انرژی های «فنگ شویی» از کجا به ایران رسیده؟

   فانگ شویی (به چینی: 風水) که به معنای باد و آب است، یک فلسفه و فن باستانی در چین است و برای پیدا کردن دکوراسیون مناسب و چیدمان درست اشیا در ساختمان های مسکونی، تجاری، باغ و ... استفاده می‌شود تا بهترین اثر را بر سلامتی، شادی، موفقیت، هماهنگی و به طور کلی انرژی مثبت چی داشته باشد.

به گزارش «تابناک با تو» مهم‌ترین چیزهایی که باید رعایت کرد، پرهیز از بی نظمی و هرگونه انباشتگی، استفاده از رنگهای مناسب، خطوط منحنی، در نظر گرفتن جهت‌های مناسب است.



در فلسفه فنگ شوی، چی (Qi یا chi) نوعی انرژی است که اگر در حالت مثبت باشد شنگ چی (Sheng chi) یا (دَم کیهانی) یا (انرژی حیاتی) نامیده می‌شود و شانس خوب را به انرژی فیزیکی، روابط عاطفی و رفاه مادی تبدیل می‌کند و جریان داشتن درست و مناسب چی در خانه بسیار مهم است.

اما اگر چی راکد بماند و نتواند جریان آزادانه‌ای داشته باشد به انرژی مخربی تبدیل می‌شود که شا چی (Sha Chi) یا همان شا نامیده می‌شود.

انباشتگی و بی نظمی (مثلاً اتاق نامرتب و کپه‌های لباس، یا وسایل بی مصرف در کیف، یا در راهرو و تراس ساختمان) موجب می‌شوند چی نتواند آزادانه به حرکت درآید و به شا چی تبدیل می‌شود.

برای جریان داشتن چی باید از خطوط نوک تیز اجتناب کرد. مثلاً اثاثیه‌ای که لبه گرد دارند بهتر از وسایل نوک تیز است. زیرا چی در خطوط منحنی حرکت می‌کند و شاچی در خطوط تیز و شکسته.

یین و یانگ ویرایش

یین و یانگ نیز در فلسفه فنگ شویی کاربرد دارد و سعی در به تعادل رساندن آنها می‌شود.

پنج عنصر ویرایش

در فلسفه چینی عناصر اربعه نداریم بلکه پنج عنصر (Wu shing یا Wu xing) داریم! این پنج عنصر چوب، آتش، خاک، فلز، آب هستند. عدد ۵ در چین عدد بخت است. بر خلاف عناصر اربعه چینیان معتقد نبودند که جهان از عناصر پنجگانه ساخته می‌شود بلکه معتقدند این عنصرها نشانگر تغییر هستند و هر یک عنصر بعدی را می آفریند.

چرخه سازنده با فلش های سیاه (به شکل پنج ضلعی) و چرخه مخرب با فلش های صورتی (به شکل ستاره) نشان داده شده است.

چرخه سازنده: این عنصرها نشانگر تغییر هستند و هر یک عنصر بعدی را می آفریند یعنی: آب، چوب را تغذیه می‌کند. --> چوب، سوخت آتش است. --> آتش، خاک را (به شکل خاکستر) به وجود می‌آورد. --> فلز از خاک بدست می‌آید. --> فلز می‌تواند مانند آب جاری شود.

چرخه مخرب: اگر این عنصرها نادرست استفاده شوند (یکی در میان استفاده شوند) خطرناک می‌شوند و چرخه مخربی ایجاد می‌کنند، زیرا: آب، آتش را خاموش می‌کند. آتش فلز را ذوب می‌کند. فلز، چوب را می‌برد. چوب، خاک را می فرساید. خاک، آب را آلوده می‌کند.

