هرآنچه که در مورد چرم باید بدانیم(1)

وجود واژه‌هایی مانند  ادیم، کیمخت، ساغری، تیماج، سختیان در زبان پارسی قبل از اسلام و همچنین وجود واژه های مرتبط با وسایل و ابزار های چرمی مانند سختک، کمربند، انگشتیان، مشک و … در متون قدیمی نشان دهنده استفاده گسترده از چرم در ایران پیش از اسلام است. چرم از پوست حیوانات زیادی تهیه می شود و تقریبا از ابتدا با بشریت همراه بوده است. طی سالها و با پیشرفت بشر، انواع مختلف چرم به وجود آمده اند که می توانید در این مقاله مطالعه نمایید.جنسی است که از دبّاغی پوست خام جانوران، به‌ ویژه گاو به‌ دست می ‌آید. فرایند دبّاغی، پوست فسادپذیر را به یک ماده ی طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف ‌پذیر جهت کاربردهای گوناگون تبدیل می‌ کند. چرم و ترکیبش با چوب، پایه های تکنولوژی باستان را شکل می‌ داد. صنعت چرم و صنعت خز با هم متفاوت ‌اند. پوست‌ ها و پوست‌ های خام در ساخت چسب و ژلاتین هم کاربرد دارند. از ترکیب پوست جانوران با مواد مختلف مانند زاج سفید، پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو، سماق و مواد شیمیایی دیگر، جنس انعطاف پذیری به نام چرم به دست می آید.


تاریخچه چرم در ایران

به نوشته ابن یمین ایرانیان باستان از پوست حیواناتی مانند گاومیش و گاو و گوسفند برای نوشتن برروی آن استفاده می‌کردند وابن یمین در نوشته‌ها یش بر نوشتن فرمان های داریوش بر روی چرم اشاره کرده است. بنا بر برخی روایات اوستا را بر دوازده هزار قطعه پوست گاو نوشته بودند.همچنین پوست ن÷وشته‌هایی که در اورامان کردستان یافت شده و در موزه بریتالنیا نگهداری می‌شود نشان دهنده استفاده از پوست برای نگارش در دوره اشکانیان است.

نوشته‌ های خواجه رشید الدین مربوط به دوران پس از حمله مغول، نشان‌ گر رونق تجارت چرم و پوست در ایران بوده است، این اسناد گواه شهرت برخی شهرها مانند تبریز و شیراز در این دوره است. در دوره قاجار، همدان مرکز مهم تولید نوعی چرم، معروف به "چرم همدانی” بوده، که از پوست گوسفند تهیه می‌ شد. در سال ۱۲۶۷ از جمله کارهایی که امیر کبیر به نمایشگاهی در لندن فرستاد، پوست بود. به علاوه در این دوره صادرات پوست و چرم، از اغلب شهرهای ایران به روسیه و عثمانی و هند رونق بسیار داشت. علاوه بر همدان، شهرهای تبریز و اصفهان نیز در تولید و صادرات چرم سهم به‌ سزایی داشتند. اولین کارخانه چرم سازی ایران در سال ۱۳۰۸ شمسی در شهر تبریز بنا شد و پس از آن در همدان، تهران و اصفهان نیز کارخانه‌ هایی تاسیس شدند.


اولین کارخانه ی چرم ایران-تبریز
برای اینکه به طیف وسیعی از محصولات اوریجینال دسترسی داشته باشید و نگران تقلبی بودن آن نباشید کافیست به فروشگاه اینترنتی بامیلو مراجعه کنید.

انواع چرم

چرم سبک


چرمی است که از پوست حیواناتی مانند گوسفند، بز، بزغاله و بره به دست می آید که بسیار ظریف و نازک است و به همین علت هم در ساخت محصولاتی مانند لباس، کاپشن و دستکش استفاده شده و از نوع کیفیت پایین تر آن به عنوان آستری کفش و لباس استفاده می گردد.


