«تابناک باتو» ـ تلفن‌های هوشمند در جهان امروز برای برخی گروه‌ها در زمره کالای اساسی است که نداشتن آن می‌تواند به محرومیت ارتباطی و حتی فقر هم بینجامد.
میلیارد‌ها تن از مردم جهان به دلایل مختلفی که مهمترین آن اقتصادی است، به تلفن همراه دسترسی ندارند.
بر پایه پژوهشی که دو روز پیش «ائتلاف اینترنت ارزان» منتشر کرده، حدود ۲/۵ میلیارد نفر از مردم جهان در کشور‌های مختلف برای اینکه تلفن همراه هوشمند بخرند، باید یک چهارم یا بیش از یک چهارم درآمد ماهیانه‌شان را بپردازند.
در این پژوهش ۷۰ کشور با درآمد کم یا متوسط را بررسی شده‌اند و نتایج نشان داده میان کشور‌های مختلف اختلاف قیمت گوشی هوشمند بسیار است.
برای مثال یک شهروند معمولی سیرالئونی برای خرید یک گوشی هوشمند ۲۵۶ دلاری باید حقوق شش ماه خود را پرداخت کند و در کشور بروندی هزینه خرید یک اسمارت‌فون ۵۶ دلار است که برابر است با ۲۲۰ درصد میانگین درآمد ماهانه اغلب مردم این کشور.
اهمیت تلفن‌های هوشمند، در امکان ارتباطی و اتصال به شبکه جهانی اینترنت است که با شیوع ویروس کرونا دسترسی به آن حیاتی‌تر هم شده است.
در گزارش ائتلاف اینترنت ارزان، به ایران اشاره نشده، اما با نوسان‌های یکی دو ساله اخیر در نرخ ارز و کاهش قدرت خرید مردم، مشخص است که اغلب دهک‌های درآمدی برای خرید تلفن هوشمند باید معادل حقوق چند ماه خود را بپردازند.
در عین حال خرید تلفن هوشمند برای بخش‌هایی از مردم در نقاط محروم کشور تبدیل به رویا شده است.
یک مثال واضح از ناتوانی در خرید تلفن هوشمند، آمار‌های ۳/۵ تا ۵ میلیون نفری دانش‌آموزان محروم از دسترسی به آموزش مجازی در ماه‌های گذشته است.
سال گذشته و پس از شیوع کرونا، سامانه شاد (شبکه آموزشی دانش‌آموزی) راه‌اندازی شد تا دانش‌آموزان کلاس‌های درسشان را از طریق اینترنت دنبال کنند. اما آمار‌ها نشان می‌دهد بیش از یک‌پنجم آن‌ها به سامانه یاد شده دسترسی نداشته‌اند.
آنطور که وزیر آموزش و پرورش گفته بیش از سه میلیون و نیم میلیون دانش‌آموز به دلایلی همچون نداشتن تلفن هوشمند یا تبلت یا دسترسی به اینترنت، امکان استفاده از سامانه شاد را پیدا نکرده‌اند.
موضوع زمانی نگران‌کننده می‌شود که خودِ وزیر آموزش و پرورش هم تایید کرده که این تعداد دانش‌آموز در خطر ترک تحصیل قرار گرفته‌اند.
نهاد آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) سال‌هاست دسترسی نداشتن به امکان آموزش را نشان دهنده فقر می‌داند.
هرچند ائتلاف اینترنت ارزان مثل بسیاری دیگر توصیه کرده دولت‌ها وظایف حاکمیتی خود را جدی‌تر بگیرند و بار خرید تلفن هموشمند را از دوش مردم کم کنند، در ایران خلاف آن عمل می‌شود.
وزیر آموزش و پرورش البته ابراز اظهار امیدواری کرده محرومیت دانش‌آموزان از تلفن هوشمند و تبلت با «استفاده از ظرفیت خیرین و مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های اقتصادی و ظرفیت مشارکت‌های مردمی» برطرف شود!
