تاکسی‌های اینترنتی پدیده‌ای تقریبا نوظهور حمل و نقل با پیشرفت فناوری‌های نوین هستند. این پدیده در کشور برای اولین بار در تهران با ۱۰ راننده آغاز به کار کرد، اکنون بیش از ۳ میلیون و ۷۲۰ هزار کاربر راننده ثبت‌نامی در سرویس‌های خودرو و باکس دارد.
تاکسی‌های اینترنتی در آغاز کار به دلیل قیمت پایین سفرهای شهری، سهولت حمل و نقل و امنیت در سفر بسیار مورد استقبال شهروندان قرار گرفت. رفته رفته با گسترش این تاکسی‌ها و افزایش سفر‌ها و محبوبیت آن در میان شهروندان مشکلاتش نمایان شد.
رشد ۴۳ درصدی سفرهای هفتگی
طبق آخرین اطلاعات منتشر شده، یکی ازسامانه‌های تاکسی اینترنتی اکنون در بیش از ۲۲۰ شهر بزرگ و کوچک از سراسر ایران فعالیت می‌کند. در یک ماه گذشته بیش از ۸۱ میلیون و ۷۶۴ هزار سفر با سرویس‌های خودرو و باکس انجام شده و این سامانه هوشمند حمل‌و‌نقل در روز‌های اخیر رکورد ۳ میلیون و ۹۹ هزار و ۲۵۳ سفر روزانه (خودرو و باکس) را ثبت کرده است.
در آخرین بررسی شبکه‌های اجتماعی کاربران از درخواست غیر معقول برخی رانندگان در انجام لغو سفرتوسط مسافر خبر دادند تا راننده درصد کمیسیون را نپردازد. برخی از کاربران اعم از رانندگان و مسافران ۱۶ درصد سهم این سامانه را در هر سفر ناعادلانه می‌دانند. از سویی برخی دیگر از کاربران در صورت انجام این درخواست از کاهش ضریب امنیت سفر گفتند و این کار را غیر منطقی دانسته‌اند.
لغو سفر از سوی مسافران تاکسی های اینترنتی یعنی آغاز ناامنی
هرمز ذاکری کارشناس حمل و نقل در پاسخ به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: لغو سفر از سوی مسافر اشتباه است،این درخواست اولین آسیبش به مسافر است. چرا که در صورت انجام آن سفر ناامنی برای خود رقم می‌زند ودر صورت بروز مشکل از مزایای بیمه مسافر بهره‌مند نمی‌شود.
این کارشناس در بررسی دلایل این درخواست رانندگان افزود: با توجه به خدمات بسیار کمی که اسنپ در سفر‌ها به مسافرین می‌دهد مبلغ کمیسیون هر سفر بالاست.بنا به آمار تعدا سفرهای ثبت شده در این سامانه سهم کمیسیون باید کاهش یابد تا راننده راضی از انجام خدمت درخواست لغو سفر را از مسافر نداشته باشد.مدیران این سامانه حمل و نقل شهری باید این موضوع را جدی بررسی کنند و آن را هشداری برای خود بدانند.
تاکسی اینترنتی هم برای طبقه مرفه شد و قشر متوسط از لیست حذف شد
در عین حال بسیاری از کاربران قیمت‌گذاری سفر‌ها را غیر منطقی می‌دانند و از بالا بودن آن گلایه می‌کنند. با افزایش روز به روز قیمت‌ها در سفرهای اینترنتی، امکان استفاده قشر متوسط و رو به پایین کاهش یافته و به لیست تقاضا‌های لوکس طبقه مرفه که قصد دارند از ترافیک و جریمه‌های راهنمایی و رانندگی بگریزند افزوده شده است.
ذاکری در پاسخ به این موضوع می‌گوید: بله، مبنای قیمت‌گذاری سفر‌ها بر اساس سهم بازار شفاف نیست و بسیاری از کاربران طبقه متوسط به ناچار از لیست مشتری‌های این سامانه به مرور حذف می‌شوند.
طبق آمار واحد «استراتژی و تحقیقات بازار یکی از سامانه های تاکسی اینترنتی»، این تاکسی اینترنتی در یک سال گذشته رشد قابل توجهی داشته و سهم بازارش از ۸۷ درصد به ۹۲ درصد رسیده است. در چنین شرایطی به نظر باید قیمت هر سفر کاهش داشته باشد و این سامانه حمل و نقل هوشمند قابل دسترس برای همه اقشار جامعه باشد که در ظاهر این گونه نبوده.
کار به عنوان راننده تاکسی اینترنتی؛شغل اول یا دوم
از آنجایی که کار به عنوان راننده تاکسی اینترنتی علاوه بر اینکه شغل اول بسیاری از کاربران است برخی از کارمندان مشاغل دیگر تحت فشار‌های اقتصادی به صورت پاره وقت در این سامانه اشتغال دارند و تا کنون بیش از ۷ میلیون کاربر در سامانه رانندگان آن ثبت نام کرده‌اند. همین موضوع باعث شده که حضور خودروهای فعال به گره‌های ترافیکی بعد از ساعت کاری منجر شده و در شرایط جوی به افزایش تقاضای سفر وافزایش قیمت‌ها بیانجامد.
هدفمند شدن ساختار سفرهای اینترنتی
تاکنون بیش از ۴۸ میلیون و ۷۳۳ نفر ثبت‌نام کرده‌اند و بیش از ۳۳ میلیون و ۸۴۰ هزار کاربر با یکی از سامانه های مشهور تاکسی اینترنتی سفر داشته‌اند یا بسته جابه‌جا کرده‌اند. همچنین در این ۷ سال بیش از ۲ میلیارد و ۳۰۲ میلیون و ۹۹۵ هزار سفر با سرویس‌های خودرو و باکس انجام شده است. مقرون به صرفه بودن سفرهای اینترنتی در آغاز دلیل رشد درآمدی این سامانه بود اکنون با افزایش سفرهای زیاد و افزایش قیمت‌های آن معقول به نظر نمی‌آید.
بنا به گفته رئیس کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای اسلامی شهر تهران، روزانه ۲۰۰ هزار تاکسی اینترنتی بیش از یک و نیم میلیون سفر را انجام می‌دهند و برهمین اساس حاکمیت باید نقش‌آفرینی خوبی برای ایجاد تعادل داشته باشد.
اما آنچه در این میان دیده نشده فقدان سازوکار مناسب برای به کارگیری خودرو‌ها و کاربران راننده این سامانه هوشمند حمل و نقلی است؛ مانند شرایط خودرو و سلامت رانندگان.
تشکری هاشمی با بیان اینکه نظام نرخ‌گذاری بر اساس الگوریتم‌ها است اظهار کرد: وقتی ناوگان نباشد مشتری باید به هر قیمتی سفر خود را انجام دهد.
ذاکری در واکنش به این موضوع افزود: فعالیت این سامانه باید ساختار‌مند گردد؛ وضعیت ناوگان، نظام نرخ‌گذاری و رعایت استاندارد‌های کسب و کارشان باید ساماندهی شود.
رکنا