چرم نیمه سنگین

به چرمی گفته می شود که از پوست حیواناتی مانند کروکودیل و شتر مرغ به دست می آید و به علت کمیاب و گران قیمت بودن بیشتر در ساخت محصولاتی که جنبه تزیینی دارند و یا لوکس محسوب می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.

چرم سنگین


به چرمی گفته می شود که از پوست حیواناتی مانند گاو ،گاومیش ،گوساله و شتر و …به دست می آید. چرم سنگین بهترین نوع جهت استفاده های معمول می باشد و دارای بیشترین مقاومت و زیباترین رخ در میان دیگر انواع است. این نوع چرم به علت استحکام و مقاومت بالا به مصرف در زیره و رویه کفش ،ساخت کیف های دستی و جیبی مرغوب و یا تسمه های ماشین آلات صنعتی و …می رسد.

علاوه بر دسته بندی های بالا، چرم طبیعی را بر اساس نوع دبّاغی هم می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:

چرم گیاهی


در دبّاغی این نوع چرم تا حد امکان از مواد و رنگهای شیمیایی استفاده نمی شود و به جای آن از رنگهای گیاهی و مواد و روغنهای حیوانی استفاده می گردد. این نوع به علت دارا بودن بیشترین سازگاری با محیط زیست و عدم ایجاد عوارض در اثر تماس با پوست انسان، از بهترین انواع دبّاغی به شمار می رود. این نوع چرم، انعطاف‌پذیر بوده و رنگ آن قهوه‌ای‌ست که میزان رنگش به ترکیب شیمیایی و رنگ پوست بازمی‌گردد. چرم گیاهی در آب پایدار نیست؛ بی‌رنگ می‌شود و اگر پس از خیس شدن، خشکش کنید، چروک گشته و از انعطاف‌پذیری و نرمی‌اش کاسته خواهد شد. در آب گرم، شدت چروک شدنش بیش‌تر است و تقریباً شبیه ژلاتین می‌شود. علاوه بر اینکه سفت شده و احتمالاً شکننده هم می‌گردد. چرم جوشانده نمونه‌ای است از چرمی که با قرار گرفتن در آب داغ، شناور شده و سفت می‌شود. این اتفاق در موم جوشانده و مواد شبیه هم رخ می‌دهد. در تاریخ گهگاه پس از عمل سفت کردنش، از آن در زره ها و هم‌چنین در اتصال کتاب‌ها هم استفاده می‌شده است. این نوع چرم، تنها نوع چرم است که در حکاکی و قالب‌گیری چرم می‌تواند مناسب باشد.

چرم مراکشی


این نوع چرم با محکم‌ترین انواع چرم‌ها برابری می‌کند. در عین حال ، بسیار نرم و قابل انعطاف است. در زمانهای گذشته چرم مراکشی را با دوختن پوست‌ها ، دباغی می‌کردند. در آن روش ، پوست را به شکل مشک ، کشکول یا در می‌آورند. سیس آن را با مقداری سماق پر می‌کردند و در ظرف‌های پرشده از همان محلول شناور می‌ساختند. سپس بوسیله تیغه‌های چوبی در حال چرخیدن ، به روی پوست ضربه‌هایی وارد می‌شد و به ساخت چرم کمک می‌کرد.از این نوع چرم بیشتر برای صحافی کتابها استفاده می‌شد. امروزه این چرم‌ها برای تهیه کالاهای چرمی ظریف مانند کیف‌های زنانه ، کیف‌های دستی و جیبی مردانه استفاده می‌شود.

چرم اسپانیایی


این نوع چرم ، در واقع نوعی چرم مراکشی است. امروزه این نوع چرمها را از پوست اسب با کیفیت مرغوب به روش پوست پیرایی گیاهی تولید می‌کنند. این نوع چرم‌ها را از روی داخلی پرداخت می‌کنند. چرم تولید شده بسیار محکم و همچنین ضد آب است. از این چرم ، در ساخت کفش‌های مردانه مرغوب استفاده می‌شود.

بامیلو بلاگ