اختصاصی تابناک باتو ــ هالووین حتما به گوشتان آشناست! عنوانی بیانگر ترس های جالب و اما کمی عجیب. جالب از این نظر که کارهایی که در طول مراسم این جشن قدمت دار انجام می شود، زیاد رایج و تکراری نیست و شاید ندیده یا نشنیده باشیم. و اما عجیب از این جهت که چرا این کارها انجام می شود؟ این چه لباسیست؟ کدو تنبل این وسط چه نقشی داره؟! این همه لباس های عجیب؟ لباس با طرح خفاش؟ شکل بهتری قابل انتخاب نبود!
البته که کمی هم قابل تامل و جای سوال داره. این ظواهر و آرایش ها قدری پیچیده و مرموزه. هالووین! از این عنوان چیز خاص برداشت نمیشه کرد. راستی ظاهرا کوچیک و بزرگ یا زن و مرد هم نداره، همه از یک استایل با الگوهای مشترک با تفاوت جزئی اینجان! جالبه، ظاهرا این افراد هم متقابلا با پوشش های ترسناکِ خود به جنگ ارواح رفته و اعتقاد دارند مردگان از آنها ترسیده و دوری خواهند کرد. نظریه بعدی این است که خود را از جنس آن ها دیده و چون هم نوع هستند، آزاد و اذیتی درکار نخواهد بود.
معنی کلمه هالووین
کلمه هالووین(Halloween) برگرفته از عبارت “All Hallows’ Evening” است که به معنی “شب تمامی مقدسان” یا همان ارواح بوده و در تقویم کاتولیک و برخی کلیساهای مسیحی، روزی است که جهت تجلیل از روحانیون خوب و خدمتگزار خداوند بوده و در تاریخ 1 نوامبر جشن گرفته میشود.
جشن هالووین
جشن هالووین(Halloween Ceremony) یا همان شب جشن مرگ و در بیانی دیگر “جشن ارواح” در واقع یک جشنواره مردگان است که در تاریخ ۳۱ اکتبر هر سال برگزار میشود. این مراسم ،اصالتا یک جشن ایرلندی باستان بوده است که در آن باور افراد این است که در آن شب، مردگان به دنیای زنده ها بازگشته و بنابراین مردم برای دفع ارواح و ترس ناشی از آن و برای داشتن حال خوب، کارهایی مانند پوشیدن لباسهای ترسناک و قرار دادن شمع در کنار پنجرهها را در هنگام شب انجام می دهند.
امروزه، جشن هالووین در کشورهای مختلف جهان، به ویژه در ایالات متحده، به عنوان یک جشن محبوب و مورد توجه شناخته میشود. در این مراسم، افراد عموماً لباسهای ترسناکی را که به تم(طرح) هالووین مربوط میشود، پوشیده و به مهمانی رفته یا در محل های برگزاری مراسم حاضر می شوند. بعضی از کارهای رایج در این مراسم شامل ساخت آویزهای ترسناک، تزئین خانه با اشیاء مرتبط با هالووین، برگزاری مسابقات سرگرمی و دورهمی خاص، تماشای فیلمهای ترسناک و تقسیم شیرینیهای هالووین بین کودکان و بزرگسالان است.
تاریخچه جشن هالووین
تاریخچهٔ جشن هالووین به قدمتهای باستانی و فرهنگهای مختلف برمیگردد. اصلیترین ریشههای جشن هالووین به دو تقلید کلی مربوط میشود: یکی مربوط به جشنهای سلطنتی سلتیک در ایرلند باستان که اشاره شد و دیگری مربوط به جشنهای مرگ و ارواح در روم باستان.
در سلتیکیها، که در قسمتی از ایرلند، اسکاتلند و ولز زندگی میکردند، جشنی به نام “سامهین” برگزار میشد. این جشن در تاریخ ۳۱ اکتبر و به منظور جشنگری از پایان فصل گرما و آغاز فصل سرما برگزار میشد. سلتیکیها باور داشتند که در این روز مرز بین دنیای زنده و دنیای مرده ناپدید شده و ارواح به دنیای زنده ها بازمیگردند. آنها شعلههای بزرگی را روشن میکردند و با پوشش های ترسناک، جلب خوشبختی و دفع ارواح را انجام میدادند.
