«تابناک با تو» - امتوفوبیا Emetophobia به عنوان فوبیای یا هراس بیمارگونه خاص در روانپزشکی در نظر گرفته میشود و مهنی آن ترس از استفراغ بیجا شناخته میشود.
امتوفوبیا یک اختلال اضطرابی نسبتاً رایج است که اغلب به خوبی توسط دیگران درک نمیشود. در امتوفوبیا، شهص ترس شدید و غیرمنطقی از استفراغ یا دیدن استفراغ دیگران دارد که میتواند به طور قابل توجهی بر زندگی روزمره، روابط و رفاه روانی فرد تأثیر بگذارد.
افراد مبتلا به امتوفوبیا اغلب تمام تلاش خود را میکنند تا از موقعیتهایی که به اعتقاد آنها میتواند منجر به استفراغ شود، مانند خوردن برخی غذاها، مسافرت یا بودن در کنار افراد بیمار، اجتناب کنند. آنها همچنین ممکن است در رفتارهای ایمنی و بهداشتی، مانند شستن بیش از حد دستها یا اجتناب از نشستهایی که در آن الکل سرو میشود، احتیاط زیاد کنند.
علائم آمتوفوبیا
علائم امتوفوبیا میتواند در افراد مختلف از نظر شدت متفاوت باشد، اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ترس یا اضطراب شدید: افراد مبتلا به امتوفوبیا در مواجهه با موقعیتها یا محرکهای مربوط به استفراغ، ترس یا اضطراب شدیدی را تجربه میکنند.
رفتارهای اجتنابی: آنها ممکن است برای اجتناب از موقعیتهایی که به اعتقاد آنها میتواند منجر به استفراغ شود، مانند پرهیز از برخی غذاها، رستورانها یا اجتماعات، تمام تلاش خود را انجام دهند.
علائم فیزیکی: این علائم میتواند شامل ضربان قلب سریع، تعریق، لرزش، حالت تهوع، و حملات پانیک در مواجهه با محرکهای مربوط به استفراغ باشد.
نگرانی بیش از حد: افراد مبتلا به امتوفوبیا ممکن است به طور وسواسی نگران بیمار شدن یا قرار گرفتن در موقعیتهایی باشند که ممکن است استفراغ برانگیزد.
علل امتوفوبیا
علت دقیق امتوفوبیا به طور کامل شناخته نشده است، اما احتمالاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی را شامل میشود. برخی از علل بالقوه و عوامل موثر ممکن است عبارتند از:
تجارب تروماتیک: یک رویداد تروماتیک مرتبط با استفراغ، مانند یک بیماری شدید یا مشاهده استفراغ شخص دیگری، ممکن است باعث ایجاد امتوفوبیا شود.
ژنتیک: ممکن است یک استعداد ژنتیکی برای ایجاد فوبیای خاص، از جمله امتوفوبیا وجود داشته باشد.
رفتار آموخته شده: افراد ممکن است ترس از استفراغ را از طریق مشاهده یا تجربه در دوران کودکی بیاموزند.
حساسیت به اضطراب: برخی از افراد ممکن است حساسیت شدیدی نسبت به احساسات بدن داشته باشند، که آنها را مستعد ایجاد فوبیاهای مرتبط با علائم فیزیکی مانند تهوع یا استفراغ میکند.
اثرات امتوفوبیا
آمتوفوبیا میتواند تأثیر قابل توجهی بر جنبههای مختلف زندگی فرد داشته باشد، از جمله:
زندگی اجتماعی: افراد مبتلا به امتوفوبیا ممکن است به دلیل ترس از مواجهه با استفراغ یا موقعیتهایی که منجر به استفراغ شود، از اجتماعات اجتماعی، رستورانها یا مسافرت اجتناب کنند.
عملکرد محل کار یا مدرسه: اگر افراد به دلیل اضطراب یا رفتارهای اجتنابی نتوانند در کار یا مدرسه شرکت کنند، میتوفوبیا میتواند در مسئولیتهای کاری یا مدرسه اختلال ایجاد کند.
سلامت جسمانی: رفتارهای اجتنابی مرتبط با امتوفوبیا، مانند محدود کردن مصرف غذا یا اجتناب از برخی غذاها، میتواند اثرات منفی بر سلامت جسمی و تغذیه داشته باشد.
سلامت روان: امتوفوبیا در صورت عدم درمان میتواند منجر به افسردگی، اختلالات اضطرابی و سایر مشکلات سلامت روان شود.
درمان امتوفوبیا
درمان امتوفوبیا معمولاً شامل تکنیکهای شناختی-رفتاری درمانی (CBT) است که هدف آن کمک به افراد در شناسایی و به چالش کشیدن افکار و باورهای غیرمنطقی در مورد استفراغ است. برخی از رویکردهای درمانی رایج ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مواجهه درمانی: این شامل قرار دادن تدریجی افراد در معرض موقعیتها یا محرکهایی است که باعث ترس آنها از استفراغ در یک محیط کنترل شده و حمایتی میشود.
بازسازی شناختی: درمانگران با افراد کار میکنند تا افکار و باورهای غیرمنطقی در مورد استفراغ را شناسایی کرده و به چالش بکشند و آنها را با الگوهای تفکر واقعیتر و سازگارتر جایگزین کنند.
تکنیکهای آرامسازی: یادگیری تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق، آرامسازی پیشرونده عضلانی یا مدیتیشن تمرکز حواس میتواند به افراد در مدیریت اضطراب و علائم فیزیولوژیکی مرتبط با امتوفوبیا کمک کند.
دارو: در برخی موارد، داروهایی مانند مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا داروهای ضد اضطراب ممکن است برای کمک به مدیریت علائم امتوفوبیا تجویز شوند.
منبع: یک پزشک