اختصاصی «تابناک با تو» - تولد و مرگ هر کدام اتفاقاتی هستند که در چرخه زندگی هر فردی رخ می‌دهند و در هر جامعه‌ای هم مراسم خاصی برای این دو رویداد مهم مرسوم است. در جامعه ما هم برای هر درگذشت و هم برای تولد آداب و رسومی خاص وجود دارد که ما در این مطلب در مورد تسلیت گفتن برای درگذشت عزیزانمان مطالبی را گردآوری و منتشر کرده ایم.
متن مناسب برای تسلیت بنا به موقعیت شما نسبت به متوفی متفاوت است و باید در انتخاب اس ام اس برای تسلیت هم دقت لازم را داشته باشید. شاید متن اداری تسلیت بنا به فوت همکار به کار شما بیاید و یا اگر تسلیت به اقوام و فامیل را مد نظر دارید بهتر است از پیام‌هایی استفاده کنید که نشان دهنده صمیمیت اوج ناراحتی شما برای آن‌ها و فرد از دست رفته باشد. اگر هم تسلیت برای فوت جوان نیاز دارید باید از اشعار و متن‌هایی که سوزناک هستند بهره بگیرد. به هر حال عرض تسلیت یکی از مهمترین آداب در جامعه ما است که باید نسبت به آن حساسیت لازم را داشت.
چگونه همدردی خود را ابراز کنیم؟
متأسفانه تقریبا همه‌ی مردم در مراحلی از زندگی‌شان اندوه و ناراحتی را تجربه می‌کنند. این اندوه ممکن است ناشی از فقدان یک عزیز، فروپاشی نهاد خانواده یا پیشامد‌های ناگهانی دیگر در رویداد‌های زندگی باشد. هنگامی که شخصی گرفتار چنین شرایطی شود به حمایت خانواده و دوستان خود نیاز خواهد داشت و از شما هم انتظار می‌رود که با او همدردی کنید. شما می‌توانید در این شرایط سخت، با حرف‌ها یا کارهایتان با او همدردی کنید و بدانید که توجه شما برای او قوت قلب خواهد بود.
چگونه تسلیت بگوییم؟
«دلم براش تنگ شده»
«چه خاطره‌ها که با هم داشتیم»
کلا ما با تسلیت گفتن میخواهیم که دلسوزی و دلتنگیمون رو نشون بدیم. می‌تونید بگید؛ “چه خاطرات خوبی با … داشتیم”، ”چقدر دلم براش تنگ شده”. این نکته خیلی مهمه که هیچ مکالمه‌ای مبنی بر احساس دل نگرانی و دلواپسی با شخص داغدار نباید داشته باشید. چون تو ذهن خودش یک عالمه نگرانی و دلواپسی داره لازم نیست شما یه بار دیگه براش تکرار کنید. همین که بهش این اطمینان رو میدید که شما ازش حمایت می‌کنید و میتونه به شما تکیه کنه و هر وقت که بخواد قابل دسترس هستید، کافیه. گفتن خاطرات برای بازماندگان متوفی خیلی آرامش بخشه پس اگر خاطراتی هم دارید بهتره که بازگو کنید.
«خیلی متاسفم»
اگر جمله‌های خیلی سنگین برای تسلیت به ذهنتون نرسید. یه اصطلاح کلیشه ای، مختصر و مفید همیشه واسه تسلیت گفتن وجود داره که می‌تونید ازش استفاده کنید:
“بابت از دست دادن … خیلی متاسفم”
«به تو فکر می‌کنم»
اینکه شخص داغدار بدونه یکی تو این حال و هوای بدی که داره تو فکرشه و نگرانشه، بهش کمک می‌کنه که کمتر احساس تنهایی کنه.
«تحمل این شرایط خیلی سخته»
«… یه انسان خیلی شریف/پاک/بزرگوار و …بود»
اقرار کردن به درد و رنج میتونه باعث آرامش شخص داغدیده بشه. وقتی آدما عزیزی رو از دست میدن شدیدا احساس تنهایی میکنن. اینکه شما اعلام می‌کنید که شرایط سختی که داره رو می‌دونید، کمتراحساس تنهایی می‌کنه.
«دوست دارم»
این جمله همه جا معجزه می‌کنه. اگر به فردی که داغداره یاد آوری کنید که دوستش دارید، خیلی میتونه کمک کننده باشه. البته این رو هم بگم که از نظر نسبتی شما باید بهش اونقدرنزدیک باشید که بتونید این جمله رو بکار ببرید. جمله “دوست دارم” باعث میشه دلشون قرص‌تر بشه که یکی با دلشون یاره، احساس تنهایی نکنن و آرامش بیشتری داشته باشن.