لازم به ذکر است در روم باستان نیز، جشنی به نام “فرالیا” برگزار میشد. در این مراسم، مردم در خانههایشان با ارواح مردگان خانواده خود ملاقات میکردند.
با گسترش مسیحیت، جشن هالووین به عنوان مراسمی مرتبط با عید جمیله(عید تمامی قدیسان) در تقویم کلیسای کاتولیک وارد شد. در قرون وسطی، این جشن به “هالووین” (All Hallows’ Eve) تغییر نام یافته که امروزه به عنوان یک جشن محبوب و جذاب شناخته میشود که در آن افراد از هر رده سنی و فرهنگی شرکت میکنند. این جشن به شکلهای مختلفی در سراسر جهان برگزار میشود.
به طور خلاصه، جشن هالووین ریشه در تقلیدهای باستانی از جشنهای مرگ و ارواح دارد و در طول زمان به شکلی جدید در آمریکا و کشورهای دیگر به تبدیل شد. این جشن امروزه به عنوان یک جشن محبوب در سراسر جهان شناخته شده است.
جشن هالووین در شب انجام می شود یا روز؟
این مراسم از شب قبل، یعنی شب 31 اکتبر آغاز شده و تا نیمه شب ادامه دارد. شب هالووین بهطور خاص معروف به “شب جادویی” است و در طول این شب، مواردی که اشاره شد، اجرا می گردد. البته ممکن است در فرهنگ برخی کشورها و یا طبق رسم و عادت مناطق مختلف و همچنین بر اساس سنت ها و علاقمندی افراد، در روز نیز اجرا گردد.
آیا جشن هالووین و مراسم آن مقدس است؟
جشن هالووین یک جشن مرسوم و محبوب در بسیاری از کشورها، به ویژه در آمریکا و کانادا است.اصلیترین هدف جشن هالووین، سرگرم کردن و تفریح در محیطی پر از هیجان است.
اگرچه جشن هالووین برای بسیاری از افراد یک رویداد با جنبه سرگرمی و بیشتر تفریحی است و به عنوان یک جشن غیرمذهبی در نظر گرفته میشود، اما برای برخی افراد و گروهها با اعتقادات مختلف مذهبی یا فرهنگی، ممکن است، ارزش مقدس داشته باشد. برای هر فرد یا گروه، اهمیت و مقدسیت یا عدم مقدسیت جشن هالووین ممکن است متفاوت باشد و بستگی به باورها و آرزوهای آنان خواهد داشت.
به طور کلی، میتوان گفت که جشن هالووین بیشتر به عنوان یک رویداد فرهنگی و تفریحی در نظر گرفته میشود و از این نظر، مقدس بودن آن در قالب یک باور مذهبی نمی باشد.
برگزاری مراسم در سایر کشورها
همانطور که اشاره کردیم، اصلیترین منبع جشن هالووین، فرهنگ آمریکاست ولی در سالهای اخیر، به عنوان یک رویداد پرطرفدار در سراسر جهان شناخته شده است. در بسیاری از کشورها، افراد مراسم خاص هالووین را برگزار و جشن میگیرند. میزان اعتقاد و شیوع این جشن در هر کشور ممکن است متفاوت باشد، اما معمولاً در کشورهای زیر جشن هالووین به صورت گسترده برگزار می گردد:
کانادا
انگلستان و ایرلند
استرالیا و نیوزیلند
در بسیاری از کشورهای اروپایی مانند فرانسه، آلمان، ایتالیا و اسپانیا نیز جشن هالووین برگزار میشود، اگرچه در برخی از موارد به صورت محدودتر و در برخی مناطق به شکل جشنهای محلی و سنتی تر.
جایگاه کدو تنبل در هالووین!
