«تابناک با تو» - کلسترول بالا یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی است که اگر با دارو، ورزش و رژیم غذایی مناسب پایین نیاورده شود، در درازمدت اثرات قلبی عروفی بسیار زیان‌آوری بر جا می‌گذارد. در حال حاضر از هر ۵ بزرگسال در ایالات متحده ۲ نفر کلسترول بالا دارند.
اما اکنون واکسن جدیدی در حال توسعه است که وعده می‌دهد که به طور مؤثر و مقرون به صرفهِ سطح کلسترول «بد» را در بدن کاهش دهد.
این کلسترول بد – به شکل لیپوپروتئین‌های با چگالی کم یا LDL – و نوعی از کلستورلا است که می‌تواند باعث انسداد خطرناک در شریان‌ها، کاهش جریان اکسیژن به قلب یا ایجاد لخته‌های خونی شود که می‌تواند منجر به سکته مغزی شود.
در آزمایش‌هایی که روی موش‌ها و میمون‌ها انجام شد، تیمی به سرپرستی محققان دانشگاه نیومکزیکو و دانشگاه کالیفرنیا، دیویس توانستند با هدف قرار دادن پروتئینی به نام پروپروتئین (پیش‌پروتئین) کنورتاز سوبتیلیسین/ککسین نوع ۹ (PCSK۹)، سطح LDL را کاهش دهند.
برایس چاکریان، متخصص ژنتیک مولکولی از دانشگاه نیومکزیکو، می‌گوید: این واکسن بر پایه یک ذره ویروس غیر عفونی ساخته شده است.
این واکسن فقط پوسته یک ویروس است و ما می‌توانیم از این پوسته ویروس برای تولید واکسن علیه انواع چیز‌های مختلف استفاده کنیم.
گیرنده‌های ویژه روی سلول‌های کبد مسئول حفظ LDL در سطح مناسب هستند، اما PCSK۹ بیش از حد می‌تواند به این گیرنده‌ها آسیب برساند، به این معنی که گیرنده‌ها کارایی کمتری داشته باشند و کلسترول بد بیشتری در خون شناور است.
ژنتیک، رژیم غذایی و عوامل مختلف دیگر می‌توانند بر تولید PCSK۹ در بدن تأثیر بگذارند. اما در رویکردی متفاوت جدید، ترکیب قطعات کوچک PCSK۹ با ذره ویروس غیر عفونی، یک پاسخ سیستم ایمنی ایجاد می‌شود و پروتئین PCSK۹ را هدف قرار داده و خنثی می‌کند.
نشان داده شد که واکسن تولید شده توسط محققان می‌تواند کلسترول بد را تا ۳۰ درصد کاهش دهد. اگرچه این میزان به اندازه مهارکننده‌های PCSK۹ فعلی مؤثر است و نه بیشتر، اما راه حلی است که ممکن است هزینه بسیار کمتری داشته باشد.
به این ترتیب واکسن جدید در مکان‌هایی که منابع لازم برای پرداخت درمان‌های روتین گران را ندارند، می‌تواند بسیار کارا باشد.
البته ما هنوز فاصله زیادی با دریافت واکسنی داریم که می‌تواند در انسان‌ها استفاده شود، اما این نتایج‌امیدوارکننده هستند. با تزریق هر دوز واکسن، تاثیر آن یک سال دوام می‌آورد و به این ترتیب در مورد بیمارانی که پذیرش دارویی ندارند هم می‌تواند استفاده شود.
این واکسن در حال حاضر یک دهه در حال توسعه بوده است، مرحله بعدی واکسن آزمایش بر روی انسان است، هر چند که این واکسن نیاز به مطالعه بیشتر و تأمین مالی بیشتر دارد اما اگر بتواند ۱۸ میلیون نفر را که سراسر جهان به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی جان از دست می‌دهد، نجان بدهد، ارزشش را خواهد داشت.
برآورد می‌شود هنوز یک دهه تا استفاده عملی از این واکسن فاصله داشته باشیم.
منبع: یک پزشک
