مصعب بن زبیر از طرف برادرش مأمور جنگ با مختار گردید و در جنگى که بین سپاهیان او با مختار درگرفت، مختار کشته شد و حکومت کوفه به دست مصعب بن زبیر قرار افتاد. سالى نگذشت که حجاج بن یوسف ثقفى از طرف عبد الملک بن مروان به جنگ با او برخاست و مصعب توسط حجاج کشته شد و کوفه به دست مروانیان افتاد. (ر. ک: ابن اثیر، کامل ابن اثیر، ج ۱۲، ص ۲۳۱) و در نوشته‌ای نیزآمده است: عبدالملک در سال ۷۱ هجری، به جنگ مصعب بن زبیر رفت و در محلی به نام دیر جاثلیق - در دو فرسخی انبار - با او رو به رو شد و جنگ سختی میان آنان در گرفت. سرانجام عبدالملک بر او غالب شد. یاران مصعب او را تنها گذاشتند؛ و اکثر یاران او مردان ربیعه بودند که از یاری او دست برداشتند. مصعب تنها و بی کس در خیمه‌ای بر تخت نشسته بود که سربازان عبدالملک او را غافلگیر کردند و او را در تخت خودش به هلاکت رساندند.
عبیدالله بن زیاد بن ظبیان سر او را برید و نزد عبدالملک آورد و، چون آن را روی تخت عبدالملک گذاشت، عبدالملک به سجده افتاد.
ابومسلم نخعی می‌گوید:
بر عبدالملک بن مروان وارد شدم و دیدم سر مصعب ابن زبیر پیش روی اوست. پس گفتم:ای امیر مؤ منان! من در اینجا امر عجیبی مشاهده کردم. عبدالملک گفت: چه دیدی؟ گفتم: سر حسین بن علی را نزد عبیدالله بن زیاد دیدم و سر عبیدالله بن زیاد را پیش مختار بن ابی عبید و سر مختار بن ابی عبید را پیش روی مصعب بن زبیر و سر مصعب بن زبیر را پیش روی تو...
عبدالملک از این سخن ابومسلم سخت متأثر شد و از شدت فشار بیرون رفت.
پرسمان
