اختصاصی «تابناک با تو» - شنای سوئدی یا شنو در ورزش باستانی، یکی از حرکات ورزشی ساده و بدون نیاز به ابزار است که با دراز کشیدن به صورت دمر و استفاده از قدرت دستها و بازوها برای بالا و پایین بردن بدن انجام میگیرد.
شنا ماهیچههای سینهای، سهسر بازویی (پشتبازو)، و بخش جلویی دالی (سرشانه) را مستقیماً به کار میگیرد و تقویت میکند. همچنین به صورت فرعی بر روی ماهیچههای دندانهای پیشین (کنار قفسه سینه)، سایر قسمتهای سرشانه، غرابی بازویی و قسمت میانی بدن تأثیر مثبت میگذارد.
شنا حرکت پایهای است که از آن در تمرینات ورزشی و تربیت بدنی و به صورت رایج در تمرینات بدنی نظامی استفاده میشود. همچنین یک روش تنبیه متداول در آموزشهای نظامی، مدارس ورزش و برخی از هنرهای رزمی محسوب میشود.
انواع شنا
انواع بسیار زیادی از این حرکت وجود دارد. چهار نوع شنا که در ورزش زورخانهای مرسوم است:
۱- شنای کرسی: در این شنا ورزشکاران پس از این که تخته شنا را بر کف گود گذاشتند دو سر آن را میگیرند و دو پا را در برابر آن تا آنجا که بتوانند چنان از هم باز میکنند که کف پاهایشان از کف گود بلند نشود و سپس شنا میروند.
۲- شنای دست و پا مقابل: در این شنا، دو دست ورزشکار بر روی تخته به فاصله بیست سانتیمتر از هم قرار دارد و پاهای او در امتداد تن کشیده و جفت است.
۳- شنای دو شلاقه: شنای دو شلاقه همان شنای (دست و پا مقابل) است با این فرق که در آن دو بار پیاپی شنا میروند و پس از آن کمی درنگ و خستگی در میکنند و سپس دوباره دیگر پیاپی شنا میروند. این روش را تا پایان ورزش نگاه میدارند.
۴- شنای پیچ: در این شنا مانند شناهای دیگر دستهای ورزشکار بر روی تخته از یکدیگر باز است و او نخست در حرکت اول سر خود را زیر بغل چپ میبرد و تنه خود را به سوی راست میچرخاند و در حرکت دوم، سر خود را زیر بغل راست میبرد و تنه را به سوی چپ میچرخاند و شنا را به همین روش ادامه میدهد.
۵- هندو شنای سوئدی
انواع شنا سوئدی و نحوه انجام آنها
۱. شنا سوئدی استاندارد
شنای سوئدی استاندارد درواقع همان حرکتی است که هرکدام از ما با شنیدن نام تمرین «شنا رفتن» به ذهنمان میآید.
بیشترین عضلات درگیر: سینه
۱- روی زمین قرار بگیرید، گردن را در راستای بدن نگه دارید و پنجه دست را دقیقا زیر شانهها روی زمین قرار دهید.
۲- برای پایین رفتن پشت خود را صاف نگه دارید و با خم کردن آرنجها درحالی که سر آرنج به سمت پشت اشاره میکند، پایین بروید. تا جایی پایین بروید که سینه شما به زمین برسد.
۳- بلافاصله آرنج خود را باز کنید و خودتان را به بالا هل دهید تا به نقطه شروع برسید.
۴- این حرکت را در ۳ ست انجام دهید و در هر ست هر تعداد که میتوانید شنا بروید.
۲. شنا سوئدی اصلاح شده
اگر بدن شما به اندازه کافی قوی نیست که شنای سوئدی استاندارد را به شکل صحیح انجام دهید، میتوانید شنای سوئدی اصلاح شده یا شنای زانو رو زمین را انجام دهید؛ تا زمانی که بدن شما قوی شود و بتوانید حرکت شنای استاندارد را به شکل صحیح اجرا کنید.
بیشترین عضلات درگیر: سینه
۱- چهاردستوپا روی زمین قرار بگیرید و گردن را در راستای بدن به صورت صاف نگه دارید.
۲- دستهای خود را به اندازه عرض شانه از هم باز کنید، تا آنجایی که نیمتنه و پشت شما صاف شود و خط صافی از شانهها تا زانوها داشته باشید. مطمئن شوید که مچ دستتان دقیقا زیر شانه قرار گرفته است. بازوها باید صاف و قرینه هم باشند.
