براساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، در حال حاضر سیگارهای الکترونیک محبوب‌ترین دخانیات میان جوانان آمریکایی به‌شمار می‌آیند و تصور می‌شود تهدیدی برای سلامتی ندارند.
تصور اینکه سیگارهای الکترونیکی ضرری برای سلامتی ندارند، کاملاً اشتباه است.
ویپ چیست؟ ویپ یا سیگار الکترونیکی به انگلیسی e-cigarette، وسیله‌ای شبیه سیگار، سیگار برگ، لوله، قلم، یا یو‌اس‌بی درایو است که با باتری کار می‌کند و محلول بخار شکلی را حین استنشاق بیرون می‌دهد. مایع داخل ویپ رایحه میوه دارد، اما میزان نیکوتین آن بالاست. این مدل سیگارها بدون آنکه دودی داشته باشند، حس استنشاق دود تنباکو را در فرد ایجاد می‌کنند. این محصول در بازار با نام سیگارهای الکترونیک، قلیان‌های الکترونیک، سیگار بخاری، ویپ‌ها (Vaping) و ویپ‌های قلمی شناخته می‌شود. مثلاً دستگاه‌های JUUL شبیه به یو‌اس‌بی درایوها هستند که در بازار آمریکا عرضه شده و اکنون به پرفروش‌ترین برند سیگار الکترونیکی در آمریکا تبدیل شده‌اند.
تولیدکننده‌ها، سیگارهای الکترونیکی را به‌عنوان ابزار ترک سیگار یا کاهش مصرف آن به بازار عرضه می‌کنند، اما براساس دسته‌بندی اداره غذا و دارو آمریکا، سیگار الکترونیکی جزء محصولات تنباکویی و دخانیات محسوب می‌شود. مواد داخل سیگار طعم‌هایی مثل خیار خنک، انبه، و نعنا دارند که به ظاهر طبیعی و بی‌ضرر می‌آیند. اما مواد داخل JUUL به اندازه یک بسته سیگار بیست‌تایی حاوی نیکوتین است. در ادامه به محتویات درون این سیگارها، طرز کار و خطراتی سلامت بدن انسان را تهدید می‌کند، خواهیم پرداخت.
تفاوت سیگار الکترونیکی و سیگار معمولی چیست؟
اثرات بلندمدت سیگار کشیدن از جمله ریسک بالای سکته مغزی، بیماری‌های قلبی و سرطان ریه کاملا ثابت شده است. بر اساس گزارشی که کمیته کنترل و پیشگیری بیماری منتشر کرده است، از هر پنج نفر، یک نفر در ایالات متحده آمریکا به‌دلیل مصرف سیگار فوت می‌کند. در این میان ظاهراً سیگار الکترونیکی، گزینه کم‌خطرتری برای افرادی است که می‌خواهند سیگار را ترک کنند. البته که این مسئله در مورد سیگار الکترونیکی به‌معنای بی‌خطر بودن آن نیست. حتی اگر مایع ویپ فاقد نیکوتین باشد هم ممکن است اثرات سوء آن گریبان‌گیر مصرف‌کننده شود. تا به امروز شواهد کمی درباره اثرات بلندمدت ویپ ارائه شده است، چراکه دست کم ده سال طول می‌کشد تا تأثیر ویپ بر ریه‌ها مشخص شود. اما تجربیات مربوط به سیگار نشان می‌دهند که ویپ هم اثرات منفی سلامتی مشابه مثل بیماری مزمن انسدادی ریه، بیماری قلبی و سرطان را به‌دنبال خواهد داشت.
