دانشمندان
غرب اکوادور با کمک فناوری سهبعدی پرده از راز ارکیده دراکولا برداشتند
که این گل چگونه با تقلید از عملکرد قارچها باعث جذب حشرات و مگسها به
سمت خود میشوند و حیات خود را تضمین میکنند.
این
یافتهها علاوه بر این اطلاعات جدیدی درباره این گل به زیستشناسان
میدهد، یک پیروزی در زمینه زیستشناسی تکاملی به شمار میرود و به حفاظت
از این گونه گیاهی کمک میکند. محققان از این روش در مطالعه سایر گیاهان
گرده افشان نیز کاربرد دارد.
به
گفته محققان دانشگاه اورگان، عملکرد تقلیدی، یکی از بزرگترین نمونههای
انتخاب طبیعی است. چگونگی ایجاد آن یکی از پرسشهای بزرگ در علم زیست شناسی
تکاملی به شمار میرود. حدود 150 گونه از این ارکیدهها در دنیای گیاهان
وجود دارد.ارکیدههای دراکولا
در آمریکای مرکزی و شمال شرقی رشته کوههای آند در آمریکای جنوبی رشد
میکنند. این گل را به دلیل ظاهرش که شباهت زیادی به چهره دارد، «اژدهای
کوچک» مینامند.از آنجایی که
ارکیدههای دراکولا ظاهر و بویی شبیه قارچ دارند، محققان در تلاشاند تا
علت جذب حشرهها و مگسها را به این گیاه کشف کنند. آنها 22 ارکیده دراکولا
را جزء به جزء مورد بررسی قرار دادند تا دریابند که بوی این گل از کدام
نقطه از آن تولید میشود و کدام یک از آنها، گردهافشانها را فریب میدهد.در
این آزمایش، گردهافشانها 11 مگس میوه بودند که در میان آن دسته از
قارچهای وحشی رشد میکنند که در نزدیکی ارکیدههای دراکولا هستند.
محققان
برای آزمایشهای خود در جنگل، نمونههایی از ارکیدههای سیلیکونی و بدون
بو را با پرینترهای سهبعدی تهیه کردند. این نمونههای سهبعدی که اندازه و
شکل مشابهی با نمونه واقعی دارند، به محققان این امکان را میدهد که
الگوهای رنگی مختلف و بوهای متنوعی را روی آنها آزمایش کنند. با توجه به
ساختگی بودن ارکیدهها، وجود بوی خاص، مگسها را به سمت گل جذب میکرد.
(سمت راست) ارکیدهای که در محیط آزمایشگاه با پرینت سهبعدی تهیه شده است. دو ارکیدهای که روی فنجان هستند، نمونههای واقعی هستند
یافتههای
حاکی از آن است که قسمت اصلی ارکیدهها که از قارچها تقلید میکنند، در
زیر گلبرگها واقع شده که به ستون باریک مربوط به باروری گیاه متصل است.
بویی که از این نقطه ساطع میشود، باعث جذب مگسها و حشرات به سمت ارکیده و
کشیدن آن به سمت این ستون باریک میشود.
سپس،
ارکیده، روی مگس گردهافشانی میکند به طوری که مگس نمیتواند آن را از
خود جدا کند و با نشستن روی ارکیدههای دیگر، گردهافشانی میکند.
آنا