چرخه تحلیل برنده: برعکس چرخه سازنده است زیرا آتش چوب را تحلیل می‌برد. چوب آب را ضعیف می‌کند. آب فلز را، فلز خاک را، و خاک آتش را تحلیل می‌برد. چرخه تحلیل برنده با چرخه مخرب فرق دارد زیرا چرخه مخرب "شا چی" تولید می‌کند ولی چرخه تحلیل برنده انرژی منفی ایجاد نمی‌کند فقط عنصر مورد نظر را کمی ضعیف می‌کند و اگر عنصری بیش از حد وجود داشته باشد می‌توانیم از چرخه تحلیل برنده استفاده کنیم تا بدون ایجاد انرژی مخرب تعادل را در محیط به وجود بیاوریم.

هشت جهت ویرایش

در فنگ شویی باستانی بر اساس شرایط جوی و محیطی زمین هر یک از عناصر پنجگانه را به یکی از جهات جغرافیایی اختصاص می دادند که تا به امروز در کلیه متون فنگ شویی به جای خود باقی است. جهت‌های قطب نما نیز در فنگ شویی مهم هستند. هر جهت (شمال-جنوب-شرق-غرب-شمال شرقی-شمال غربی-جنوب شرقی-جنوب غربی) با یکی از عناصر پنجگانه در ارتباط است و بر هم تاثیر دارند. هنگام دکوراسیون یا حتی هنگام ساختن ساختمان به این جهت‌ها دقت می‌کنند.

آب --> شمال

چوب --> شرق، جنوب شرقی

خاک --> مرکز، شمال شرقی، جنوب غربی

فلز --> غرب، شمل غربی

جدول عنصرها، جهت ها، رنگ ها و نمادها ویرایش

عنصر رنگ جهت تصویر شکل آب مشکی/آبی تیره شمال لاک پشت خطوط موجی چوب سبز/آبی روشن شرق/جنوب شرقی اژدها مستطیل آتش قرمز/ارغوانی جنوب ققنوس مثلث خاک زرد مرکز/شمال شرقی/جنوب غربی امپراتور مربع فلز سفید/نقره ای غرب/شمال غربی ببر دایره/بیضی


مربع لوشو (Lo Shu Square) نوعی مربع جادویی ۳ در ۳ است که احتمالاً باستانی‌ترین روش استفاده از فنگ شویی است و طبق افسانه‌های چینی، امپراتور یو آن را بر لاک یک لاکپشت غول پیکر پیدا کرد! به هر خانه این مربع یک عدد تعلق دارد. از هر طرف که این اعداد را جمع کنیم حاصل آن ۱۵ می‌شود. کل خانه یا ساختمان، اتاق، دفتر کار، میز و هر چیزی را می‌توان بر اساس مربع لوشو و با در نظر گرفتن جدول بالا چید تا بهترین نتیجه را بدهد و هر بخش از خانه به یک حوزه زندگی انسان (مثلاً روابط، سلامتی، حرفه، ...) مربوط می‌شود. البته از مربع لوشو به چند روش مختلف می توات استفاده کرد.

روش رایج:

۱=دورنمای کاری ـ شغلی، منزلت شما از دیدگاه خودتان،

۲=ارتباطات از هر نوع به خصوص ارتباط عاطفی، ازدواج، شراکت و همراهی طولانی مدت،

۳= روابط خانوادگی، گذشته، نیاکان شما،

۴= خوشبختی و سعادت،

۵= سلامتی جسمی

۶= خدایان و ارواح، آنهایی که قادر به کمک به شما هستند

۷=کودکان، باروری، خلقت، علایق و اوقات فراغت، هدیه‌های جالب

8 = دانش و تحصیلات، نوآوری و خلاقیت،

۹=شهرت، نام نیک، احترام برای شما

در ایران کتاب های بسیاری در این باره ترجمه و منتشر شده است و همچنین کلاس هایی برای آموزش آن برگزار می شود و نیز یک فیلم سینمایی با نام نارنجی پوش به کارگردانی داریوش مهرجویی با الهام از این مکتب در سال 1390 ساخته شده است.