۳- نوک آرنج شما باید به سمت عقب باشد. آرنجها را خم کنید و بدن خود را پایین بیاورد تا جایی که بدنتان به زمین نزدیک شود و بازوهای شما موازی با زمین قرار گیرد. میان تنه خود را طی تمرین سفت نگه دارید. شکم باید تو و پشت صاف باشد.
۴- به محض اینکه بازوهای شما موازی با زمین شد، پنجهها را روی زمین فشار دهید و با باز کردن آرنج، خود را بالا بکشید و به موقعیت اولیه خود برگردید.
۵- این حرکت را به تعدادی که میتوانید در ۳ ست انجام دهید.
اگر این حرکت هم برای شما سخت است، حتی میتوانید ابتدا روی دیوار تمرین شنای سوئدی کنید تا زمانی که بدنتان آماده شود.
۳. شنا سوئدی دست باز
در شنای سوئدی با دستهای باز، دستهای شما بازتر از وضعیت شنای سوئدی استاندارد روی زمین قرار میگیرد و تاکید روی سینه و شانهها بیشتر میشود. این حرکت ممکن است برای تازهکاران راحتتر باشد.
بیشترین عضلات درگیر: سینه و شانه
۱- روی زمین قرار بگیرید و دستها را از عرض شانه بازتر کنید.
۲- با خم کردن آرنجها شروع کنید. میان تنه را محکم نگه دارید و شکم را ول نکنید. تا جایی پایین بروید که سینه به زمین برسد. در این حرکت آرنجها بیشتر از حرکت استاندارد باز میشوند.
۳- پس از این که به زمین رسیدید، خیلی سریع آرنجها را صاف کنید و بدن را بالا بکشید.
۴- حرکت را تا هر تعدادی که میتوانید در ۳ ست تکرار کنید.
۴. شنا سوئدی دست جمع
در شنای دست جمع پنجه دستها نسبت به شنای استاندارد به هم نزدیکتر هستند و بیشتر روی عضلات پشت بازو کار میشود. در یکی از تحقیقات، دریافتند که شنای دست جمع خیلی بهتر و بیشتر از شنای دست باز روی ماهیچه سینهای بزرگ و پشت بازو کار میکند.
بیشترین عضلات درگیر: سینه و پشت بازو
۱- روی زمین قرار بگیرد و دستها را به هم نزدیک کنید، طوری که پنجهها زیر سینه قرار بگیرد.
۲- حرکت را با خم کردن آرنجها و کنترل کردن میان تنه شروع کنید. میان تنه خود را سفت نگه دارید و پایین بروید تا جایی که سینه به زمین برسد. آرنجها را نزدیک بدن نگه دارید طوری که نوک آنها به سمت پشت شما باشد.
۳- آرنج را باز کنید و با استفاده از عضلات پشت بازو و عضلات سینه، به حالت اولیه برگردید.
۴- این حرکت را به هر تعدادی که میتوانید در ۳ ست انجام دهید.
۵- شنای سوئدی پا بالا
یک حرکت با درجه سختی متوسط که روی عضلات بالای سینه و شانه کار میکند. تحقیقات نشان داده است که شنای سوئدی پا بالا قدرت بیشتری نسبت به شنای معمولی یا استاندارد میطلبد و سنگینتر است. این به این معنیست که اگر شنای سوئدی ساده، کسل کننده و تکراری شده است میتوانید هنگام شنا پای خود را روی میز یا سطح بالاتر قرار دهید تا بیشتر خودتان را به چالش بکشید.
بیشترین عضلات درگیر: سینه و شانه
۱- روی زمین قرار بگیرید. پنجهها را زیر شانه روی زمین و پاهای خود را روی نیمکت یا یک جعبه قرار دهید.
۲- پایین بردن بدن خود را با خم کردن آرنجها شروع کنید و پشت خود را کاملا صاف و میانتنه را محکم نگه دارید، تا جایی که سینه شما به زمین برسد. نوک آرنجها رو به عقب باشد.
۳- خیلی فوری به بالا برگردید و پشت و دستها را به حالت اولیه برگردانید.
۴- این حرکت را به تعداد ممکن در ستهای ۳ تایی تکرار کنید.
۶. شنا سوئدی پلایومتریک (Plyometric)
شنای سوئدی پلایومتریک یک ورزش حرفهای است. موقعی باید این تمرین را انجام دهید که از قدرت بالاتنه خود مطمئن هستید.
بیشترین عضلات درگیر: سینه
۱- روی زمین قرار بگیرد و دستها را به اندازه عرض شانه باز کنید. گردن را در راستای پشت و پنجهها را دقیقا زیر شانهها نگه دارید.