کدو تنبل در مراسم هالووین جایگاه بسیار مهمی دارد. در واقع، تبدیل کدو به Jack-o’-lantern(با حک کردن الگوهای ترسناک روی آن و قرار دادن شمع درون آن) یکی از رسوم شناخته شده هالووین است.
کدوتنبل های درخشان همچنین به عنوان نمادی از خوشبختی و حفاظت در مقابل ارواح شرور و جنها در هالووین مورد استفاده قرار میگیرند. این اعتقاد وجود دارد که نور آن ها ارواح بد را از خانه دور میکند و خانه را بهشتی و امن میکند.
بنا بر این دلایل، کدوتنبل های درخشان یا نورانی، به عنوان یک نماد مهم در هالووین شناخته میشود و جایگاه خاصی در تزئینات و مراسم این جشن دارد.
صورت های مختلف کدوتنبل
این الگوهای ترسناک میتوانند شامل موارد زیر باشند:
صورت شیطان: صورت شیطان یکی از الگوهای محبوب است که بر روی کدوها حک میشود. این الگو شامل یک صورت ترسناک با چشمان بزرگ، دندانهای تیز و شیاطینی و جزئیات دیگر است.
عنکبوت: الگوهای عنکبوت نیز بر روی کدوها متداول هستند. این الگوها شامل شبکههای عنکبوتی با عنکبوتهای ترسناک و مرتبط با جشن هالووین هستند.
صورت جک اسکلینتون: صورت جک اسکلینتون یا “جک اسکلینتون” (Jack Skellington) که شخصیتی از فیلم “شب قبل از کریسمس” است، نیز معمولاً بر روی کدوها حک میشود. این الگو شامل یک صورت استخوانی ترسناک با چشمان بزرگ و خندهای شیطانی است.
شکلاتهای ترسناک: برخی از الگوهای کدوها شامل شکلاتهای ترسناک مانند شکلاتهای با شکل گورستان و غیره است.
سایر الگوها: همچنین، الگوهای دیگری نیز بر روی کدوها حک میشوند، از جمله الگوهای مربوط به اشیاء ترسناک مانند گرگینهها، خفاشها، جنها، لاشهها و موارد مشابه.
مهم است بدانید که هیچ محدودیتی در انتخاب الگوها برای حک کدوها وجود ندارد و هرکس میتواند الگوهای خلاقانه و منحصر به فرد خود را بر روی کدوها ایجاد کند. این تنوع الگوها به خلاقیت و سلیقه افراد بستگی دارد تا صورتک هایی منحصر به فرد و ترسناک ایجاد کنند.
داستان های مرتبط با کدوتنبل در جشن هالووین
هالووین و کدوهای تنبل در داستانها و افسانههای مختلفی ریشه دارند که شامل موارد زیر است:
داستان جک اسکلینتون: در این داستان، جک اسکلینتون، که یک اسکلت ترسناک است، به دنبال تغییر دادن هالووین به کریسمس است.
داستان کدوهای تنبل زامبی: در برخی داستانها، کدوهای تنبل زامبی به عنوان موجودات ترسناک و بیروح تصویر میشوند. این کدوها به طور معمول به وسیله جادوگران یا نیروهای شرور به زندگی بازمیگردند و به دنبال تسخیر و ترساندن انسانها هستند.
افسانه کدوهای تنبل روحانی: در برخی افسانهها، کدوهای تنبل به عنوان نماد قناعت و تنبلی نیز شناخته میشوند. این کدوها با روحانیها یا جادوگران قرارداد میبندند و به جای انجام کارهای خود، درون خودروها یا در حیاطها خوابیده و تنبلی میکنند.
داستان «روز جدید کدوها»: این داستان درباره روزی است که کدوها از خواب بیدار میشوند و به جای ترساندن مردم، تصمیم میگیرند روز خوبی را برایشان بسازند. آنها با کمک هم و با تلاش و خلاقیت، باعث شادی و خوشحالی شهر میشوند.