فنگ شویی بر این اساس است که رنگ ها اثر قوی و قابل توجهی روی افراد و عملکرد مغزی آنها می گذارد. چند مورد از اثر رنگ ها به این قرار است: برای خوش شانسی از رنگ قرمز استفاده می شود. این رنگ بهترین گزینه برای ورودی منزل است. زردو بنفش رنگ های مبارک و سودمندی برای روحیه انسان تلقی می شوند. برای تازگی و رشد از رنگ سبز استفاده می شود.

رنگ های تیره باعث احساس آرامش و نیز ممکن است باعث پایین آوردن خلق شوند، در حالی که رنگ های روشن باعث افزایش انرژی و شروع انجام کار می شوند. نارنجی و قهوه ای سمبلی از سلامتی و دانش هستند.

در حالی که آینه ها در دکوراسیون کاربرد دارند، در فنگ شویی به عنوان وسیله ای برای جذب کردن، حرکت یا تغییر جهت انرژی بکار برده می شوند. آینه ها باعث بزرگ شدن یک فضا، صاف کردن دیوار، یا پنهان کردن فضا بکاربرده می شوند. در فنگ شویی اغلب آینه ها به شکل دایره یا هشت ضلعی هستند. نکته مهمی که در مورد آینه ها در فنگ شویی وجود دارد، این است که آینه ها باید کامل بوده و به شکلی نباشند که اشیا را تکه تکه تقسیم کنند.

ضرورت به کارگیری ساعت در فنگ شویی اندازه گیری گذر زمان است. فضاهای مناسبی در خانه برای نشان دادن ساعت وجود دارد. آشپزخانه، اتاق نشیمن یا اتاق کار از بهترین جاها هستند. وجود ساعت در اتاق خواب ضرورت دارد.

در فنگ شویی بکار بردن نقاشی های متعدد می تواند انرژی محیط را از لحاظ سلامتی، دانش، خانواده، عشق، شهرت و ثروت افزایش دهد. برای افزایش طول عمر و سلامتی بیشتر عکس هایی از آهوی کوهی، دختران زیبا، درخت کاج یا بامبو را در سمت راست نصب می کنند. برای ایجاد فضایدانش و معرفت از رنگ زرد و بژ برای محیط استفاده می شود. برای پیشرفت شغلی اتاق کار را در قسمت شمالی خانه قرار می دهند. از رنگ سفید در منزل برای استحکام پیوند خانوادگی استفاده می شود.



واژه فنگ شویی در زبان چینی به معنای باد و آب است. فنگ شویی، یک فلسفه و فن باستانی در چین است. از قانون فنگ شویی در چیدمان مناسب اشیا خانه، بنای ساختمان های مسکونی، تجاری، باغ و ... استفاده می‌شود تا بر اساس آن، بهترین اثر بر سلامتی، شادی، موفقیت، هماهنگی و به طور کلی انرژی مثبت "چی" پدید آید. مهم‌ترین مسایلی که باید در هنگام اجرای فلسفه فنگ شویی به کار برد، پرهیز از بی نظمی و هرگونه انباشته گی و در نقطه مقابل، استفاده از رنگ های مناسب، خطوط منحنی و در نظر گرفتن جهت‌های مناسب است.

با آن که دولت چین این فلسفه را به عنوان نوعی دانش علمی نمی شناسد، فنگ شویی همچنان در میان چینی ها در هر کشوری که باشند، متداول و مورد اعتماد است.

فنگ شویی بر این باور است که "تای جی" آسمان، زمین را آفریده و همه موجودات از جمله بشر نیز از آسمان و زمین خلق شده اند. از این رو، بشر و فعالیت های آن می بایستی با طبیعت یعنی آسمان و زمین هماهنگ باشد. به طور مثال، یک مسکن باید در جایی مناسب بنا شده و اشیای خانه نیز باید به روشی مناسب در جایی درست قرار بگیرد.

