بارها در مقاله‌ها یا برنامه‌های مختلف سلامتی می‌شنویم که برای داشتن ذهن و بدنی سالم باید سبک زندگی سالم در پیش بگیریم. اما سبک زندگی سالم چیست و چه مواردی را دربرمی‌گیرد؟
اگر از ۵۰ نفر بپرسید، سبک زندگی سالم چیست، ۵۰ پاسخ متفاوت خواهید شنید. هرکس تعریف متفاوتی از سبک زندگی سالم ارائه می‌دهد. برخی سبک زندگی سالم را شاد بودن می‌دانند، برخی ورزش کردن و برخی هفته‌ای یکبار فست‌فود خوردن و برخی هم داشتن زندگی معنوی را سبک زندگی سالم معرفی می‌کنند.
درواقع متخصصان سبک زندگی سالم را حفظ تعادل بین احساس شادی، سلامت جسمی، ذهنی و احساسی می‌دانند که معمولا با اتخاذ عادات خوب و تمرین‌های مراقبت از خود به دست می‌آید.
برای اینکه بتوانید سبک زندگی سالمی داشته باشید باید به نکات زیر توجه کنید:
۱. عادات تغذیه‌ای
پیروی از رژیم‌های غذایی سالم کمک می‌کند تا نه‌تنها جسم‌تان سالم بماند، بلکه برای زندگی روزمره و تلاش برای رسیدن به اهداف‌تان انرژی کافی داشته باشید.
نوشیدنی: مصرف نوشیدنی‌های مضر مانند نوشابه‌های مختلف در بازار که پر از شکر هستند، سلامت‌تان را به خطر می‌اندازند. اما آبمیوه‌های خانگی، دمنوش‌های گیاهی، آب سبزیجات سرشار از مواد معدنی و ویتامین هستند یا حتی آب معمولی برای سلامت‌تان مناسب‌اند.
مصرف دانه‌ها و غلات کامل: دانه‌ها و غلات کامل در رده غذاهای سالم جای می‌گیرند، چراکه آنها سرشار از انرژی، چربی‌های سالم، فیبر، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند و بدن‌تان را سالم و به دور از بیماری‌هایی چون چاقی مفرط و دیابت نوع۲ نگه می‌دارند.
چربی‌های سالم: اگر می‌خواهید سبک زندگی سالم داشته باشید، باید از چربی‌های سالم مصرف کنید. چربی، درشت‌مغذی ضروری برای بدن است. بنابر بررسی‌ها در رژیم غذایی متعادل باید به اندازه کافی چربی و اسیدهای چرب وجود داشته باشد. اما چربی‌های اشباع‌شده موجب التهاب در بدن، سرطان و فشار خون بالا می‌شوند. بنابراین چربی‌های سالم را جایگزین چربی‌های ناسالم و مضر کنید.
مصرف سبزیجات و میوه: رژیم غذایی سالم سرشار از سبزیجات و میوه است. بنابه توصیه سازمان پیشگیری و کنترل بیماری‌ها، روزانه باید نصف تا ۲ فنجان میوه و ۲ تا ۳ فنجان سبزیجات مصرف کرد تا بدن سالم بماند. می‌توانید با میوه‌ها و عسل یا ماست، انواع اسموتی‌ها را درست کنید و نه‌تنها از طعم آنها بلکه از فوایدشان هم بهره‌مند شوید.
مراقبت از باکتری‌های روده: در دستگاه گوارش، تریلیون‌ها باکتری، ویروس و قارچ وجود دارد که به آنها میکروبیوم گفته می‌شود. باکتری‌ها جلوی التهاب دستگاه گوارش را گرفته و سلامت سیستم ایمنی بدن‌تان را تضمین می‌کنند. عدم تعادل این باکتری‌ها، موجب بیماری‌های التهابی مانند آسم، چاقی و مشکلات روده می‌شود. بنابراین با مصرف مرتب خوراکی‌های تخمیری مانند ماست، کفیر، میسو، کلم ترش و کیمچی می‌توانید باکتری‌های روده‌تان را به‌خوبی حفظ کنید.
۲. عادات حرکتی و ورزشی
۱۵۰دقیقه تحرک و انجام دادن کارهای ورزشی از متوسط تا شدید در هفته، سلامت جسم و ذهن‌تان را حفظ می‌کند. شاید این مقدار زمان برای شما که بسیار پرمشغله هستید، زیاد به نظر بیاید. اما واقعا فقط ۲۰ دقیقه ورزش در روز چیزی نیست که کسی نتواند انجام دهد. اگر به ورزش عادت کنید، سبک زندگی سالم اتخاذ کرده‌اید و از فواید آن بهره‌مند خواهید شد.
