«تابناک با تو» - در این مطلب، جالب‌ترین یافته‌های باستانی در سال ۲۰۲۳ را مرور می‌کنیم که نه توسط باستان‌شناسان حرفه‌ای بلکه توسط افرادی آماتور اتفاق افتادند؛ از آدم‌هایی که تازه کار با فلزیاب را شروع کرده بودند، تا بچه‌های خردسالی که خیلی اتفاقی به گنجینه‌های باستانی برخورد کردند!
هر چند وقت یکبار، باستان‌شناسان آماتور (افراد بدون مدرک تحصیلی یا در حال گرفتن آن) به صورت اتفاقی با گنجینه‌های تاریخی خیره‌کننده‌ای مواجه می‌شوند.
گاهی اوقات، این افراد خودخواسته با کمک فلزیاب‌ها و سایر ابزار‌های گنج‌یابی دست به کشف آثار کمیاب می‌زنند و در موارد دیگری نیز، اکتشافات آن‌ها کاملاً تصادفی است.
گنجینه‌ای از اشیاء طلای قرن ششم در نروژ
نمونه‌های دسته اول در سال ۲۰۲۳ فراوان است. برای نمونه جستجوگرانی که از فلزیاب استفاده می‌کردند، امسال یک جویندۀ آماتور گنجینه‌ای از جواهرات عصر برنز را در یک مزرعه هویج در سوئیس پیدا کرد؛ این گنجینۀ حدودا سه هزار ساله، به گفتۀ متخصصان احتمالا متعلق به یک زن ثروتمند علاقه‌مند به جمع‌آوری جواهرات بوده است.
گنجینۀ عصر برنز که در مزرعۀ هویج پیدا شد
نمونۀ دیگر، پیدا شدن گوشواره‌های طلا و سکه‌های نقره هزارساله در هلند بود که توسط یک جویندۀ آماتور هلندی اتفاق افتاد.
گنجینه‌ای از اشیاء طلایی مربوط به قرن ششم در نروژ، یکی دیگر از یافته‌های جویندگان آماتور بود. اولِه مَدسِن، مدیر موزه باستان‌شناسی دانشگاه اِستاوانگر در بیانیه‌ای گفته است: «این کشف قرن در نروژ است. یافتن این همه طلا در یک زمان بسیار غیرعادی است. اِرلِند بوُر، مردی که این کشف را انجام داده، تنها چند ماه قبلاز آن فلزیابی را به عنوان سرگرمی انتخاب کرده بود. جای تعجب نیست که او قصد دارد به جستجوی گنج ادامه دهد.
کشف گنجینه‌ی سکه‌های نقره و گوشواره‌های طلا توسط فلزیاب در هلند.
اما در قلمروی یافته‌های تصادفی، گردن‌بند‌های طلای ۲۵۰۰ سالهای که توسط کارمند شرکت آبرسانی در اسپانیا کشف شد و دو سنجاق سینه وایکینگی که توسط خانواده‌ای که در جستجوی گوشواره گمشده در حیاط خود در نروژ بودند، نمونه‌های شاخص هستند.
طلا‌های وایکینگی که خانوادۀ نروژی در حیاط خانه پیدا کردند
دانش‌آموزان خردسال نیز به اکتشافات شگفت‌انگیزی دست یافتند: در نروژ، یک دختر ۸ ساله در یک زمین بازی محلی چیزی یافت که تصور می‌کرد یک سنگ کوچک است، اما معلوم شد این شیئ یک خنجر سنگ چخماقی به طول پنج اینچ از دوران نوسنگی است.
خنجر عصر حجری که یک دختر هشت ساله پیدا کرد
در آلمان، پسر ۸ سالهای که در مدرسه خود در گودال شن بازی می‌کرد، سکه نقره‌ای کشف کرد که ۱۸۰۰ سال پیش ضرب شده بود. این دینار (سکه نقره‌ای روم باستان) مربوط به دوران سلطنت مارکوس اورلیوس است که امپراتوری روم را بین سالهای ۱۶۱ تا ۱۸۰ میلادی رهبری می‌کرد.
سکۀ باستانی که در زمین بازی یک مدرسه در آلمان پیدا شد
امسال، دانشجویان نیز استعداد خود را در جستجوی گنج ثابت کردند: دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه ایالتی میشیگان، محل نخستین رصدخانه پردیس را که در دهه ۱۹۲۰ تخریب شده بود، شناسایی کردند. بِن آکی باستان‌شناس پردیس در بیانیه‌ای گفت: «از این ساختمان زمانی استفاده میشد که [مدرسه]یک مؤسسه کاملاً متفاوت با تعداد انگشت‌شماری از اساتید و تعداد نسبتاً کمی دانشجویی بود».