و اما اصول فنگ شویی چیست؟

پیش از هر چیز به مفهوم "چی" می پردازیم. چی، طبق فلسفه فنگ شویی "انرژی" است که به طور گسترده در کیهان وجود دارد. اگر این انرژی در حالت مثبت قرار گرفته باشد، شنگ چی (Sheng chi - انرژی حیاتی) نامیده می‌شود و شانسی خوب در فعالیت های فیزیکی، روابط عاطفی و رفاه مادی خواهد بود که جریان داشتن آن به طور صحیح در خانه بسیار مهم است.

دهکده قدیمی "هونگ تسون" طبق پیشنهاد استاد فنگ شوی جایگذاری شده است.

نکاتی که به آن اشاره شد درباره "شا چی" یعنی "چی" بد بود. و حال درباره "چی" مثبت یعنی "شنگ چی" باید گفت که باید این انرژی را نگهداری کرد. یکی از قدیمی ترین کتاب های چینی در باره فنگ شویی به نام "زانگ شو" آورده است: "چی" با باد پراکنده می شود و با امواج آب به حرکت می آید. بنابراین برای نگهداری "چی" خوب باید از حرکت و فرار آن پرهیز کرد. از این رو، توصیه می شود که خانه، ساختمان یا مقبره در میان کوه و آب بنا شود. در واقع، این، یکی از سنن چینی هاست که مسکن، واقع در جایی که پشت آن کوه و مقابلش دریاچه است، ساخته شود. چنین بنایی از نظر قانون فنگ شویی بهترین بنا خواهد بود. اگر به بنای کاخ های امپراتوران چینی توجه کنید می بینید که محیط اطراف آن ها چنین شکلی دارد. به طور مثال، شهر ممنوعه در شهر پکن که کاخ امپراتوران چینی بود، از نظر جغرافیایی در میان کوه و رود قرار نداشت، بنابراین اطراف کاخ خندق کنده شد و با خاک به دست آمده، کوهی به نام "جینگ شان" در پشت شهر ممنوعه ایجاد شد. چنین فضایی در اطراف کاخ تابستانی نیز دیده می شود که سه چهارم محیط آن را دریاچه تشکیل می دهد. در واقع، آب سازه ای جدایی ناپذیر از باغ های سنتی چین است.

در کتاب "زانگ شو" یکی از قدیمی ترین کتاب های چینی در باره فنگ شوی آمده است: از آن جا که "چی" –انرژی مثبت- با باد پراکنده شده و با حرکت آب متوقف می شود، بنابراین باید برای نگهداری دقت کرده و از حرکت و فرار آن جلوگیری کرد. از این رو، توصیه می شود که خانه، ساختمان یا مقبره در جایی که با کوه و آب محصور شده، قرار گیرد. در واقع، این هم یکی از سنن چینی ها است که مسکن در جایی که پشت آن کوه و مقابلش دریاچه ای وجود دارد، ساخته شود، چرا که این نقطه از نظر فنگ شوی، بهترین فضا برای ایجاد بناست.

بر اساس همین اعتقاد، بیشتر بناهای ایجاد شده در شهر پکن همواره این اصول را رعایت کرده اند. به طور مثال، اطراف شهر ممنوعه در پکن، که کاخ امپراتورهای چینی در آن قرار داشت، خندق کاری شده و با تل خاکی که پس از کندن خندق به دست آمده، تپه ای به نام "جینگ شان" در پشت شهر ممنوعه ایجاد شد. چنین فضایی در کاخ تابستانی که سه چهارم آن را دریاچه تشکیل می دهد، نیز ایجاد شده است. در واقع، آب سازه ای جدایی ناپذیر از باغ های سنتی چین است.

