«تابناک با تو» - آمار‌ها نشان می‌دهد در شرایطی که نسبت زنان نویسنده مقالات علمی در زمینه ریاضی افزایشی پایدار طی دهه‌های گذشته داشته است، اما نسبت زنان نویسنده در مجلات برتر در ریاضی زیر ۱۰ درصد باقی مانده است.
کلر ویسین، ریاضیدان فرانسوی، در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۴ به نخستین بانوی برنده جایزه کرافورد در رشته ریاضی تبدیل شد. این یکی از جوایز برجسته در رشته ریاضی محسوب می‌شود.
این اتفاق بار دیگر مساله‌ای جاری در دنیای ریاضی را برجسته کرد: فقدان تنوع جنسیتی در میان برندگان معتبرترین جوایز این رشته. ویسین یکی از پنج بانویی است که در ۹۰ سال گذشته – همه در دهه گذشته – برنده جایزه‌ای معتبر در ریاضی شده است.
به گفته کاترین لئونارد، ریاضیدان کالج اکسیدنتال در لس آنجلس، کالیفرنیا و رئیس پیشین انجمن ریاضی بانوان، جوایز مکانیزمی هستند که توسط آن کار و متفکران در جامعه‌ای گسترده‌تر ترویج می‌شوند. اگر زنان و افرادی از دیگر گروه‌های محروم همچنان کنار گذاشته شوند، کار آن‌ها مورد تجلیل و اشتراک قرار نمی‌گیرد.
شش مورد از برترین جوایز ریاضی شامل مدال فیلدز، جایزه آبل، جایزه شاو، جایزه ولف، جایزه کرافورد و جایزه بریکترو در مجموع ۲۱۷ بار اهدا شده اند، اما سهم بانوان از این تعداد تنها هفت بار بوده است. دو بانو یعنی مریم میرزاخانی و کلر ویسین هر کدام دو مورد از این جایزه‌ها را به خود اختصاص داده اند. ویسین جدا از جایزه کرافورد امسال، جایزه شاو را در سال ۲۰۱۷ دریافت کرد. مریم میرزاخانی نیز مدال فیلدز را در سال ۲۰۱۴ و جایزه بریکترو را در سال ۲۰۲۰ پس از درگذشتش دریافت کرد.
در سال ۲۰۲۳، اینگرید دوبیشی، فیزیکدان و ریاضیدان بلژیکی، جایزه ولف را دریافت کرد. کرن کسکولا اولنبک، ریاضیدان آمریکایی، در سال ۲۰۱۹ جایزه آبل را برنده شد و مارینا ویازوفسکا، ریاضیدان اوکراینی، در سال ۲۰۲۲ مدال فیلدز را برنده شد.
شکاف جنسیتی
کاترین لئونارد اذعان می‌کند که وضعیت طی زندگی حرفه‌ای وی بسیار بهبود یافته است. اما در دنیایی ایده آل، برندگان جوایز باید نماینده جامعه‌ای باشند که بخشی از آن هستند.
سنجش تعداد زنانی که سالانه در رشته ریاضی تحصیل می‌کنند، یا ارزیابی حضور زنان در حرفه‌های ریاضی در سراسر جهان دشوار است. اتحادیه بین المللی ریاضی دارای سازمان‌های عضو در بیش از ۸۰ کشور است و آمار جمعیتی اعضای خود را حفظ نمی‌کند.
بنابر نظرسنجی انجمن ریاضی آمریکا در سال ۲۰۱۸، زنان بین ۲۵ تا ۳۰ درصد از پی اچ دی‌های ریاضی آمریکا را تشکیل دادند.
به گفته کارولینا آرائوجو، رئیس کمیته ریاضی بانوان اتحادیه بین المللی ریاضی، در شرایطی که طی سالهای اخیر شاهد آگاهی فزاینده‌ای در مورد شکاف جنسیتی و پیشرفت‌های مهمی بوده ایم، اما برخی جنبه‌ها بدون تغییر باقی مانده اند. آمار‌ها نشان می‌دهد در شرایطی که نسبت زنان نویسنده مقالات علمی در زمینه ریاضی افزایشی پایدار طی دهه‌های گذشته داشته است، اما نسبت زنان نویسنده در مجلات برتر در ریاضی زیر ۱۰ درصد باقی مانده است.
آرائوجو می‌افزاید، روش‌های رفع این شکاف جنسیتی شامل ترویج فعال دیده شدن پژوهشگران زن و تنوع بخشیدن به کمیته‌هایی است که تصمیمات اعطایی را می‌گیرند. روش دیگر که ممکن است به افرادی که برای مراقبت از کودکان خود مرخصی‌های شغلی می‌گیرند، کمک کند، افزودن ۱۸ ماه به محدودیت‌های سنی اعمال شده در جوایز به ازای هر کودک است.
منبع: عصرایران
