ابتکاراتی که دانمارک را به سبزترین کشور و مردمش را به شادترین ملت دنیا تبدیل کرد

«تابناک با تو» - استفاده از انرژی های تجدیدپذیر، مدیریت مصرف آب و بازیافت زباله ها برای کشور دانمارک دغدغه هایی اساسی هستند. دانمارک که بر اساس رتبه بندی دانشگاه ییل ِ آمریکا، سبزترین کشور دنیا در سال ۲۰۲۰ بود به خاطر سابقه ی طولانی اش در انجام اقداماتی به جهت بهبود کیفیت هوا و تأمین آب شرب سالم، در تقریباً تمامی شاخص های سلامت زیست محیطی، سرآمد باقی کشورهای دنیا بود.

در ادامه از ابتکاراتی خواهیم گفت که نشان می دهند چرا دانمارک از چنین جایگاهی در میان پایدارترین کشورهای دنیا برخوردار است.

۱- سوپرمارکتی در دانمارک مواد غذایی منقضی شده ای می فروشد که مصرف آن ها بی خطر است

آمارها نشان داده یک سوم تمام مواد غذایی که برای مصرف انسانی تولید می شود، دور ریخته می شود. هدررفت مواد غذایی هم در تغییرات اقلیمی نقش دارد، چون تولید و توزیع مواد غذایی نیازمند انرژی و آب زیادی است.

برای مقابله با هدررفت مواد غذایی، دانمارک اقدام به گشایش یک سوپرمارکتی کرده که در آن محصولات منقضی شده یا محصولاتی که بسته بندی آن ها آسیب دیده با قیمت پایین تری به فروش می رسد. این سوپرمارکت که WeFood نام دارد، اولین در نوع خود در دنیا محسوب می شود. اجناس این سوپرمارکت دورریز ِ فروشگاه های دیگر هستند اما مصرف آن ها کاملاً بی خطر است. این سوپرمارکت با کاهش حجم ضایعات غذایی، گامی مؤثر در جهت مقابله با تغییرات اقلیمی برمی دارد.

۲- یک مجموعه شنای تفریحی هست که استخرهای آن روی دریا برپا شده است

از قرار معلوم، استخرها جزء جدایی ناپذیر کشورهای حاشیه ی دریا همچون دانمارک هستند. اما خبر خوب اینکه این استخرها می توانند سازگار با محیط زیست هم باشند. Harbor Bath یک مجموعه استخر دریایی است که توسط شرکت معماری Bjarke Ingels Group (BIG) طراحی شده است. این مجموعه که بنای آن از چوب پایدار درخت کاج سوئدی ساخته شده، ظرفیت پذیرش ۶۵۰ نفر را دارد و علاوه بر استخر شنا، ۲ سونا هم دارد.

۳- یک مزرعه عمودی که برق آن از طریق انرژی بادی تأمین می شود و هزار تن ماده غذایی تولید می کند

دیگر مثل گذشته نیست که محصولات کشاورزی مختص به فصول خاصی از سال بودند و حالا همه ی محصولات در تمام فصول در دسترس قرار دارند. بنابراین تصمیم به خوردن میوه های ویژه ی یک فصل یا منطقه، انتخابی شخصی خواهد بود. با این حال، محصولاتی که برای رسیدن به فروشگاه های مواد غذایی باید هزاران کیلومتر را طی کنند، ارزش غذایی خود را به میزان چشمگیری از دست می دهند و ردپای کربنی فراوانی از خود برجای می گذارند. به همین دلیل، شرکت دانمارکی Nordic Harvest یک مزرعه عمودی به راه انداخته که برق مورد نیاز آن از انرژی بادی تأمین می شود. این مزرعه که کل تأسیسات آن در یک بنای واحد قرار دارد، سالانه نزدیک به هزار تن ماده غذایی تولید می کند و در عین حال، ردپای کربنی را به میزان چشمگیری کاهش می دهد.

۴- دانمارک اولین جزیره های انرژی دنیا را در خود جای داده

جزایر انرژی بخشی از پروژه ای هستند که هدف از آن متوقف ساختن روند افزایشی گرمایش زمین است. این جزایر انرژی موردنیاز خود را از بادهایی تأمین خواهند کرد که از سوی دریا می وزند، امری که گامی رو به جلو برای حذف سوخت های فسیلی محسوب می شود. جزایر انرژی دانمارک یک منبع تأمین انرژی سبز خواهد بود و پیش بینی می شود برق موردنیاز برای ۵ میلیون خانه را تأمین کند.

۵- تیغه های توربین های بادی تغییر کاربری داده شدند و با آن ها مکان هایی عمومی برای نگهداری دوچرخه ها ساخته شده است

از قرار معلوم، دانمارکی ها سبک زندگی بدون زباله را کاملاً جدی گرفته اند. شهر آلبور کاربری جدیدی برای تیغه های قدیمی توربین های بادی یافته است. این تیغه ها که به دلیل جنس شان بازیافت آن ها دشوار است، در این شهر دور ریخته نمی شوند و به جایش، تبدیل به مکان هایی عمومی برای نگهداری دوچرخه ها می شوند.

