بار دیگر حاشیه‌ای از مدارس غیردولتی خبرساز شد. روز گذشته لیستی از منوی غذای یک مدرسه غیردولتی منتشر شد که نشانگر قیمت بالای غذاهای این مدرسه بود مثل شیشلیک ۴۴۰ هزارتومانی برای دانش‌آموزان. طبق گفته رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش، این گونه اقدامات از سوی انجمن اولیا و مربیان مدارس شکل می‌گیرد.
احمد محمودزاده در واکنش به این اقدام مدرسه خاطرنشان کرد: «برخی فاکتورها مانند غذا و سرویس ایاب و ذهاب در قالب تصمیمات انجمن اولیا و مربیان مدرسه صورت می‌گیرد یعنی بحث غذا مستقیماً زیر نظر نهادهای دولتی مانند آموزش و پرورش نیست.»
معاون وزیر آموزش و پرورش با تأکید بر این موضوع که اقدامات لاکچری خارج از عرف بوده و با مدارس متخلف برخورد خواهد شد، گفت: «اگر تصمیمات یک مدرسه خارج از عرف باشد یا بحث‌هایی مانند اشرافیت را ترویج کند که موجب ضربه به وجهه فرهنگی در مدرسه باشد، حتماً از سوی آموزش و پرورش نظارت و برخورد صورت خواهد گرفت.»
محمودزاده در پاسخ به این سؤال که در حال حاضر برخی از مدارس غیردولتی پول غذا را سالانه می‌گیرند و برخی از مدارس که منصف‌تر هستند هزینه غذا را ماهانه تمدید می‌کنند، کدام رویه درست است و اصلاً بحث ارائه غذا در مدرسه تا چه حد ضرورت دارد، گفت: «هیچ کدام؛ این موضوع به طور کل اقدامی از سوی انجمن اولیا و مربیان مدرسه است و با رضایت خود اولیا انجام می‌شود. اولیا می‌توانند انتخاب کنند در آن مدارس باشند یا نباشند. مثلاً یک مدرسه‌ای شاید اعلام کند تا ساعت ۱۴ در مدرسه هستند و می‌توانند به دانش‌آموزان غذا بدهند و یک لیست عادی از غذاها دارند. اولیا می‌توانند مدرسه را انتخاب کنند یا نکنند.»
رئیس مدارس غیردولتی با اشاره به اینکه مدرسه مکانی برای آموزش فرهنگ، تربیت، همنوع دوستی و برابری به دانش‌آموزان است، خاطرنشان کرد: «در مدرسه کارهای فرهنگی و تربیتی اتفاق می‌افتد و ما به دانش‌آموزان یاد می‌دهیم نباید میان افراد تفاوتی وجود داشته باشد. از این رو غذاهای خارج از عرف یا هر نوع اشرافی‌گری نباید در مدارس باشد وگرنه با آنها برخورد می‌کنیم. توصیه ما این است که همه مدیران مدارس دولتی و غیردولتی پیش از شروع ثبت نام، تمام دستورات و پیام‌هایی را که آموزش و پرورش آماده می‌کند، رعایت کنند زیرا تمام حرکات مدارس باید مطابق دستورات آموزش و پرورش باشد.
همین چالش در خصوص لوازم التحریر نیز وجود دارد. به عنوان مثال برخی اولیا اعلام کرده‌اند مدرسه فرزندشان یک لیست بلند بالا از لوازم التحریر به آنها داده تا لوازم را خریداری و به مدرسه تحویل دهند. هزینه تهیه این لیست‌ها حدود شش تا هفت میلیون تومان است و این هزینه برای تهیه لوازم التحریر زیاد است. محمودزاده درباره این موضوع گفت: «این اقدام هم خارج از عرف و چهارچوب بوده از این رو لازم است والدین این گونه کارها را به ما گزارش دهند تا با آنها برخورد شود. همچنین از والدین می‌خواهیم به فرهنگ‌سازی‌هایی که آموزش و پرورش انجام می‌دهد، عمل کنند. علاوه بر این به مدیران نیز توصیه می‌کنیم وارد این مسائل نشوند.»
