التیام زخم فاجعه پلاسکو شاید سال ها طول بکشید. حتی اگر طبق قول آن مقام مسئول در طول ده سال یک مجتمع تجاری شیک جای آن ساخته شود، جای خالی جانباختگان و آتش نشان های شهید برای ساکنان پایتخت و خانوادههایشان پٌر نمیشود. به قضاوتها درباره اینکه چه کسی کوتاهی کرده و کدام دستگاه ذیربط به وظیفهاش عمل نکرده کاری نداریم. الان برای همه روشن است که ساختمانهای مشابه پلاسکو در تهران کم نیستند. از برادر کوچکترین ساختمان آلومینیوم گرفته تا کل بازار تهران که کوچکترین آتش سوزی در آن ها ممکن است تکرار حادثه تلخ پلاسکو باشد. رئیس سازمان مدیریت بحران گفته 45 درصد ساختمان های خیابان جمهوری وضعیت بهتری از پلاسکو ندارند. سازمان آتشنشانی هم قبل تر در گزارش گفته بود فقط 120 ساختمان با استانداردهای ایمنی کامل در تهران وجود دارد. این هشداره باید تلنگری برای مسئولان باشد که به جای ساختن بزرگراهها و تونلهای شهری که جای افزایش آلودگی و ترافیک داشته، کمی هم بودجهها صرف نوسازی بافت فرسوده و ایمن سازی ساختمانهای قدیمی تهران شود.
1. ساختمان آلومینیوم
خیابان جمهوری(منطقه 11)
در روزهای اخیر ساختمان آلومینیوم بیشتر از بقیه نقاط تهران با پلاسکو مقایسه شده اشت. شاید این ساختمان هم در خیابان جمهوری قرار دارد، مثل پلاسکو اوایل دهه دهه 40 در 13 طبقه و با اسکلت فلزی ساخته شده. شباهتها آنقدر زیاد است که آلومینیوم را باید برادر کوچکتر پلاسکو بدانیم. نه فقط به دلیل ویژگیهای سازه ای و سال ساخت، وضعیت مالکیت آن هم مثل پلاسکو در اختیار بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است و حیب الله القانیان در سال های قبل از انقلاب سازنده آن بود. در این ساختمان 600 واحد تجاری قرار دارد. کاربری بیشر مغازههای این پاساژ تعمیر لوازم برقی و ساعت است. در مورد غیر ایمن«آلومینیوم» بارها هشدار داده شده و بیاعتنایی ممکن است شرایطی مثل پلاسکو برای این پاساژ رقم بزند. در مهر ماه 94 طبقه سیزدهم این پاساژ دچار حریق شد که مهار آن نزدیک 4 ساعت زمان برد و البته با فداکاری نیروهای آتشنشانی به کسی صدمه جانی وارد نشد.
2.لاله زار
خیابان لاله زار(منطقه12)
لاله زار امروز هیچ شباهتی به آن لاله زار قدیم ندارد. این خیابان روزگاری نماد نوگرایی و هنرمدرن در ایران بود. بسیاری از تئاترها، رستوران ها،سینماها و فروشگاههای معروف در این خیابان قرار داشت. تصاویر رنگ و رو رفته از لاله زار قدیم با تابلوهای نئون و اتومبیل های قدیمی که مقابل کافه ها توقف کردهاند از سوژههای مورد علاقه نوستالژی بازهاست. حالا اما این خیابان تبدیل شده به مرکز فروش لوازم الکتریکی. انباشت این کالاها مثل انبار پارچههایی است که در پلاسکو شعلهور شد. این اقلام غالباً قابلیت اشتغال بالایی دارند و بروزیک آتش سوزی ساده میتواند به یک بحران بزرگ تبدیل شود. این خیابان از جنوب به میدان امام خمینی (توپخانه) و ازشمال به خیابان انقلاب اسلامی منتهی میشود که از پر ترددترین نقاط شهر محسوب میشود.
3. بازار تهران
خیابان 15 خرداد (منطقه12)
بازار تهران را شاید بتوان مهم ترین میراث فرهنگی پایتخت دانست. قدمت آن به دوره صفوی بر میگردد و چرخه اقتصادی در آن برقرار است. راهروهای بازار تهران همیشه مملو از جمعیت است و در هر صورت وقوع زلزله و سوط سقفهای طلق ضربی آن معلوم نیست چه فاجعهای در انتظارمان خواهد بود. حجم انبوهی از اجناس در این محل انباشته شده که قابلیت اشتغال بالایی دارند و راهروهای پیچ در پیچ درزمان بروز آتش سوزی را برای امدادرسانی دشوار خواهد کرد. جمعیت زیادی که وارد طبقات اضافی واحدهای تجاری این منطقه میشود ضوابط فنی بارگذاری را نقض میکند و به همین دلیل هر از گاهی قسمتی از بازار ریزش میکند.
