یک گزارش درباره ریز و درشت اکران 96 که گیشه آن با یکه
تازی «گشت 2»، «خوب، بد، جلف» و «نهنگ عنبر 2» به رقم 62 میلیارد تومانی
رسید. در این پرونده حاشیه ها، شکست خورده ها، ستاره ها و نکات دیگر اکران
مرور شده.
62 میلیارد تومان در برابر 60 میلیارد تومان. سینماها در
سه ماه اول سال 96 تنها دو میلیارد تومان بیش از مشابه سال پیش فروش داشته
اند که با احتساب افزایش قیمت بلیت عددی ناچیز است. یعنی همچنان گیشه بهار
سال 95 پررونق تر از بهار 96 است. همان طور که فروش نوروزی سال پیش بیشتر
از نوروز امسال بود.
از نظر کیفی هم آثاری که
در بازه زمانی سال گذشته روی پرده رفتند بالاتر می ایستند. با این حساب آیا
وضع بهار 96 سینما وخیم است؟ در شرایط عادی بله اما در قیاس با سال های
قبل از 95 و روزهایی که سالن ها سوت و کور بود به همین مقدار هم باید دلخوش
کرد. نگرانی جایی است که بدانیم سه فیلم جور مابقی را می کشند: «گشت 2»،
«خوب، بد، جلف» و «نهنگ عنبر؛ سلکشن رویا» مجموع 49 میلیارد تومان فروش
داشته و به داد گیشه رسیده اند.
نگرانی مضاعف
وقتی است که با رقم های پایین دیگر فیلم ها مواجه می شویم؛ ربطی هم ندارد
که آیا مورد حمایت قرار گرفته اند یا نه. «ویلایی ها» به اندازه کافی حمایت
تلویزیون و سینماگران را داشت ولی فروش آن روی 800 میلیون تومان مانده. از
آن سوی فیلمی مثل «آشوب» با تیزرهای جذاب و تبلیغات متعدد زیر 500 میلیون
تومان فروش دارد. در این شرایط باید فروش یک میلیارد و 400 میلیون تومانی
«برادرم خسرو» را تحسین کرد؛ فیلمی که نسبتی با گیشه ندارد اما داستان یک
انسان دوقطبی مورد توجه قرار می گیرد. یادمان نرود که فیلم های کمدی اکران
شده آثار تراز و باکیفیتی نیستند.
پیمان قاسمخانی در گام نخست برای کارگردانی «خوب، بد، جلف» نمره قبولی می
گیرد اما همه راضی از سالن خارج نشدند. «هنگ عنبر؛ سلکشن رویا» لحظات بامزه
ای دارد اما نان «نهنگ عنبر» را می خورد. سامان مقدم در قصه گویی خست
داشته و سخت پسندها را راضی نکرده.
وضع برای
«گشت 2» بدتر است؛ کمدی سعید سهیلی روی چند شوخی منشوری بنا شده و در باقی
موارد قصه اش گیرا نیست. اگر حاشیه های «گشت ارشاد» نبود فیلم به چنین
فروشی می رسید؟
سال پیش تعداد فیلم هایی که
فروش شان از 5 میلیارد تومان گذشت صرفا کمدی نبودند اما تا الان هیچ فیلمی
این رقم را رد نکرده و «ماجرای نیمروز» به پشتوانه کیفیت بالا و حمایت های
معقول چهار میلیارد و 300 میلیون تومان فروش داشت. در این پرونده اکران
بهار 96 را از هشت منظر بررسی کرده ایم: پرفروش ها، کم فروش ها، شکست خورده
ها، ستاره های اکران، ستاره های سوخته، غافلگیرکننده ها، پرحاشیه ها و
شرایط سیمرغی در اکران.
ستاره های اکران
رضا عطاران:
آقای
گیشه امسال هم سهمی بالا از فروش دارد؛ «نهنگ عنبر؛ سلکشن رویا» تا الان
بیش از 13 میلیارد تومان فروش داشته با باور کنیم ستاره بخت رضا عطاران
همچنان پرفروغ است. نمی توان بخش عمدهای از موفقیت فیلم در گیشه را مرهون
سابقه خوش «نهنگ عنبر» ندانست. اما این موفقیت مگر جز با درخشش عطاران و
دیگر بازیگران به دست آمده؟
قسمت
دوم فیلم سامان مقدم به اندازه قسمت اول درخشان نیست و می توان به آن
ایرادهای فراوان وارد کرد اما مخاطبان سینما از آن استقبال می کنند و
عطارانش را دوست دارند. او رد نقش ارژنگ همچنان بر مدار کم شانسی است و در
لحظه وصال باز هم بخت یارش نیست. سکانس رقص او در فصل بازگشت به دهه 60 بر
ملاحت عطاران افزوده.