مراسم قاشق زنی هالووین
مراسم قاشق زنی(Trick-or-treating) یکی از رایجترین رسوم هالووین در کشورهای انگلیسی زبان است. در این مراسم، کودکان و نوجوانان با پوشش لباسهای ترسناک و زیبای هالووین ظاهر شده و در شب ۳۱ اکتبر به خانههای همسایهها میروند تا از آنها شیرینی بگیرند.
طرز عملکرد این مراسم به شکل زیر است:
آماده شدن برای اجرای مراسم: کودکان و نوجوانان لباسهایی با شخصیتهای ترسناک پوشیده و آماده میشوند.
قاشق زنی: در ادامه، با یک سبد یا کیسه خالی در دست، به خانههای همسایهها میروند. در هر خانه که درب را باز میکنند، با سرعت و هیجان قاشق خود را در برابر صاحب خانه تکان میدهند.
گرفتن شیرینی: صاحب خانه سپس شیرینی یا شکلات را به کودکان میدهد. این میتواند شیرینیهای معمولی، مواد شیرین کوچک یا شکلاتهای هالووین و اغلب در بستهبندیهای ویژه باشد.
تزئین جمجمه های ترسناک
تزئین جمجمههای ترسناک و ارواح در هالووین یکی از پرطرفدارترین فعالیتها است. این تزئینات معمولاً جهت ایجاد یک فضای خوف آمیز و مرموز در شب هالووین است. در زیر چند ایده برای تزئین جمجمههای ترسناک و ارواح در هالووین آمده است که اگر علاقه و روحیه آن را ندارید بهتر است منصرف شوید:
رنگآمیزی جمجمه: با استفاده از رنگهای تاریک و مرموز مانند سیاه، سفید و خاکستری، جمجمهها را رنگآمیزی کنید. میتوانید الگوهای ترسناک مثل نقاشیهای راهروهای استخوانی، شکستگیها و خطوط تراشیده را روی جمجمهها ایجاد کنید.
نورپردازی: با استفاده از نورهایی مثل لامپهای نئونی یا شمعهای LED، جمجمهها را روشن کنید. این نورپردازی میتواند فضایی مرموز و ترسناک را در اطراف جمجمهها ایجاد کند.
اضافه کردن عناصر زینتی: از عناصر دیگری مانند شمعها، شاخههای خشک، عنکبوتها و عنکبوت های به هم متصل برای تزئین جمجمهها استفاده کنید. این عناصر میتوانند القایی ترسناک و مرموز تر را به تزئینات اضافه کنند.
استفاده از لباس خاص: جمجمهها را با لباسها و پوششهای ترسناک مثل کلاههای جادوگر، شالهای عنکبوتی یا کلاههای شیطانی بپوشانید. این روش به جمجمهها شخصیت و زندگی میبخشد.
ایجاد صحنه ترسناک: جمجمهها را در یک محیط ترسناک قرار دهید. میتوانید یک میز ترسناک با پارچههای مشکی درست کنید و جمجمهها را روی آن قرار دهید. همچنین، میتوانید از زمینههای تاریک، پردههای وحشتناک برای کامل کردن محیط استفاده کنید.
ارتباط گربه های سیاه و جشن هالووین
گربههای سیاه یکی از نمادهای معروف و مرتبط با جشن هالووین هستند. در فرهنگ غربی، گربههای سیاه برای بسیاری از افراد نمادی از شبهای تاریک و مرموز هستند و به طور خاص به جشن هالووین مرتبط میشوند. ارتباط گربههای سیاه و جشن هالووین از جهات زیر می باشد:
افسانهها و باورها: در باورهای قدیمی و افسانهها، گربههای سیاه به عنوان نمادهایی از شیاطین یا ارواح شناخته شده هستند. به طور خاص، در قرون وسطی، گربههای سیاه به عنوان همراهان جادوگران شناخته میشدند. این باورها و افسانهها در جشن هالووین نقش مهمی در ایجاد جَو ترسناک و مرموز دارند.
تزئینات و لباسها: در تزئینات و لباسهای مرتبط با هالووین، از تصویر گربههای سیاه استفاده می شود. میتوانید در تزئینات خود از تصاویر گربههای سیاه استفاده کرده و آنها را روی پردهها، تختههای نقاشی و دکوراسیون جشن هالووین قرار دهید.