علاوه بر "چی" مفهوم "یین" و "یانگ" هم از اصول فلسفه فنگ شوی است. چینی های عهد باستان معتقد بودند که یین و یانگ دو عنصر اصلی کیهان است که هم متضاد و هم مکمل همدیگر هستند. با مثال هایی این مفهوم را واضح می سازیم. مثلا، زنان یین و مردان یانگ هستند. ایستا بودن یین، جاری بودن یانگ، اعداد زوج، یین و اعداد فرد، یانگ، زمین، یین و آسمان یانگ، سردی، یین و گرمی، یانگ است. شب یین، روز یانگ، درون یین و برون یانگ، آینده، یین و گذشته یانگ است. و بسیاری مثال ها از این قبیل که نشان دهنده تضاد و در عین حال مکمل بودن دو عنصر یین و یانگ است. در فلسلفه فنگ شوی به این نکته اشاره می شود که باید میان این دو عنصر اصلی جهان تعادل وجود داشته باشد. فنگ شوی معتقد است "چی" "یین" با مقدار بیش از حد مناسب باعث قطع دسترسی به ثروت می شود و وجود "چی" "یانگ" با مقدار بیش از حد مناسب سبب می شود که ثروت به دست آمده به راحتی از بین برود. از این رو، هزاران راه برای نگه داری تعادل میان یین و یانگ در خانه اندیشده شده است، از جمله وجود تعداد مناسب پنجره ها، همیشه روشن نگه داشتن چراغ به منظور جبران "چی" یانگ، استفاده از رنگ های روشن و یا برگزاری جشن در خانه و ... .

علاوه بر مفهوم "چی" ، "یین" و "یانگ" پنج عنصر دیگر نیز جزو اصول فلسفه فنگ شوی وجود دارد. در فلسفه چینی، عناصر چهارگانه وجود ندارد، بلکه اعتقاد به پنج عنصر چوب، آتش، خاک، فلز و آب است. چرا که عدد ۵ در چین، عدد بخت است.


چینی ها معتقدند که جهان از عناصر پنجگانه ساخته شده است. آن ها بر این باورند که این عناصر، نشانگر تغییر هستند و هر یک عنصر بعدی را می آفریند. یعنی: آب، چوب را تغذیه می‌کند. چوب، سوخت آتش است. آتش، خاک را (به شکل خاکستر) به وجود می‌آورد. فلز از خاک به دست می‌آید و می‌تواند مانند آب جاری شود. اگر این عناصر به شکل نادرست مورد استفاده قرار گیرند ایجاد خطر کرده و چرخه دچار تخریب می شود. زیرا: آب، آتش را خاموش می‌کند. آتش فلز را ذوب می‌کند. فلز، چوب را می‌برد. چوب، خاک را می فرساید و خاک، آب را آلوده می ‌کند.

بدون شک برای اجرای قانون فنگ شوی، ابزاری مورد نیاز است. البته منظور از ابزار، آلات و لوازم خاصی مورد نظر نیست، بلکه اشیایی که در اطراف ما و در خانه و اداره ی همه ما یافت می شود، نوعی ابزار فنگ شوی محسوب می شود؛ تنها لازم است که این ابزار در جای مناسب قرار بگیرد. تابلوی نقاشی، آیینه، مجسمه های بزرگ و کوچک و بسیاری لوازم دیگر اشیایی هستند که در هر فضایی دیده می شود!

اما قانون فنگ شوی می گوید همه ی این ابزار به ظاهر ساده می بایستی در جای خود قرار گیرد تا محیط به نحوی تنظیم شود که برای ما مفید بوده و انرژی مثبت ساطع شود! به طور مثال، تابلوی نقاشی از منظره ی کوه و رود، باید در اتاق پذیرایی نصب شود. البته تابلو نباید به نحوی نصب شود که که جهت آن به سمت در ورودی خانه باشد، بلکه مسیر آن بایستی به سمت اتاق خواب باشد تا انرژی مثبت به داخل اتاق جریان پیدا کند.

قانون فنگ شوی، نصب تصاویری از حیواناتی مثل اسب یا ببر را که در حال حرکت از میان کوه به سمت پایین است را نیز منع می کند. چرا که از نظر این قانون، وجود چنین تصاویری در منزل، سبب کدورت میان افراد خانواده می شود.

