«تابناک با تو» - تصور کردن دنیا از چشم دیگران، به خصوص حیوانات مختلف، بسیار دشوار است. اما یک تخقیق جدید با استفاده از بافت شبکیه انسان که در آزمایشگاه رشد داده شده بود، نشان میدهد که حتی در بین انسانهای مختلف، بینایی ما بسیار متنوع است.
دلیل این مطلب ممکن است به چگونگی شکلگیری سلولهای حسگر شبکیه یا به صورت دقیق مخروطهای قرمز و سبز در شبکیه چشم ما مربوط باشد. مخروطها سلولهای حساس به نور در چشم مهرهداران هستند. پاسخهای ترکیبی آنها به طول موجهای مختلف، دید رنگی را امکانپذیر میکند.
انسان و برخی از پستانداران نزدیک به هم، تنها پستانداران شناخته شدهای هستند که میتوانند رنگ قرمز و همچنین سبز و آبی را ببینند.
سایر حیوانات نیز مانند بسیاری از پرندگان و برخی حشرات میتوانند قرمز رنگ ببینند. نوع بینایی یک حیوان ارتباط نزدیکی با تکامل آن در کنار گیاهانی دارد که میوه و گل تولید میکنند. این توانایی بسیار مفید و کاربردی بوده، به عنوان مثال، برای مثال تشخیص یک سیب قرمز رسیده در میان یک گیاهان سبز دیگر برای جاندار بسیار مهم استو
یکی دیگر از پستانداران که توانایی دیدن قرمز را دارد، پوسوم عسلی (Tarsipes rostratus) است. این جاندار به این وسیله میتواند شهد گیاهان را آسانتر جستجو کند
مخروطهای قرمز و سبز شبکیهما اساساً یکسان هستند، اما ترکیب شیمیایی آنها اندکی متفاوت هستند تا رنگهای متفاوتی را بتوانند تشخیص بدهند. پروتئینی به نام اپسین در دو «شکل» متفاوت، حساس به قرمز یا حساس به سبز وجود دارد و «دستورالعملهای» ژنتیکی ساخت آنها در کنار هم روی کروموزوم X قرار دارند.
بنابراین تداخل آنها بسیار آسان است و در نتیجه کوررنگی مادرزادی قرمز-سبز ایجاد شود.
اکنون، تحقیقات جدید نشان دادهاند که این اجزای کلیدی تعیینکننده بینایی – تنها ۴ درصد تفاوت بین ژنهای کندکننده دارند.
محققانز دانشگاه جان هاپکینز و دانشگاه واشنگتن کشف کردهاند که این اخنلاف در سطوح یک مولکول مشتق شده از ویتامین A به نام اسید رتینوئیک باعث ایجاد اختلاف بین سلولهای مخروطی قرمز و سبز میشود.
در آزمایشگاه، شبکیههایی که در طول رشد اولیه (۶۰ روز اول) در معرض اسید رتینوئیک بیشتری قرار گرفتند، پس از ۲۰۰ روز نسبتهای بالاتر مخروطهای سبز در داشتند، در حالی که مخروطهای نابالغی که در معرض سطوح پایین اسید قرار گرفتند، بعداً به مخروطهای قرمز تبدیل شدند.
زمان نیز مهم است. اگر رتینوئیک اسید در ۱۳۰ روز به بعد معرفی میشد، تأثیر آن به همان صورت بود که گویی اصلاً اضافه نشده. این نشان میدهد که اسید نوع مخروط را زود تعیین میکند و نمیتواند باعث شود که مخروطهای قرمز به مخروطهای سبز قبلاً بالغ شده، تبدیل شوند
منبع: یک پزشک