عوارض ویپ چیست؟
تولیدکننده‌ها ادعا دارند سیگارهای الکترونیک، به اندازه سیگار مضر نیستند و خطرات سلامتی مصرف دخانیات را دور می‌زنند، به همین دلیل می‌توانند جایگزین سالمی برای سیگار باشند. شاید ترک سیگار با سیگار الکترونیکی به بعضی افراد کمک کرده باشد، اما شواهد حاکی از خطرات و مضرات جدی سیگارهای الکترونیک هستند، به‌خصوص برای افرادی که سیگار سنتی مصرف نمی‌کنند، مصرف سیگار الکترونیکی بیشتر از سودش، ضرر دارد. در کشور آمریکا مصرف ویپ برای کودکان و جوانان، زنان باردار و افراد غیرسیگاری ممنوع اعلام شده است. اکنون زمان آن رسیده که با عوارض سیگار برقی آشنا شوید:
عوارض سیگار برقی
۱. تأثیر مصرف سیگار الکترونیکی روی قلب
مطالعات اولیه نشان می‌دهند که مصرف ویپ خطرات بالقوه‌ای برای سلامت قلب دارد. ذرات آئروسل مایع الکترونیکی حاوی ریز ذرات، عامل اکسیداسیون، آلدهیدها، و نیکوتین هستند. زمانی‌که این مایع استنشاق شود، آئروسل‌ها بر سیستم گردش خون و قلب تأثیر می‌گذارند. در هر یک پُکی که فرد به ویپ می‌زند، نیکوتین موجود در آن موجب بالا رفتن ضربان قلب و افزایش فشارخون می‌شود و در نهایت در بلندمدت بر سلامت قلب تأثیر منفی می‌گذارد. احتمال ابتلا به بیماری قلبی در افرادی که سیگار معمولی می‌کشند یا سیگار الکترونیکی مصرف می‌کنند، به یک اندازه است. البته شواهد پژوهشی نشان می‌دهد که مصرف سیگارهای الکترونیکی می‌تواند موجب افزایش ریسک سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری قلبی گردد.
۲.تأثیر مصرف سیگار الکترونیکی روی ریه
براساس یافته‌های پژوهشی، مصرف ویپ تأثیرات منفی بر ریه‌ها می‌گذارد، اما هنوز اطلاعات و داده‌ها در این زمینه کافی نیستند. در سال ۲۰۱۵، تأثثیرات مایع اسانس‌دار ویپ‌ها بر سلول‌های ریه انسان و موش بررسی شد و عوارضی مثل مسمومیت، اکسیداسیون و التهاب در هر دو سلول موجود زنده به دست آمد. البته نمی‌توان این نتایج را به مصرف ویپ در زندگی واقعی تعمیم داد.
در سال ۲۰۱۸، عملکرد ریه ۱۰ نفر که هرگز سیگار نکشیده بودند، بلافاصله پس از مصرف مایع فلوید حاوی نیکوتین و فاقد نیکوتین بررسی شد. در این آزمایش عملکرد ریه در هر دو حالت مصرف مایع نیکوتین‌دار و فاقد نیکوتین در مقایسه با افراد سالم از حالت نرمال خارج شده بود. البته باتوجه به محدود بودن جامعه آماری این پژوهش، نمی‌توان نتایج آن را به همه افراد جامعه و مصرف‌کننده تعمیم داد.
۳. تأثیر مصرف سیگار الکترونیکی روی دندان و لثه
به نظر می‌رسد مصرف ویپ تأثیرات مخرب و مضری بر بهداشت دهان داشته باشد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض آئروسل سیگارهای الکترونیکی باعث می‌شود سطوح دندان بیشتر مستعد ایجاد باکتری باشد. به‌علاوه مصرف ویپ می‌تواند ریسک پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
در مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۶ هم ثابت شد که مصرف این مدل سیگارها موجب التهاب لثه می‌شود . التهاب لثه خود عامل رشد بیماری‌های دندانی است. سوزش و تحریک لثه‌ها، گلو و دهان از دیگر عوارض این سیگارها هستند. گفته می‌شود سیگارهای الکترونیکی نیکوتین‌دار و فاقد نیکوتین هر دو، بافت و سلول‌های دهانی افراد غیرسیگاری را هم از بین می‌برند.
۴. عوارض بدنی و جسمی ناشی از مصرف ویپ
بر اساس گزارشات، مصرف ویپ موجب اختلال در فعالیت سلول‌ها، تنش اکسایشی، و آسیب به DNA می‌شود. برخی تغییرات سلولی ناشی از مصرف سیگارهای الکترونیکی در بلندمدت، خود منجر به ابتلا به سرطان می‌شوند. البته درحال حاضر اطلاعات موثقی درباره سرطان‌زا بودن مصرف ویپ‌ها در اختیار نیست. اما همان‌طور که پیشتر اشاره شد، مصرف آنها عوارض سویی در برخی گروه‌های سنی به‌خصوص جوانان خواهد داشت. مصرف ویپ‌های نیکوتین‌دار، روند رشد مغز در افراد زیر ۲۵ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
باورهای غلط درباره مصرف سیگار الکترونیکی
باورهای غلط زیادی در رابطه با مصرف ویپ‌ها وجود دارند. برخی افراد نادانسته با شنیدن آ‌ها در دام مصرف این سیگارها می‌افتند و سلامتی خود را به‌خطر می‌اندازند.