نمادی از شب تاریک: گربههای سیاه به عنوان نمادی از شب تاریک و مرموز شناخته میشوند. هالووین به عنوان یک جشن در شب است و ارتباط گربههای سیاه با این جشن، به ترسناک و مرموز بودن شب هالووین اشاره میکند.
سنتهای مرتبط: در برخی سنتهای هالووین، یک گربه سیاه به نمادی از حاکمیت جادوگران خوانده میشود و در مراسمها و جشنهای مربوط به هالووین حضور دارد.
به طور کلی، ارتباط گربههای سیاه با جشن هالووین نشان از ترسناک و مرموز بودنشب هالووین دارد و در تزئینات، لباسها و باورهای مرتبط با این جشن کاربرد دارد. البته باید توجه داشته باشید که این ارتباطات بیشتر به ترکیب فرهنگها و آیینهای مختلف مرتبط است و ممکن است در جوامع و فرهنگهای مختلف تفاوتهایی داشته باشد.
گاز زدن سیب در جشن هالووین
گاز زدن سیب(bobbing for apples) یکی از بازیهای مرسوم در جشن هالووین است. در این بازی، سیبها در یک سینی یا یک ظرف پر از آب قرار میگیرند و بچهها باید با استفاده از دهان و بدون استفاده از دست، سیب را بگیرند.
این بازی، ریشه در آیینهای قدیمی داشته و به طور سنتی در جشنهای هالووین انجام میشود. ارتباط این موضوع با جشن هالووین در زیر بیان شده است:
ریشه تاریخی: گفته میشود که این بازی اصلیت خود را از سنتهای سلتیک قدیمی میگیرد. در جشنهایی که به مناسبت ایمبولک (Imbolc) برگزار میشدند، میوههای بهاری مانند سیب در ظروف آب قرار داده میشدند و مردم میکوشیدند تا با دندانهای خود آنها را بگیرند. این رویداد به مرور زمان به جشن هالووین مرتبط شد و به بازی گاز زدن سیب تبدیل شد.
عناصر مرتبط با فصل پاییز: جشن هالووین در فصل پاییز برگزار شده و نشانه هایی از فرهنگهای قدیمی، محصولات محلی، میوهها و سبزیجات فصلی را در بر دارد. سیب نمادی از محصولات پاییزی است و به طور طبیعی در این جشن مورد استفاده قرار میگیرد.
باورهای باستانی: سیب به طور سنتی در باورهای قدیمی به نمادی از حکمرانی، حکمرانی زمین و معنویت مرتبط بوده است. در جشن هالووین، که به عنوان زمانی برای ارتباط با جهان ماوراء الطبیعه و ارواح مرده شناخته میشود، استفاده از سیب میتواند به این باورها اشاره کند.
مضحک و جذاب برای کودکان: گاز زدن سیب با استفاده از دهان بدون استفاده از دست، میتواند یک فعالیت آسان و جذاب برای بچهها باشد. آنها میتوانند در جستجوی سیبها باشند و به طور سرگرمکننده ای در میان هم به رقابت بپردازند.
عطسه در شب هالووین!
در جشن هالووین، مفهوم عطسه معمولاً به عنوان یک باور مرتبط با مراسم ذکر میشود. این باور به این صورت است که وقتی کسی در شب هالووین عطسه کند، به معنای این است که روحی از آن شخص خارج شده و یک شربت جادویی برای استفاده از قدرتهای جادویی در دسترس قرار گرفته است.
با این حال، مهم است بهخاطر داشته باشید که این ایده یک باور خیالی و داستانی است و هیچ ارتباط علمی و واقعی با عطسه و قدرتهای جادویی ندارد. این تصور بیشتر در چارچوب تخیلی و سرگرمی جشن هالووین و داستانهای مرتبط با آن مطرح میشود. توجه به این نکته حائز اهمیت است که جشن هالووین بیشتر به عنوان یک جشن سرگرمی و تفریحی تلقی میشود و معمولاً با افسانهها، داستانها و باورهای خاص خود همراه است که از طریق آنها افراد میتوانند به تفریح و سرگرمی بپردازند.
