«تابناک با تو» - از دید بسیاری از ما، بهترین راه‌های کاهش استرس، فعالیت‌هایی مانند ورزش یا مدیتیشن هستند. اما این‌ها تنها تکنیک‌هایی نیستند که میتوان برای کاهش استرس از آن‌ها استفاده کرد.
در چند سال گذشته، کتاب‌های رنگ‌آمیزی بزرگسالان نیز به یک سرگرمی محبوب برای افرادی تبدیل شده که به دنبال آرامش هستند. اگرچه این فعالیت ممکن است ساده به نظر برسد، اما تحقیقات ما نشان داده است که رنگ‌آمیزی واقعاً می‌تواند راهی مؤثر برای کاهش استرس و بهبود تندرستی باشد.
محققان متوجه شده‌اند که رنگ‌آمیزی راهی آسان برای کاهش اضطراب و کاهش فرسودگی شغلی است – به‌ویژه زمانی که با تمرین‌های تمرکز حواس همراه باشد.
ذهن آگاهی تمرین عمدی توجه دقیق به آنچه در لحظه حال اتفاق می‌افتد، بدون قضاوت در مورد افکار، احساسات یا حواس پرتی است.
برخی از افراد از تکنیک‌های مدیتیشن در حین تمرکز حواس برای کمک به تمرکز استفاده می‌کنند – مانند تمرکز بر تنفس خود برای کمک به ماندن در لحظه حال. اما رنگ‌آمیزی نیز می‌تواند به روشی مشابه با کمک به افراد در تمرکز بر زمان حال عمل کند. بنابراین، پژوهشگران مجموعه‌ای از مطالعات را انجام دادند تا ببینند آیا رنگ‌آمیزی آگاهانه می‌تواند سلامت افراد را بهبود بخشد یا خیر.
بر اساس این تحقیق مشخص شد که رنگ‌آمیزی همراه با ذهن آگاهی چه تأثیری بر سلامتی دانشجویان می‌تواند بگذارد. محققان ۷۲ شرکت‌کننده را به دو گروه تقسیم کردیم. یک گروه یک صفحه رنگ‌آمیزی دریافت کردند و به آن‌ها گفته شد که چگونه هنگام رنگ‌آمیزی ذهن آگاهی را تمرین کنند.
دستورالعمل‌ها شامل راهنمایی در مورد آرام کردن بدن آن‌ها، تمرکز توجه آن‌ها بر روی کار و احساس رنگ‌آمیزی بود و به آن‌ها تذکر داده شد که اگر متوجه شدند ذهنشان سرگردان است، چه کاری انجام دهند. گروه دیگر بدون هیچ گونه راهنمایی ذهن آگاهی، فقط رنگ‌آمیزی کردند.
پس از جلسه، گروهی که دستورالعمل‌های ذهن آگاهی داشتند، با انجام رنگ‌آمیزی احساس اضطراب کمتر و تمرکز بیشتری داشتند. گروه که توصیه ذهن آگاهی نداشتند، به همان میزان بهره نبردند. این نشان می‌دهد که استفاده از ذهن آگاهی در هنگام رنگ‌آمیزی می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند.
در آزمایش دیگری، محققان بررسی کردند که استفاده از فیلم‌ها برای آموزش رنگ‌آمیزی آگاهانه چه تأثیری بر ۳۵ معلم از بریتانیا دارد. شرکت‌کنندگان به دو گروه تقسیم شدند. به یک گروه به مدت پنج روز فعالیت رنگ‌آمیزی ذهن آگاهانه داده شد. گروه دیگر طبق معمول هفته کاری خود را ادامه دادند.
معلمانی که رنگ‌آمیزی ذهن‌آگاه را تمرین می‌کردند، گزارش کردند که استرس کمتری داشتند و هوشیارتر و انعطاف‌پذیرتر بودند. یادگیری نحوه رنگ‌آمیزی آگاهانه قبل از فعالیت ممکن است به شرکت‌کنندگان کمک کند تا بیشترین سود را ببرند.
