکالت از خانم بگوید: زَوَّجتُ مُوکِّلَتی (فاطمۀ) مُوَکَّلی (علی) فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ عَلَی المَهر المَعلُوم
موُکّل خودم «فاطمه» را به تزویج «علی» در آوردم، در مدت مشخص و با مهریه‌ی مشخص

پس به وکالت از آقا بگوید:

قَبِلتُ التَّزویجَ لِمُوَکِّلی (علی)

قبول کردم این ازدواج را.

بیش‌تر مراجع تقلید معتقدند که اگر امکان خواندن صیغه‌ی عقد به زبان عربی نباشد، می‌توانند ترجمه آن را به فارسی یا هر زبان دیگری بخوانند و لازم نیست وکیل بگیرند.

چند نکته مهم:

۱. جهت انجام صیغه‌ی موقت نیاز به دانستن احکامی است که با مراجعه به سایت یا دفتر مراجع خود، نظر آنان را در این باره جویا شوید.

۲- جهت یادآوری دوستان عرض کنم که قبلا باید مقدار مهریه و مدت ازدواج تعین شده باشد. بعد صیغه عقد خوانده شود. ضمنا دختران باکره که سابقه ازدواج ندارند بنا بر نظر عده‌ای از مراجع لازم است در ازدواج موقت نخست از پدر اجازه بگیرند. به امید اینکه همه به رفع نیاز‌های خود از راه شرعی و الهی رو آورند.

۳- سن ازدواج موقت: در (ماده‌های ۱۰۴۳ و ۱۰۴۴) قانون مدنی سن نکاح برای دختر هم شبیه ازدواج دایم ۱۳ سال است.

۴- نداشتن حق نفقه: به تصریح ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی «درعقد انقطاع زن حق نفقه ندارد مگر این که شرط شده باشد یا آنکه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد.»، ولی چه بسا در صورت شرط نفقه ترک انفاق شوهر عمل مجرمانه نیست و زن تنها میتواند از دادگاه الزام شوهر به دادن نفقه را تقاضا کند.

۵- زوجین از هم ارث نمی‌برند: براساس ماده ۹۴۰ قانون مدنی «زوجین که زوجیت آن‌ها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از یکدیگر ارث می‌برند.» بنابراین معنای ماده آن است که در نکاح منقطع زوجین از هم ارث نمی‌برند.

۶- تمدید صیغه موقت: درصورتی که کسی بخواهد عقد موقتی همسرش را تمدید کند قبل از تمدید باید عقد قبلی تمام شده باشد یا مدت باقی مانده به وسیله شوهر بخشیده شده باشد. پس درصورتی که به عنوان مثال یک ماه عقد نموده باشند و پس از مدتی بخواهند مدت را بیش‌تر کنند باید یک ماه از تاریخ آن گذشته باشد یا در صورتی که یک ماه نگذشته مدّت باقی مانده از سوی شوهر بخشیده شود و درصورتی که مدت تمام شده (و زن با کس دیگری عقد نکرده است) پس جایز است بدون سپری کردن دوران عدّه با همان شوهر قبلی خود عقد موقت جدید داشته باشد.

۷- جدا شدن زن و شوهر در ازدواج موقت: در ازدواج موقتی که مدت آن طولانی است (مثلا عقد موقت ۹۰ ساله خوانده شده باشد) بدون طلاق نمیتوان از یکدیگر جدا شد بلکه باید نسبت به پرداخت مهریه قبل از طلاق اقدام کرد.

اما در ازدواج موقتی که طولانی مدت نیست، در آن صورت با بخشیدن مهلت توسط مرد آن ازدواج فسخ خواهد شد، زیرا از نظر اسلام جدایی در ازدواج موقت به یکی از دو طریق زیر امکان‌پذیر است:

الف- تمام شدن مدت ازدواج موقت که در هنگام عقد تعیین شده است.
ب) - بخشیده شدن مدت باقی مانده از طرف مرد.

بیتوته