اعتقاد به هالووین در ادیان دیگر
نتیجه اینکه، هالووین در اصل یک جشن مرتبط با فرهنگ غربی و برخی کلیساهای مسیحی است. اما در ادیان دیگر نیز برخی اعتقادات و رویدادها، موضوعات مشابهی را داشته که در ادامه این مقاله به برخی از این ادیان اشاره میکنیم:
پاگانیسم: هالووین در اصل از ریشههای پاگانیستی خود برخاسته است. در اعتقادات پاگانیستی، بسیاری از جشنها و رویدادها مرتبط با فصلها، تغییرات طبیعی، مرگ و بازتولد و ارواح است. به عنوان مثال، در سامهین(Samhain) که جشنی در فرهنگ کلت و گالیک است، به استقبال فصل پاییز و فصل تاریکی سال رفته و خوشامد میگفتند و معتقد بودند که در این شب، مرز بین دنیای مادی و دنیای روحانی نازکتر و به هم نزدیک تر است.
اسلام: هالووین را در اسلام به صورت رسمی جشن نمیگیرد و به عنوان یک جشن مذهبی در اسلام تشخیص داده نشده است. با این حال، برخی از مسلمانان ممکن است به صورت غیررسمی و بر اساس فرهنگهای محلی و اقلیمی، جشنهای خاصی در این روز برگزار کنند. مثلاً در بعضی مناطق اسلامی، این روز میتواند به نحوی مرتبط با مراسمها و جشنهای مردگان در فرهنگ محلی باشد.
هندوئیسم: هالووین در هندوئیسم جشنی رسمی نیست، اما در برخی مناطق هندوستان، جشنها و رویدادهای محلی با موضوعاتی مشابه هالووین برگزار میشود. به عنوان مثال، جشنهای مرتبط با خدای مرگ و بازتولد به نام “دیوالی” برگزار میشود که به صورت مراسم دست جمعی و مذهبی اجرا و جشن گرفته میشود.
موسیقی های جشن هالووین
در جشن هالووین، موزیک و موسیقیهایی با مضمون ترسناک و مختص این مناسبت پخش میشوند. این نوع موسیقیها اغلب شامل ملودیها و صداهای ترسناک و مهیج است و در همراهی با جشن هالووین برای ساختن فضایی ترسناک مورد استفاده قرار میگیرند. در زیر چند نمونه از موزیک و موسیقیهای معروف جشن هالووین را جمع آوری کرده ایم:
“Thriller” – مایکل جکسون: این قطعه موسیقی از آلبوم “Thriller” مایکل جکسون در سال 1982 است که موفقیت بسیاری را به دنبال داشت و به یکی از آهنگهای مشهور هالووین تبدیل شده است.
“Monster Mash” – بابی پیک: این آهنگ در سال 1962 توسط بابی پیک منتشر شد و به یکی از آهنگهای محبوب جشن هالووین تبدیل شده است. مضمون این آهنگ بر اساس شخصیتهای ترسناکی مانند فرانکشتاین و چندین هیولا است.
“Ghostbusters” – ری پارکر جونیور: این آهنگ توسط ری پارکر جونیور برای فیلمی با همین نام در سال 1984 ساخته شد و به تبع آن به یکی از آهنگهای محبوب جشن هالووین تبدیل شده است.
“This Is Halloween” – از موسیقی فیلم “شب اژدها” (The Nightmare Before Christmas): این آهنگ از انیمیشن محبوب “شب اژدها” است که توسط دنی اِلفمن ساخته شده است و برای جشن هالووین بسیار مناسب است.
“Highway to Hell” – از گروه ایسیدیسی (AC/DC): این آهنگ توسط گروه ایسیدیسی در سال 1979 منتشر شد و با مضمون تاریک و ترسناکش، به یکی از آهنگهای محبوب جشن هالووین تبدیل شده است.
منبع: گاردین و novastyle