«تابناک با تو» - وسایل نقلیه امکان سفر به هر نقطهای را برای ما فراهم کرده اند. اما حقایق جالب زیادی هم دربارهی آنها وجود دارد که کمتر کسی از آنها باخبر است.
۱- خلبانها نمیتوانند حین پرواز غذای مشابهی بخورند. تصور کنید در یک پرواز میان اقیانوسی هستید. هواپیمای شما در حال عبور از بالای اقیانوس اطلس است. مهماندارها شام را میآورند. برای همه پاستا تهیه شده است. سس پاستا، اما کمی مزهی عجیبی دارد. احتمالاً که مشکلی نیست. هر چه نباشد، این غذای هواپیما است و نمیتواند مزهی غذاهای یک رستوران ۵ ستاره را بدهد. بعد از مدتی متوجه میشوید که متأسفانه حق داشتید و غذایتان اشکالی داشته. اما اگر همهی مسافران یک مشکل پیدا کرده باشند، خلبانها هم همینطور شده اند. برای جلوگیری از آنکه خلبان و کمک خلبان هر دو باهم مشکلی پیدا نکنند، به آنها توصیه میشود غذای مشابهی را همزمان باهم نخورند. در چنین حالتی، در صورت بدحال شدن یکی از آن ها، دیگری میتواند کنترل هواپیما را در دست گیرد.
۲- مهماندارها به تجهیزات مخفیای مانند دستگاه شوک الکتریکی، دستگاه تنفس مصنوعی و کپسول آتش نشانی دسترسی دارند، اما احتمالاً جالبترین چیزی که آنها دارند دستبند پلیسی است. این وسایل برای محافظت از مسافران یا گاهی هم خودشان است.
۳- عینک آفتابیهای خلبانی در فیلمها خوب به نظر میرسند، اما در واقعیت خلبانها از عینک آفتابیهای پلاریزه استفاده نمیکنند. عینکهای پلاریزه شدت نور را کم میکنند. این امر میتواند در کابین خلبانی مشکل ساز شود، خلبان باید بتواند تجهیزات کنترل هواپیما را به خوبی ببیند، اما صفحهی این تجهیزات نور پلاریزه از خود ساطع میکنند؛ بنابراین اگر خلبان از یک عینک آفتابی پلاریزه استفاده کند، نمیتواند صفحهی تجهیزات را به خوبی ببیند. در حقیقت خلبانها برای حفظ ایمنی نباید از عینکهای پلاریزه استفاده کنند.
۴- آیا تا به حال متوجه سوراخ روی دم هواپیماها شده اید؟ اغلب هواپیماهای تجاری این سوراخ را دارند. به این سوراخ «واحد توان کمکی» (Auxiliary Power Unit) گفته میشود. از بیرون شبیه به یک سوراخ به نظر میرسد، اما در حقیقت یک موتور توربین مخفی است. در اغلب موارد، واحد توان کمک حین پرواز خاموش میماند و زمانی شروع به کار میکند که هواپیما فرود میآید. کاربرد آن تأمین برق چراغهای کابین و سیستم تهویه هوای هواپیما و تجهیزات برقی کابین خلبانی است؛ و میتواند برق مورد نیاز برای روشن شدن موتورهای اصلی هواپیما را هم تأمین کند.
۵- حتماً تا به حال سنگهای کوچکی که در سرتاسر مسیر راه آهن وجود دارند را دیده اید. این سنگها کاربرد بسیار مهمی دارند. کار آنها محافظت از ریلها و ثابت نگه داشتن آنها است. این سنگها به طور تصادفی انتخاب نمیشوند. اگر نگاه دقیق تری به به این سنگها بیاندازید متوجه میشوید که در میان آنها حتی یک سنگ صاف هم وجود ندارد. چون آنها سنگهای معمولیای نیستند که به طور تصادفی روی ریلها ریخته شده باشند. همهی این سنگها نوک تیز هستند و گوشههای تیزشان باعث میشود کنار هم ثابت بمانند. این سنگها از ریلها در برابر ضربات سنگین محافظت میکنند، کار تخلیهی آب هنگام بارش بارانهای سنگین را تسهیل میکنند و جلوی رشد علفهای هرز روی خط راه آهن را میگیرند. اگر به جای آنها از سنگهای صاف استفاده میشد، از روی هم سُر میخورند و پخش میشدند و در نتیجه، ریلها از هم جدا میشدند.
۶- قطارها کمربند ایمنی ندارند. کمی عجیب به نظر میرسد. هر بار که سانحهای مرتبط با قطارها رخ میدهد، این مسأله بار دیگر مطرح میشود. اما تقریباً در هیچ جای دنیا در قطارها از کمربند ایمنی استفاده نمیشود. پژوهشهای زیادی در اینباره صورت گرفته است. برخی از آنها با شبیه سازی سوانح همراه بود که نتایج حیرت انگیزی داشتند. استفاده از کمربند ایمنی در قطار میتواند تعداد مصدومین را افزایش دهد. در خودروها کمربندها در حفظ مسافرین بسیار مؤثرند. منطق پشت کمربند ایمنی محافظت از شخص در زمانی است که برخورد شدید باعث کاهش سریع سرعت میشود، اما قطار چنان تکانهی (میزان نیروی لازم برای توقف یک جسم) بالایی دارند که امکان توقف سریع آنها وجود ندارد. در هواپیما مسافران هنگام بلند شدن و فرود هواپیما و در چالههای هوایی از کمربند استفاده میکنند. چنین موقعیتهایی باری قطارها وجود ندارد. ورود و خروج قظار در ایستگاه با ریسک بالایی همراه نیست.
۷- چرا بعضی کشتیها و قایقها سوراخهای کوچکی دارند که دائماً از آنها آب بیرون میریزد؟ برای جلوگیری از جمع شدن آب در خن (اتاقک ته کشتی یا قایق). آب به مرور در این اتاقک جمع و سپس به طور خودکار به سمت بیرون پمپاژ میشود.
۸- کشتیها چراغ جلو ندارند. چراغهای جلو در خودروها به جلوگیری ازوقوع تصادف کمک میکنند. پس اگر برای خودروها کمک کننده هستند، چرا برای کشتیها نباشند؟ در خودروها چراغهای جلو به این دلیل مؤثرند که ناحیهای که میخواهید آن را روشن کنید وسعت کمی دارد و در صورت ظاهر شدن هر گونه مانعی در مسیر حرکت میتوانید به راحتی برای توقف خودرو اقدام کنید. در کشتی ها، اما این امر بسیار دشوار است. منبع نور باید آنقدر قدرتمند باشد که بتوانید ناحیهی که کاپیتان میخواهد ببیند را روشن کند. برای مثال، در کشتیهای باری بزرگ برای توقف باید از بیش از یک و نیم کیلومتر جلوتر اقدام کرد. حالا تصور کنید که چراغهای کشتی باید تا چه حد پرنور باشند که تمام ناحیهی پیش روی کشتی را روشن کنند. کشتیها از انواع دیگری از چراغ به نام «چراغهای ناوبری» برای دیدن یکدیگر استفاده میکنند. این چراغها کوچک، اما کاربردی اند. آنها به شکلی استاندارد روی بدنهی کشتی نصب میشوند که کشتیها بتوانند یکدیگر را ببینند؛ و کشتیها با استفاده از این چراغها نه تنها میتوانند در تاریکی متوجه یکدیگر شوند، بلکه میتوانند جهت حرکت همدیگر را هم تشخیص دهند. مثلاً اگر چراغ ناوبری جلوی کشتی روشن باشد به این معنی است که به سمت راست در حال حرکت است.
منبع: روزیاتو