۲- با خم کردن آرنج به پایین بروید. نوک آرنجها باید به سمت عقب، پشت کاملا صاف و میانتنه محکم باشد تا این که سینه به زمین برسد.
۳- بعد از رسیدن سینه به زمین، خیلی سریع و پر قدرت برگردید و بدن را بالا بکشید. اما به جای مکس کردن در حالت اولیه، بالاتنه خود را با فشار بالا نگه دارید و خیلی سریع کف دستها را به هم بزنید.
۴- بالاتنه را آرام به سمت زمین فرود بیاورید و سینه را بار دیگر برای یک دور جدید پایین ببرید. دست زدن برای سخت کردن تمرین شنای سوئدی اضافه شده است.
۵- این حرکت را به تعدادی که میتوانید در ۳ ست انجام دهید.
چگونه در انجام شنا سوئدی پیشرفت کنیم؟
اگر نمره pushup خود را کمتر از حد دلخواه می دانید، یک تمرین خوب وجود دارد تا سریع قسمت بالا تنه ی خود را تقویت کنید. این پروتکل شنا سوئدی را دنبال کنید تا بعد از این 8 تمرین شگفت انگیز تفاوت را احساس کنید.
بعد از این تمرینات (8 تمرین جداگانه دو تمرین در هر هفته) دوباره تست بالا را از خودتان بگیرید. (این تمرینات بدون زمانند اما تا آن جایی که می توانید آن ها را سریع انجام دهید.)
* هفته 1 (دو تمرین):انجام 10 مجموعه 8 تایی شنا سوئدی. استراحت دو دقیقه بین ست ها. اگر شما نمی توانید 8 تا انجام دهید به اندازه ای که لازم است استراحت کنید بعد دفعات باقی مانده را کامل انجام دهید.(خودتان را گول نزنید).
* هفته 2 (دو تمرین):8 مجموعه 10 تایی 1 دقیقه استراحت بین ست ها.
* هفته 3 (دو تمرین):6 مجموعه 15 تایی 1 دقیقه استراحت بین ست ها.
* هفته 4 (دو تمرین):4 مجموعه 20 تایی با دو دقیقه استراحت بین ست ها.
بعد از اتمام این تمرینات 5 روز استراحت کنید و بعد از خودتان تست بگیرید.
فواید شنای سوئدی عبارتند از:
۱- شنای سوئدی باعث افزایش انعطاف پذیری میشود: زمانی که بدن را پایین میآورید عضلات کمر کشیده میشوند و زمانی که بدن را به سمت بالا هل میدهید عضلات دو سر کار میکنند. انجام مرتب این حرکت باعث افزایش انعطاف پذیری میشود و احتمال آسیبدیدگی را کاهش میدهد.
۲- بهبود بخشیدن به دستگاه قلبی ـ عروقی: شنای سوئدی باعث میشود که قلب سریعتر کار کند و خون بیشتری به بافتهای عضلانی پمپاژ شود؛ بنابراین انجام این حرکت بر کار کرد قلب و عروق نیز تاثیرگذار است.
افرادی که زیاد پشت میز مینشینند، میتوانند حرکت شنای سوئدی را در برنامه ورزشی خود قرار دهند. نشستن بیش از حد باعث میشود که عضلات بالاتنه ضعیف شوند.
۳- کالری سوزی: معمولا حرکت شنای سوئدی به عنوان حرکت چربی سوز نام برده نمیشود، اما این حرکت باعث سوزاندن کالری میشود.
۴- افزایش تستسترون: با افزایش سن، ترشح هورمونها در بدن تغییر میکند. در مردان میزان ترشح تستسرون کاهش پیدا میکند. انجام حرکات ورزشی همچون شنای سوئدی ترشح هورمونها را منظم میکند.
۵- کاهش احتمال پوکی استخوان: پوکی استخوان با کاهش تراکم استخوان ایجاد میشود. داشتن تغذیه سالم و انجام ورزش از کاهش تراکم استخوان جلوگیری میکنند. شنای سوئدی ورزشی مناسب برای جلوگیری از این بیماری است.
۶- کاهش احتمال آسیبدیدگی: معمولا آسیبدیدگی شانه و کمر در افرادی ایجاد میشود که انعطاف پذیری زیادی ندارند.
انجام شنای سوئدی باعث میشود که بدن قدرتمندتر و انعطاف پذیرتر شود. به این ترتیب توانایی انجام حرکات پیچیدهتر را بدون آسیبدیدگی پیدا میکنند.