تمرین‌های قدرتی: با افزایش سن، بدن توده‌های ماهیچه‌ای خود را از دست می‌دهد و به‌طور طبیعی ضعیف و ضعیف‌تر می‌شود. اما تمرین‌های مرتب قدرتی مانند وزنه زدن، مقاومت بدن‌تان را در برابر بیماری‌های مزمن بالا می‌برد و در پیری کمتر امکان دارد از نظر حرکتی به دیگران وابسته شوید.
می‌توانید در باشگاه‌های ورزشی شرکت کرده و تمرین‌های اسکوات، شنا سوئدی و وزنه‌برداری انجام دهید.
تمرین‌های هوازی: تمرین‌های ایروبیک که هوازی هستند، بهترین تمرین برای افزایش ضربان قلب، بالا بردن قدرت سیستم قلب و عروق و بهبود سلامت ذهن‌اند.اثر این تمرین‌ها را سریع نمی‌بینید و در درازمدت متوجه بالا رفتن توان جسمانی و سلامت روح و روان‌تان می‌شوید. بررسی‌ها نشان داده افرادی که ورزش‌های هوازی انجام می‌دهند، کمتر به اضطراب مبتلا می‌شوند و حال عمومی خوبی دارند.
از ورزش‌های هوازی می‌توان به دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی و کلاس‌های تناسب اندام و ایروبیک اشاره کرد.
۳. خواب کافی
تقریبا همه مردم می‌دانند خواب چقدر مهم است. بدن انسان حداقل به ۷ ساعت خواب باکیفیت و مستمر نیاز دارد. خواب رم (REM)، مرحله‌ای از خواب و همراه با حرکت سریع چشم است. این مرحله از خواب بسیار مهم است، زیرا خواب رم، به‌نوعی ترمیم‌کننده ذهن است و در آن زمان، حافظه کوتاه‌مدت به بلندمدت تبدیل می‌شود. درضمن جسم هم از صدمات ناشی از فعالیت‌های روزمره ترمیم می‌شود و از ابتلا به بیماری‌های خطرناکی چون دیابت و سکته‌های قلبی و مغزی در امان می‌ماند. تا جایی‌که می‌توانید خواب شبانه باکیفیتی داشته باشید.
۴. معاینات مرتب پزشکی
برای اینکه از ابتلا به بیماری‌های مختلف دور بمانید و در صورت ابتلا زود به آنها پی ببرید و درمان‌شان کنید، لازم است به‌طور مرتب نزد پزشک رفته و معاینات پزشکی و آزمایش‌های ضروری را انجام دهید. با این روش، مطمئن باشید علاوه‌بر جوانی، پیری باکیفیتی هم خواهید داشت.
پزشک با توجه به سبک زندگی، تاریخچه پزشکی خانوادگی‌تان و وضعیت جسمی فعلی‌تان، آزمایش‌هایی انجام می‌دهد و اگر مشکلی باشد آن را درمان می‌کند.
۵. داشتن ذهن قوی
برای داشتن ذهن سالم و قوی باید ارتباط عمیق‌تری با خود داشته باشید و خودتان را به داشتن زندگی سالم تشویق کنید. در این راه باید هدف‌گزینی کنید و تفکر مثبت را پرورش دهید تا بتوانید از چالش‌های زندگی عبور کنید. برای داشتن ذهن قوی روش‌های زیر را به کار برید:
* احساسات‌تان را روی کاغذ بیاورید
* قدردانی و ذهن‌آگاهی را تمرین کرده تا به تفکر مثبت دست یابید
* از جسم‌تان مراقبت کنید
* مهارت‌های جدید بیاموزید
۶. سم‌زدایی دیجیتالی
شبکه‌های اجتماعی بسیار سرگرم‌کننده و گاهی الهام‌بخش‌اند و با گشتن در آنها احساس می‌کنید با جامعه در ارتباط هستید. این احساس باعث می‌شود که دوپامین، هورمون حال خوش، در بدن‌تان ترشح شود. به همین دلیل اگر این شبکه‌های اجتماعی از شما گرفته شود، اثر منفی روی عملکرد، زندگی اجتماعی و احساس ارزشمند دانستن خود می‌گذارد. حتی نبود ابزارهای دیجیتال مانند تلفن همراه، برخی از افراد را به شدت مضطرب و ناراحت می‌کند. بنابراین هرازگاهی باید سم‌زدایی دیجیتالی کنید. درواقع کمتر وارد شبکه‌های اجتماعی شوید. استفاده از تلفن همراه و کامپیوتر را محدود کنید و اگر مجبورید با ابزارهای دیجیتال کار کنید، مدام استراحت‌های کوتاه به خودتان بدهید.
وقتی مجموعه موارد فوق را رعایت کنید، می‌توان گفت که از سبک زندگی سالمی بهره‌مند هستید.
ایرنا