۱- ویپ به ترک سیگار کمک می‌کنند!
نخستین باور اشتباه این است که فکر کنید با کمک ویپ‌ها می‌توانید با سیگار کشیدن خداحافظی کنید. اما صادقانه بگوییم که سازمان غذا و داروی آمریکا به هیچ‌وجه نقش مصرف ویپ در ترک سیگار را تأیید نمی‌کند. اکثر افراد پس از اینکه سیگار معمولی را ترک کردند، همچنان به مصرف سیگارهای الکترونیکی ادامه می‌دهند. این مسئله با تداوم ورود نیکوتین و مواد شیمیایی مضر به بدن برابری می‌کند.
۲- خطر ویپ کمتر از سیگار سنتی و معمولی است!
ویپ‌ها علاوه بر مواد سمی و سرطان‌زا، حاوی استون هستند که نقش حلال دارد. استنشاق استون موجب تحریک و سوزش چشم و پوست می‌شود. مصرف طولانی‌مدت ویپ به‌واسطه مواد شیمیایی مضر داخل آن با ابتلا به سرطان همراه خواهد بود.
۳- بخار آب ویپ خطر ندارد!
باید بدانید که ویپ بخار آب تولید نمی‌کند، بلکه چیزی شبیه مه آئروسل از خود بیرون می‌دهد. این دود و مه حاوی ریزذراتی است که ورودشان به ریه خطرناک و مضر خواهد بود.
۴- دود سیگار الکترونیکی برای سایرین خطرناک نیست!
می‌دانید که استنشاق دود سیگار برای افراد غیرسیگاری بسیار خطرناک‌تر از افراد سیگاری است. دود سیگاری که روی وسایل و لباس‌ها باقی می‌ماند، علاوه بر ایجاد بوی بد و آزاردهنده، باعث ابتلا به بیماری‌های تنفسی خطرناک می‌گردد. درست است که ویپ بوی بدی ندارد، اما ترکیبات و مواد شیمیایی که از آن خارج می‌شوند، در محیط‌های سربسته آلودگی به وجود می‌آورد. ریزذرات موجود در بخار خارج‌شده از ویپ، جذب پوست شده یا همراه تنفس عمیق وارد ریه‌ها می‌گردند.
۵- ویپ‌ها اعتیادآور نیستند!
یک واقعیت ترسناک درباره ویپ‌ها وجود دارد که شاید از آن اطلاع نداشته باشید. سیگار الکترونیکی بیست برابر بیشتر از سیگار عادی نیکوتین دارد. مصرف ویپ باعث می‌شود مغز به دنبال دریافت نیکوتین بیشتری باشد. به همین دلیل میل به مصرف ویپ بیشتر می‌شود و درنتیجه ترک آن سخت‌تر خواهد بود.
با همه توضیحاتی که در مورد ویپ ارائه شد، اگر همچنان به فکر خرید سیگار الکترونیکی و اطلاع از قیمت سیگار الکترونیکی هستید، باید به مراکز حضوری و فروشگاه‌های آنلاین فروش آن مراجعه کنید. اگر هم برایتان سوال است که سیگار الکترونیکی در داروخانه موجود است یا خیر، باید بدانید که این وسیله به دلیل عوارض منفی که به دنبال دارد، معمولا در داروخانه‌ها به فروش نمی‌رسد. در مورد انتخاب بهترین مارک سیگار الکترونیکی، توصیه می‌شود به مواد و ترکیبات ساخت مایع آن توجه کنید و فقط به دنبال پایین‌ترین قیمت ویپ نباشید. در هر صورت پیشنهاد ما استفاده از ویپ اسموک حتی با هدف ترک سیگار نیست، چراکه با مشکلات دیگری مواجه خواهید شد.
منبع: دکتر تو