«هر زمانی که میتونی، خلوت کنیم و یه خورده بیشتر در مورد … حرف بزنیم»
اگر شخصی که فوت شده رو خیلی نمی‌شناسید. اینکه به نزدیکانش پیشنهاد بدید در مورد عزیز از دست رفتشون صحبت کنن خیلی میتونه از لحاظ روحی کمکشون کنه. در واقع حس مورد توجه قرار گرفتن میتونه از فشاری که بهشون وارد میشه کم کنه و بهشون اطلاع میده که شما در کنارشون هستید و ازشون حمایت می‌کنید.
برای تسلیت چه نگوییم؟
قبلا هم گفتیم که شخصی که داغداره خیلی احساسه و روحیه حساسی داره، یک صحبت نادرست ممکنه خیلی اون رو ناراحت کنه و به قول معروف از کوره در بره. پس باید خیلی تو جملاتی که برای تسلیت می‌گین دقت کنید. شما باید از عشق و همدردی براش بگید و اعتراف کنید که این شرایط واقعا سخته.
به طور کلی سه قانون برای اینگه موقع تسلیت چه چیزایی نگیم وجود داره؛
۱. مرگ متوفی رو انکار نکنید. “باور نمی‌کنم مرده باشه”، “اون نمرده”، “اون میون ماست”
۲. انکار نکنید که فرد داغدیده شرایط سختی داره. “تو که خدارو شکر سن و سالی ازت گذشته من بچگیم بابام رو از دست دادم. ”
۳. این که این مرگ نمیتونه زندگی نزدیکانش رو تحت تاثیر قرار بده. “چیزی نیست، بالاخره همه میمیرن، باید با این مساله کنار بیای، چند وقت دیگه یادت میره”
«درک می‌کنم که چه احساسی داری»
اگر چه گفتن این جمله به نظر نهایت احساس همدردیه، ولی در خیلی از موارد دقیقا نتیجه‌ی بر عکس داره. هر کسی وقتی عزیزی رو از دست میده حال و هوای خودش رو داره، شاید اصلا حسش و سبک عزاداریش متفاوت و مختص خودش باشه. شما باید تشوقیقش کنید که هر جور راحته عزاداری کنه یکی بلند بلند گریه می‌کنه، یکی حرفی نمی‌زنه و غیره. یه راه خوب برای همدردی هم اینه که بهش بگید؛ اگر دوست داشتی، هر زمانی که حسش رو داری بیا با هم صحبت کنیم، هر وقت تو بگی من آماده شنیدن حرفات هستم.
«جای اون الان بهتره»
بجز مورد‌هایی که با شناخت قبلی که دارید مطمئنید، شخصی که فوت شده به زندگی تو دنیای دیگه اعتقاد داشته، گفتن این جمله میتونه اهانت آمیز و ناراحت کننده باشه. حتی گاهی اوقات توهین به عقیادشون محسوب میشه.
«چطوری؟ حالت خوبه؟ چه خبر؟ چی کار میکنی؟»
برای همه اون‌هایی که که تجربه مرگ عزیزی رو دارن جواب این سوال‌ها “خوب نیستم”. شاید کسی که این سوال‌ها رو میپرسه فقط خواسته از حال داغدیده با خبر بشه، ولی جواب دادن به همین سوالات به ظاهر عادی میتونه براش سخت باشه و مجبور بشه از رو ناچاری جواب بده.
«دیگه میتونی به زندگیت برسی»
این جمله به خصوص زمانی که فرد فوت شده یه مدت طولانی تو بستر بیماری بوده و بیماری دردناکی رو تحمل می‌کرده به کار برده میشه. واقعا شنیدن این جور جملات برای کسی که عزیزش رو از دست داده خیلی ناراحت کننده است. باید با مهیا کردن زمان و مکانی که برای عزاداری داره ازش حمایت کنیم.
«من نمی‌دونم اگر جای تو بودم و عزیزم مرده بود چیکار می‌کردم»
شاید این جمله درست باشه، ولی مطرح کردنش تو این شرایط هیچ اثری برای آرامش شخص سوگوار نداره. با این جور صحبت‌ها بیشتر احساس تنهایی می‌کنه.
