در شرایطی که به نظر میرسد که حمله روسیه به اوکراین طبق انتظار کرملین پیش نمیرود، برخی رسانهها از اعزام سلاحهای ترموباریک روسی به اوکراین خبر میدهند. رسانهها مدعی شده اند که لانچرهای راکتی چندگانه TOS-۱ یا TOS-۱A که توانایی پرتاب راکتهایی با کلاهک ترموباریک دارند را در حال حرکت به سمت اوکراین دیده اند. تاکنون هیچ سندی دال بر استفاده از سلاحهای ترموباریک در اوکراین دیده نشده است. سلاحهای ترموباریک (thermobaric) از مهماتهای مرسوم استفاده نمیکنند بلکه با مواد منفجره بسیار فشرده و با دمای بالا پر شده اند.. سلاحهای ترموباریک (thermobaric) از مهماتهای مرسوم استفاده نمیکنند بلکه با مواد منفجره بسیار فشرده و با دمای بالا پر شده اند.
به این سلاحها «بمب خلاء» (vacuum bomb) نیز گفته میشود، زیرا این سلاحها اکسیژن هوای اطراف را مکیده تا انفجاری بزرگ ایجاد کنند و موج هوای عظیم ناشی از این انفجار آن میتواند بسیار ویرانگر باشد. پیش از این از سلاحهای ترموباریک در چچن استفاده شده و عواقب هولناکی در پی داشته است. به نظر میرسد ولادیمیر پوتین برای باز کردن گره جنگ در اوکراین به سمت استفاده از این سلاحهای بسیار قدرتمند پیش میرود. اما سلاحهای ترموباریک چگونه عمل میکنند؟. سلاحهای ترموباریک (thermobaric) از مهماتهای مرسوم استفاده نمیکنند بلکه با مواد منفجره بسیار فشرده و با دمای بالا پر شده اند.. سلاحهای ترموباریک (thermobaric) از مهماتهای مرسوم استفاده نمیکنند بلکه با مواد منفجره بسیار فشرده و با دمای بالا پر شده اند.
سلاحهای ترموباریک چگونه عمل میکنند؟
این موشکها از سوختی با قدرت انفجاری بسیار بالا و ترکیبات شیمیایی پر میشوند و انفجار ناشی از آنها میتواند امواج انفجاری مافوق صوت ایجاد کند که هر چیزی را در مسیر خود نابود خواهد ساخت، چه انسان باشد و چه ساختمان. به همین دلیل است که به آنها بمبهای آئروسول یا بمبهای خلاء گفته میشود. لانچرهای راکتی ترموباریکی که در راه اوکراین قرار داشته و چه بسا در هنگام نوشتن این مطلب از آنها نیز استفاده شده باشد، پرتابهای دقیقی نداشته، اما برای صاف کردن مناطق وسیعی از زمین و از بین بردن موانع انسانی و سازهای به کار گرفته میشود. پیتر لی از دانشگاه پورتسموث در سال ۲۰۱۶ و پس از استفاده روسیه از آنها در سوریه در مورد کارکرد موشکها یا بمبهای ترموباریک توضیح داده است.
وی عملکرد سلاحهای ترموباریک را چنین توضیح میدهد: «تصور کنید نفس عمیقی میکشید و سپس خودتان را در آب غوطه ور میکنید. سپس تصویر کنید که تمام اکسیژن به سرعت و در آنِ واحد با فشار از بدن شما خارج شود. سعی کنید دوباره نفس عمیقی بکشید، اما این بار آب سرد شروع به پر کردن ریههای شما کرده و ذرات سمی و قابل اشتعال شروع به کشتن شما از درون میکنند». از آنجایی که سلاحهای ترموباریک اکسیژن اطرافشان را به سرعت و با فشار زیاد به درون خود میکشند، اکسیژن اطراف انسانها و حتی اکسیژن موجود در ریه هایشان را نیز بیرون کشیده و علاوه بر اینکه اکسیژنی برای تنفس باقی نمیماند، ذرات مرگبار، شیمیایی و سوزاننده جایگزین اکسیژن در ریه میشوند و فرد را از درون سوزانده و خفه میکنند. تنها انفجارهای ناشی از سلاحهای هستهای مرگبارتر و ویرانگرتر از سلاحهای ترموباریک هستند.
روزیاتو