اما سؤالی که پس از تحقیق ما همچنان باقی ماند این بود که آیا رنگ‌آمیزی همراه ذهن‌آگاه مزایایی مشابه تمرین‌های مدیتیشن سنتی دارد یا خیر. به همین دلیل آزمایش دیگری برای مقایسه این دو انجام شد.
محققان رنگ‌آمیزی آگاهانه را با نوعی مراقبه خاص به نام مراقبه محبت‌آمیز بررسی کردیم. این شیوه به پرورش خیرخواهی با تمرکز بر داشتن آرزو‌ها یا افکار خوب برای خود و دیگران کمک می‌کند و نشان داده شده که بهزیستی را بهبود می‌بخشد و استرس را کاهش می‌دهد.
پژوهشگران ۱۸۰ شرکت‌کننده را به دو گروه تقسیم کردیم. یک گروه یک صفحه رنگ‌آمیزی دریافت کردند و به آن‌ها گفته شد که چگونه رنگ‌آمیزی را تمرین کنند. به گروه دیگر آموزش داده شد که چگونه مراقبه محبت‌آمیز را تمرین کنند.
نتایج نشان داد که رنگ‌آمیزی و مدیتیشن همراه با محبت به افراد کمک می‌کند تا سوژه‌های آزمایش هوشیارتر و کمتر مضطرب باشند. یعنی رنگ‌آمیزی ذهن آگاهانه ممکن است به همان اندازه که مدیتیشن در کاهش اضطراب مؤثر باشد.
به طور کلی، تحقیقات نشان داد که رنگ‌آمیزی می‌تواند راهی عالی برای آرامش و احساس بهتر باشد – به‌ویژه زمانی که با تمرکز حواس همراه باشد. شاید به خاطر اینکه تمرکز حواس به افراد یادآوری می‌کند که در لحظه حاضر بمانند و بر احساسات و افکاری که باعث استرس آن‌ها می‌شوند غلبه کنند.
تمرکز حواس می‌تواند فواید سلامتی دیگری نیز داشته باشد، از جمله کاهش درد و حتی بی‌خوابی. اگر می‌خواهید رنگ‌آمیزی ذهنی خود را امتحان کنید، با پیدا کردن یک مکان آرام و راحت شروع کنید که بتوانید بدون حواس پرتی تمرکز کنید.
کتاب رنگ‌آمیزی خود را هوشمندانه انتخاب کنید. داشتن رنگ‌های زیاد ممکن است باعث حواس پرتی شود. صفحات رنگ‌آمیزی انتزاعی می‌توانند مفیدتر باشند تا به شما امکان تمرکز بر روی فعالیت را بجای انتخاب رنگ‌های منطقی برای‌اشیاء – مانند درختان یا چشم‌ها – داشته باشند.
در حالی که در حال رنگ کردن هستید، به افکار خود توجه کنید. اگر آن‌ها سرگردان شدند، یا هر فکر یا احساس دیگری به ذهنشان خطور کرد، به سادگی آن‌ها را ر‌ها کنید. دوباره روی رنگ آمیزی یا حرکات دست خود تمرکز کنید. همه چیز مربوط به حضور در لحظه است، بنابراین هر بار که ذهن شما منحرف شد دوباره روی رنگ‌آمیزی تمرکز کنید.
البته چیز‌های مشابه مانند نقاشی نیز می‌تواند به افراد کمک کند تا اضطراب خود را مدیریت کنند، یا کار‌هایی مثل بافتنی. حتی انجام کار‌های ساده مانند شستن ظروف همراه با ذهن‌آگاهی می‌تواند مؤثر باشد. پیاده روی همچنین می‌تواند به کاهش استرس کمک کند.
غرض کلی این است که اگر روی حضور در لحظه تمرکز کنید.
منبع: یک پزشک
