زنان اولین قربانیان دوره‌های اخراج و بیکاری!

به گزارش «تابناک باتو»؛ ناامیدی و سرخوردگی زنان از یافتن کار دولتی موجب رانده شدن آنها به سمت بخش خصوصی شده که البته اشتغال در آن بخش هم مسائل و مشکلات متعددی را به همراه داشته است. واقعیت این است که زیر نگاه مسلط دولتی که نقش اقتصادی زنان را بی اهمیت می داند و اشتغال زنان را به جز در مواردی خاص، غیرضروری و بی ارج می شمارد و نه تنها از آن حمایت نمی کند، بلکه به ورطه ناامنی و تهدید می اندازدش، بخش خصوصی از فرصتی بی نظیر برای استثمار و سوءاستفاده از نیروی کار زنان برخوردار شده است.

اگر به حضور زنان در بخش خصوصی خوشبینانه بنگریم، این بخش بی توجهی دولت به اشتغال زنان را جبران کرده و با استخدام زنان آن ها را از بیکاری نجات داده است. ظاهر قضیه این است که اکنون در بخش خدمات بسیاری از شرکت ها و بنگاه ها و کسب و کارهای خصوصی و آزاد، زنانی خوشحال و راضی پشت باجه ها و میزها نشسته و مشغول ارائه خدمات به مشتریان و مراجعان هستند. آنها کارهای به ظاهر آسان و غیریدی را به عهده گرفته و بدون برخورد با مشکلی جدی مشغول ایفای نقش اقتصادی و اجتماعی خود هستند.

اما در بررسی این وضعیت اگر از سطح به عمق حرکت کنیم، به واقعیت هایی می رسیم که ماهیت استثمارگر بخش خصوصی را آشکار و رسوا می کنند. بخش خصوصی با اطلاع از وضعیت بیکاری و محرومیت زنان از اشتغال و نیاز مبرم بسیاری از آنها به کارمزدی، پست ترین رده های شغلی را به زنان تفقد نموده و درآمدهایی را به آنها اختصاص می دهد که نه تنها شکاف دستمزدی گسترده ای با میانگین درآمد مردان دارد، بلکه به مراتب از حداقل دستمزد ناچیز مصوب وزارت کار نیز کمتر است. در بخش خصوصی، کارفرما به پشتوانه ارتش ذخیره کاری که از زنان تشکیل شده، می تواند زنان را با قراردادهای کوتاه مدت و حتی بدون قرارداد کتبی و با شرایط کاری متزلزل استخدام کند و هرگاه اراده نماید، آنها را اخراج کند.

کارفرما در چنین وضعیتی می تواند حتی زندگی خصوصی زنان را در کنترل گرفته و بارداری و زایمان آنها را بهانه ای برای اخراج قرار دهد، چنانکه گزارش های متعددی از اخراج زنان بعد از مرخصی زایمان در سال های اخیر منتشر شده است و زنان هرگز قادر به استیفای حقوق خود نشده اند.

واقعیت این است که زنان به مثابه نیروی کار ارزان، مطیع، حرف شنو ،کم توقع و کم دردسری تلقی می شوند که هم می توان از نیروی کار آنها بهره مند شد و هم گاهی از جذابیت جنسی زنانه شان برای رونق کسب و کار استفاده نمود، چنانکه وضعیت ظاهری زنان در برخی مشاغل بر مهارت های آنها تقدم دارد و حتی در برخی محیط های درمانی، مبلغی تحت عنوان حق آرایش به آنها پرداخت می شود. در مشاغلی که به زنان واگذار می شود اکثراً نه امیدی به پیشرفت محسوس وجود دارد و نه از امنیت شغلی خبری هست، به طوری که شخص شاغل نمی تواند به تداوم شغلش حتی در یک ساعت بعد امید و اطمینان کافی داشته باشد.

داده های به دست آمده از بازار اشتغال ایران حکایت از آن دارد که در شرایط تعدیل نیرو و کنار گذاشتن مازاد نیروی کار، زنان در صف اول هستند و بر اساس همان دیدگاهی که اشتغال زنان را ضروری نمی شمرد، آنها اولین قربانیان دوره های اخراج و بیکاری هستند.
سیمین کاظمی