یکی از عادت های چینی ها، به خصوص در روزهای عید، نصب ابیات بر دو سوی در ورودی خانه است. مضمون این اشعار توصیف کیهان است! آسمانی صاف و زمینی پاک! تیتر اصلی شعر نیز بالای سر در خانه نصب می شود با این عنوان که آب و باد فعال می شوند! اگر به کشور چین سفر کرده و در بازارهای سنتی آن قدم زده باشید، حتما دیده اید که در میان لوازم سنتی که در بازار به فروش می رسد، شمیشرهای چوبی هم دیده می شود! طبق فلسفه فنگ شوی، شمشیری که با چوب درخت هلو ساخته شده است می تواند از ورود شا چی (چی مخرب و نامطلوب) به خانه جلوگیری کند. طبق اصل فنگ شوی، اشیا با خطوط نامنحنی محل نگهداری شا چی است. شمشیر چوبی می تواند از ورود شا چی نهفته شده در اشیایی با گوشه های تیز و جریان الکتریسیته به خانه جلوگیری کند.

آیینه وسیله ی مهم دیگر است که فنگ شویی بسیار به آن اهمیت می دهد، زیرا می تواند شا چی را منعکس کند، بنابراین چنین وسیله ای را نباید هرگز در اتاق خواب و مقابل تخت قرار داد! چینی ها آیینه را بر سردر خانه قرار می دهند تا شا چی را از خانه به بیرون بازتاب دهد! البته این نکته هم مورد توجه قرار می گیرد که جهت آیینه به سوی منازل همسایه ها نباشد.

لوازمی دیگر مانند، تنگ ماهی، مجسمه بودا، گلدان های گل یا گیاهان سبز مانند بامبو به خصوص یک نوع بامبو با نام علمی "پشیرا اکواپایکا" که به بامبوی پول در چین معروف است، گل ارکیده و زنگ بادی نیز ابزاری تلقی می شوند که می توانند بر "شا چی" غلبه کنند. اما در استفاده از این ابزار باید دقت کرد که این اشیا را باید در مقابل در ورودی خانه قرار داد و از قرار دادن آن در اتاق خواب کودکان پرهیز کرد.

مجسمه بعضی حیوانات مانند شیر، اسب، آهو، اژدها، قورباغه ای که سکه در دهان دارد و دو نوع حیوان تخیلی خاص چینی ها با عنوان "چی لین" و "پی شیو" نیز از جمله مواردی است که مردم طبق اصول فنگ شوی از آن ها در خانه استفاده می کنند.

چی لین حیوانی مرکب از سر اژدها، بدن اسب، فلس ماهی و دم گاو است. مجسمه این حیوان از آن جا که سنبل وفاداری و نگهبانی از صاحب خود است بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. پی شیو نیز نماد خوشبختی است. در باور مردم چین این حیوان هرگز غذای خورده شده را دفع نمی کند و این می تواند سنبل جذب ثروت باشد.

مکان هایی با کف چوبی که بر اساس افسانه های قدیمی "لوبان" پدید آورنده لوازم چوبی چین بر آن ها وردی خوانده است، در برابر "شا چی" مقاوم است، بنابراین کف چوبی هم می تواند ابزاری برای بهسازی شرایط فنگ شوی در خانه شناخته شود.

این روزها فلسفه فنگ شوی در میان مرد چین بسیار مورد اعتماد قرار گرفته است. مردم در هر کاری از ازدواج، خرید یا ساخت خانه، خرید و چیدمان مبل ها، تعیین جای مناسب برای ایجاد مقبره و بسیاری موارد به سراغ فنگ شوی می روند.

این قانون نه تنها در میان مردم چین که در سراسر جهان طرفداران خاص خودش را دارد و حتی به عنوان یک رشته ی تحصیلی در دانشگاه ها هم تدریس می شود!

ترجمه ی آموزشگاه زبان الوند