«حداقل خودش عذاب نکشید»
«مرگش سریع و بدون درد بود»
«خوبه بالاخره یه فرصتی برای خداحافظی باهاش داشتید»
«راحت شد»
«همون بهتر که رفت»
مرگ عزیز خیلی سخته، فرقی نمی‌کنه که چه جوری فوت شده باشه. هیچ وقت نمی‌تونید خودتون رو جای نزدیکانش بگذارید. شاید شما بخواید نیمه پر لیوان و از نقطه مثبت این قضیه رو یاد آوری کنید، ولی شخص سوگوار تو شرایطی نیست که منطقی به این موضوع نگاه کنه و نیاز به زمان برای عزاداری داره.
«نگران نباش، خیلی زود حال تو هم بهتر میشه»
شما با این حرفتون قصد کمک به شخص داغدیده رو دارید، در حالی که اون نیاز به زمان برای گذروندن این مرحله داره. یادتون باشه به هیچ وجه نباید با این جور صحبت‌ها اون رو تحت فشار برای غلبه بر احساساتش قرار بدیم.
ابراز همدردی را ادامه بدهید
۱. هر هفته با او احوال‌پرسی کنید
برای همدردی با دوست تان او را به نوشیدن قهوه دعوت کنید.
وقتی کسی در شرایط سختی مانند فوت عزیزان یا از دست دادن شغلش قرار می‌گیرد معمولا به‌طور مقطعی از حمایت اطرافیان برخوردار می‌شود؛ به مرور زمان مردم مساله را فراموش می‌کنند و به زندگی‌شان ادامه می‌دهند و او را با حالی پریشان رها می‌کنند تا به تنهایی با مشکلات مواجه شود. شما باید هر هفته با شخص مورد نظرتان تماس بگیرید تا مطمئن شوید به‌خوبی در حال کنار آمدن با شرایط است.
* لازم نیست یکدیگر را در موقعیت‌های آزاردهنده قرار بدهید. می‌توانید خیلی ساده او را به نوشیدن قهوه دعوت کنید و با سؤالاتی مانند «این هفته چی کار میکنی؟» جویای حالش شوید.
۲. شنونده‌ی خوبی باشید
شاید دوست‌تان نیاز داشته باشد درباره‌ی احساسی که دارد صحبت کند. به او نشان بدهید برای شنیدن حاضرید و توجه‌تان کاملا مختص اوست؛ گوشی موبایل و امثال آن را کنار بگذارید، تلویزیون را خاموش کنید و هر چیزی که حواس‌تان را پرت می‌کند، دور کنید. تماس چشمی برقرار کنید، سر تکان بدهید و با واژه‌هایی مانند عجب، که این‌طور و … در موقعیت‌های مناسب نشان بدهید که در حال گوش دادن به حرف‌هایش هستید. قضاوت نکنید و درباره‌ی پاسخی که باید بدهید، یا کاری که فکر می‌کنید باید انجام می‌داد یا باید انجام بدهد فکر نکنید. اجازه بدهید صحبت کند و صحبتش را قطع نکنید.
* او را تحت فشار نگذارید. شاید برای صحبت کردن آماده نباشد، یا شاید برای بیان افکارش به زمان نیاز داشته باشد.
۳. قضاوت نکنید
مردم معمولا کسانی را که در مدت زمان معینی خودشان را از شرایط سختی مانند رابطه‌ی خشونت‌آمیز خارج نمی‌کنند یا با واقعه‌ی اندوه‌باری مانند فوت یکی از اعضای خانواده کنار نمی‌آیند به‌سختی قضاوت می‌کنند. به‌یاد داشته باشید مدت زمان مورد نیاز جهت کنار آمدن با مشکلات برای همه یکسان نیست و شما در جایگاهی نیستید که تصمیم بگیرید افراد کی و چگونه باید وارد مراحل بعدی زندگی‌شان شوند. در برابر کسی که با او همدردی می‌کنید دل‌سوز و مهربان باشید و درباره‌ی نحوه‌ی کنار آمدن او با شرایط، قضاوت را کنار بگذارید.
* منظور این نیست که باید از همه‌ی رفتار‌های ناشایست او چشم‌پوشی کنید. هرگاه رابطه برای‌تان ناسالم شد، شما آزاد هستید ارتباط‌تان را قطع کنید.
۴. برای کمک در دسترس باشید
در کنار احوال‌پرسی‌های مداوم، باید به دوست‌تان نشان بدهید هرگاه نیاز داشت به کسی تکیه کند می‌تواند روی شما حساب کند. به تماس‌ها، پیام‌ها و ایمیل‌های او پاسخ بدهید و برای کمک کردن به او در کار‌های سخت یا کار‌های روزمره راغب باشید. اگر کار پُرزحمتی مانند تغییر دکوراسیون اتاق بعد از فوت همسر در پیش دارد، برای کمک کردن به او داوطلب شوید.