ارتباط مستقیم تبعیض با کاهش اعتماد به نفس
نادر قلم‌بر، کارشناس ارشد روان‌شناسی، مشاور خانواده و مدرس دانشگاه، درباره تأثیر این گونه تصمیمات روی دانش‌آموزان و ایجاد حس تبعیض و فاصله میان آنها گفت: «آموزش و پرورش فشارهای زیادی بر جامعه می‌آورد و تفکر ما این است که آموزش و پرورش به جای اینکه تولیدکننده باشد به مصرف‌کننده تبدیل شده است. مثلاً گروهی از جوان‌های ۱۸و 19 ساله و نخبه که از مدرسه فارغ التحصیل شده‌اند، جذب کشورهای خارجی می‌شوند و آنها از هوش جوان‌های ما بهره می‌برند. پیشتر، برخی مسئولان که نمی‌توانستند سیستم آموزشی را تقویت کنند از این رو مدرسه‌های غیرانتفاعی را باب کردند اما در میان همین مدارس غیرانتفاعی یک سری از مدارس به شکل جزیره‌ای عمل کردند.»
قلم‌بر به نقش مدارس غیردولتی تأکید کرد و گفت: «قرار بود مدارس غیردولتی کمک حال مدارس دولتی باشند اما کم کم آن خانواده‌هایی که وضع مالی خوبی داشتند یا خانواده‌هایی که از کیفیت مدارس عادی ناراضی بودند به سمت مدرسه غیردولتی رفتند، حتی برخی از والدین از تفریح خود زدند تا فرزندشان را در مدرسه غیردولتی ثبت نام کنند. اتفاقاً اگر دقت کنید می‌بینید که برخی خانواده‌های متوسط که سرمایه‌دار هم نیستند فرزندشان را در مدارس غیردولتی ثبت نام می‌کنند. در همان مدرسه شاید دانش‌آموزانی باشند که شهریه پرداخت می‌کنند اما نمی‌توانند شیشلیک سفارش بدهند.»
با این قبیل اقدامات، دانش‌آموزان همان مدرسه که نمی‌توانند غذای گران قیمت تهیه کنند و البته سایر دانش‌آموزان که این نوع اخبار را می‌شنوند اما بضاعت مالی خانواده شان اندک است، احساس کمبود و تفاوت می‌کنند.
این روان‌شناس آموزش و پرورش، در این باره گفت: «این اقدامات موجب تبعیض میان دانش‌آموزان می‌شود به این شکل که چرا آنها دارند و ما نداریم. این موضوع منجر به تنفر اجتماعی می‌شود و حتی مسئولان را زیر سؤال می‌برد. این موجب نگاه خود کم بینی و کاهش اعتماد به نفس در دانش‌آموزان می‌شود.»
کارشناس ارشد روان‌شناسی، مشاور خانواده و مدرس دانشگاه توضیح داد: «در حال حاضر شاهد فاصله طبقاتی هستیم. از این رو آموزش و پرورش باید سیاست‌های خود را مشخص کند. اولین کار این است که باید از افزایش فاصله طبقاتی در مدارس جلوگیری کرد. برای مثال بچه‌ها غذای خانگی به مدرسه بیاورند. همچنین باید آموزش و پرورش در آموزش‌ها و دوره‌هایی که به والدین ارائه می‌کند به آنها یاد بدهد برای فرزندان خود غذای خانگی و ساده بگذارند. طبیعتاً خانواده‌ها نمی‌خواهند از رفاه برای فرزندان خود کم بگذارند به همین خاطر به او خدمات زیادی می‌دهند که این درست نیست. این اقدام علاوه بر اینکه آسیب‌هایی به لحاظ تربیتی به فرزندشان وارد می‌کند، باعث می‌شود افراد دیگری که امکانات ندارند دچار کمبود و عقده شوند. این قبیل مسائل تبعات سنگینی برای جامعه دارد.
نباید عدالت آموزشی را زیر سؤال برد
وزیر آموزش و پرورش درباره انتشار فهرست غذای تجملاتی در برخی مدارس غیردولتی شهر تهران گفت: هیچگونه حرکتی مبنی بر اشرافیت مورد تأیید ما نیست و نباید با این حواشی عدالت آموزشی را زیر سؤال برد.
رضامراد صحرایی در حاشیه آیین جشن عاطفه‌ها در جمع خبرنگاران گفت: ما بر فهرست غذایی مدارس غیردولتی نظارتی نمی‌کنیم و هیچگونه حرکتی مبنی بر اشرافیت در مدارس مورد تأیید ما نیست.
توصیه می‌کنیم که خانواده‌ها از چنین مواردی استقبال نکرده و به ما کمک کنند تا چنین اتفاقاتی رخ ندهد. ما باید بر کیفیت آموزش نظارت کنیم.
ایران