4. پاساژ علاالدین
خیابان جمهوری(منطقه11)
پاساژ علاالدین همنسل پاساژ میلاد نور تهران است. هر دو اواخر دهه 70 شمسی ساخته شدند اما ساخت و نگهداری غیر اصولی پاساژ علاالدین را برخلاف دیگر پاساژهای هم دوره اش، زود ازپا انداخت. پاساژ علاالدین در خیابان جمهوری و تقاطع حافظ واقع شده. خیلی قبل تر از سو و باز موبایل ایران، به عنوان بورس فروش گوشی های تلفن همراه مغازه های آن ارزش قابل توجهی پیدا کرد.«رضا علاالدین» دو طبقه در این پاساژ به صورت غیر قانونی ساخت و واگذار کرد که در نهایت طبقه هفتم آن تخریب شد. در این ساختمان 1100 واحد تجاری وجود دارد و با حجم انبوهی از کالاهای قابل اشتعال. فقدان سیستم اطفای حریق و راهروهای کم عرض امدادرسانی در این پاساژ را سخت می کند. آتش نشانی صریحاً این پاساژ را غیرایمن معرفی کردده و چندین در تیرماه 93 علاالدین دچار حریق شد و آخرین بار هم در دی ماه 94 چنین اتفاقی رخ داد.
5.پاساژ کویتی ها و فردوسی
خیابان جمهوری(منطقه12)
دو همسایه دیوار به دیوار پلاسکو یعنی پاساژ کویتیها و پاساژ فردوسی هم خیلی اوضاع بهتری از پلاسکو ندارند. هرچند ارتفاع کمتری دارند و راهروهای پهن تر که شاید در مواقع بحرانی امداد رسانی را راحت کند اما بعه هر حال آن ها را هم باید در فهرست اماکن پرخطر تهران جای داد. واحدهای تجاری این دو پاساژ هم مثل پلاسکو به عرضه پوشاک مردانه اختصاص دارد. اگر حادثهای مثل آنچه برای پلاسکو رخ داد در کویتیها و فردوسی پیش بیاید انبار پارچه ها باعث شعله ور شدن آتش خواهد شد.
6. پاساژ کاشانی
خیابان امیرکبیرنکته(منطقه12)
پاساژ کاشانی در خیابان امیرکبیر مشت نمونه خروار مراکز تجاری غیرایمن در این منطقه است. پاساژ امیرکبیر از این جهت خطر پذیری بالایی دارد که مرکز عرضه لوازم یدکی است. کالاهای از این جنس می تواند مین عمل کند. در محدوده خیابان ری و ایران هم پاساژهای فروش لوازم خانگی متعددی وجود دارد که از ساده ترین امکانات ضد حریق محرومند. باید از سال ها پیش از تجمع بورس کالاهای مختلف در مرکز شهر وبافت فرسوده تمرکز زدایی میشد چون با توجه به بافت این مناطق در صورت وقوع حوادث امدادرسانی اصلاً کارراحتی نیست.
نکته
هشدارهای آتشنشانی
اینکه آتشنشان ها اعتراض میکنند چرا ما باید تاوان بی اعتنایی دستگاههای دیگر به هشداره را بدهیم کاملاً حق دارند . سازمان آتشنشان قبلاً نسبت به بروز چنین وقایعی هشدار داده بود و حتی ساختمان های پر خطر تهران را رتبه بندی کرده بود. صرفاً در مورد ساختمان پلاسکو جلال ملکی سخنگوی آتشنشانی گفته بود بارها هشدار داده بودیم. براساس رتبه بندی که بلاً سازمان آتشنشانی انجام داده بود فقط 120 ساختمان امن در پایتخت وجود دارد و فقط دو ساختمان از نظر ایمنی درجه یک شناخته شدند. دو روز پیش اقبال شاکری عضو شورای تهران به طور مشخص درباره پاساژ علاالدین صبحت کرد و گفت این پاساژ پایان کارندارد و باید کلا قلع و قمع شود. نکته دیگر اینکه خیلی از ساختمانهای غیر استاندارد تهران در محدوده 11و12 واقع شده. رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفته بین 40 تا 45 درصد ساختمان های خیابان جمهوری وضعیتی مشابه با پلاسکو دارند.
منبع: هفت صبح