بر اساس ارزیابی های دانشگاه استرثکلاید ِ انگلیس، تا سال ۲۰۵۰، دو میلیون تن ضایعات از توربین های بادی روی دست دنیا باقی خواهد ماند. به همین دلیل، تغییر کاربری آن ها تقاضا برای تولید فولاد جدید و کربن تولیدی ناشی از تولید بتون را کاهش خواهد داد.

۶- در دانمارک قهوه را در پاکت های تقریباً ۱۰۰ درصد بازیافتی می فروشند

BKI Foods یک شرکت دانمارکی است که الگویی برای ایجاد راهکارهای پایدار جدید محسوب می شود. پاکت های قهوه ی جدید این شرکت که با همکاری PolyPrint، یک شرکت حرفه ای تولید پرینتر، ساخته می شود، ۹۹ درصد بازیافتی هستند.

این تغییر گرچه محسوس نیست، اما همین تغییر در مواد ساخت پاکت ها، میزان پلاستیک تولیدی را تا ۱۵ درصد کاهش می دهد. به لطف همین موضوع، کربن تولیدی هم تا ۲۳ درصد کاهش می یابد. و از همه مهم تر برای قهوه دوستان اینکه طعم قهوه هم همان همیشگی است.

۷- از سازه ای که از طریق سوزاندن ضایعات برق تولید می کند، به عنوان یک پیست اسکی ۵۰۰ متری هم استفاده می شود

Amager Bakke یک مرکز تبدیل زباله به انرژی در کپنهاگ است. این تأسیسات انرژی لازم برای تأمین آب گرم و شبکه برق را تولید می کند. علاوه بر آن، از ۱۵ تا ۲۰ درصد ضایعات ورودی آن می توان برای جاده سازی استفاده کرد.

بام این بنا در تابستان ها به عنوان مسیر پیاده روی و در زمستان ها به عنوان پیست اسکی مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرد. بدین ترتیب، بخش بلااستفاده مانده ی ساختمان هم کاربرد خودش را دارد.

۸- یک موزه را در زیر زمین ساختند تا خط افق شهر برهم نخورد

موزه ملی نیروی دریایی دانمارک در نزدیکی قصر کرونبرگ واقع شده است، یعنی همان جایی که قصه ی نمایشنامه ی «هملت» شکسپیر در آن رخ داده. برای حفظ حریم این مکان که در فهرست میراث های جهانی یونسکو به ثبت رسیده، کل ساختمان موزه را در زیر زمین ساختند. در جریان ساخت موزه، هیچ تغییری در بندر ۶۰ ساله ی شهر ایجاد نشد و گالری های موزه زیر زمین بنا شدند. همین موضوع سبب شده بندر در مرکز موزه قرار بگیرد.

۹- شکارگاه سلطنتی را به یک پارک حفاظت شده تبدیل کردند

Jægersborg Dyrehave که قبلاً یک شکارگاه بود، یک جنگل درختان بلوط است که نزدیک به ۲ هزار رأس گوزن را در خود جای داده و یکی از میراث های جهانی یونسکو محسوب می شود. این جنگل نزدیک به ۳۵۰ سال دست نخورده باقیمانده است.

قطع درختان در این جنگل به کلی ممنوع است، مگر اینکه خطری برای بازدیدکنندگان ایجاد کرده باشند. حتی اگر درختی به طور طبیعی به دلیل کهولت سن و به پایان رسیدن عمرش، بیافتد هم آن را برنمی دارند، بلکه می گذارند تا به طور خودکار پوسیده و تبدیل به کود شود. آنجا یک جنگل ملی عظیم متشکل از ۳ منطقه است و سالانه پذیرای نزدیک به ۷ میلیون بازدید کننده است.

۱۰- مردم کپنهاگ بیشتر از دوچرخه استفاده می کنند تا ماشین

نگرانی های در خصوص آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی شهر کپنهاگ را بر آن داشت تا به سازگارترین شهر دنیا با دوچرخه بدل شود. از هر ۱۰ دانمارکی، ۹ نفر دوچرخه دارند و تعجبی ندارد که در سال ۲۰۱۸، تعداد دوچرخه ها در این شهر ۶۷۵ هزار عدد اما تعداد ماشین ها ۱۲۰ هزار عدد بود. به لطف شبکه ی مسیرهای دوچرخه سواری شهر و ایجاد پل های مبتکرانه، کپنهاگ حالا یکی از امن ترین نقاط دنیا برای دوچرخه سوارها محسوب می شود.

منبع: روزیاتو