حمید فرخ نژاد:
اکران
بهار 96 بیش از همه به کام حمید فرخ نژاد است که گیشه فیلم های او در
مجموع نزدیک به 36 میلیارد تومان رسیده؛ «گشت 2» حدود 20 میلیارد تومان و
«خوب، بد، جلف» 16 میلیارد تومان. فرخ نژاد در کنار سعید سهیلی، تهیه کننده
«گشت 2» قرار گرفته و اوضاع بر وفق مراد اوست.
فرخ
نژاد اصولا بازیگر گیشه نیست. این مسئله پاشنه آشیل کارنامه او شده بود و
در سال های اخیر به اوج رسید. مهم ترین فیلمش یعنی «استرداد» در گیشه شکست
خورد چه برسد به فیلم هایی مثل «مشکل گیتی»، «یاسین» و... وضع برای «به رنگ
ارغوان» بدتر است؛ فیلمی که بعد از سال ها توقیف و سوژه ای امنیتی آن شانس
فروش داشت اما این مسئله حاشیه ای و نیز نام حاتمی کیا به داد فیلم نرسید
تا فرخ نژاد عملا ستاره بی سو لقب بگیرد.
در «خوب، بد، جلف» بازی کنترل شده ای دارد. اما در «گشت 2» یکی از بدترین بازی های کارنامه اش را رقم زده.
پژمان جمشیدی:
خودمان
هم خسته شده ایم از اینکه مدام می گوییم کی باور می کرد فوتبالیست دیروز،
بازیگر محبوب این روزها باشد؟ پژمان جمشیدی در مدتی کوتاه، نقش های متنوعی
بازی کرده و استعدادش را در زمینه های مختلف به رخ کشیده. «خوب، بلد، جلف»
ادامه نقش او در «پژمان» است اما با تعریفی متفاوت.
او
حالا بازیگری است که می خواهد دایره نقش هایش را گسترش دهد و فیلم
روشنفکری هم بازی کند. این موقعیت برای کاراکتر ساده لوح پژمان، ذهن را به
سمت سریال «پژمان» می برد اما پیمان قاسمخانی مرزی باریک بین این دو کشیده و
جمشیدی حواسش به تفاوت ها بوده. نتیجه آنکه علاوه بر بازی خوب، بده بستانش
با سام درخشانی جذاب شده.
ده میلیاردی ها
خوب، بد، جلف:
پیش
بینی ها در خصوص فیلم اول پیمان قاسم خانی درست از آب درآمد و «خوب، بد،
جلف» طی یک روند اصولی به فروش بالای ده میلیارد تومان دست پیدا کرد. این
فیلم بلافاصله بعد از پایان جشنواره و به عنوان اولین فیلم اکران نوروز روی
پرده رفت تا قبل از تعطیلات و با توجه به شلوغی روزهای پایانی، فروش فیلم
به مرز پنج میلیارد رسید. این روند با آغاز تعطیلات سیر صعودی به خود گرفت و
شروع اکران «گشت 2» تاثیری روی فروش آن نگذاشت، به نحوی که «خوب، بد، جلف»
توانست پیش از پایان فروردین، وارد باشگاه ده میلیاردی ها شود. این فیلم
در نهایت اکرانش را با فروشی نزدیک به 16 میلیارد و شکستن رکورد فروش
«فروشنده» به پایان رساند.
گشت 2:
سعید
سهیلی با وجود مشکلاتی که برای «گشت ارشاد» به وجود آمد، دست به ریسک
بزرگی زد و تصمیم گرفت تا قسمت دوم این فیلم را هم سازد. ریسکی که البته
جواب هم داد و در نهایت فروشی نزدیک به 20 میلیارد تومان داشت. «گشت 2» بعد
از پشت سر گذاشتن حواشی بسیار موفق شد مانند قسمت اولش، در اکران نوروز
جایی برای خودش پیدا کند.
فیلم در کمتر از سه روز فروش خود را از مرز یک میلیارد تومان گذراند تا نشان دهد آمده که رکورد فروش را بزند.
بعد
از پایان تعطیلات نوروز فروش این فیلم به 10 میلیارد تومان رسید، در همان
ایام سهیلی طی گفت و گویی اعلام کرد که با این روند، به راحتی فیلمش تمامی
رکوردهای فروش را خواهدزد. در حالی که فروش گشت 2 به مرز 17 میلیارد رسیده
بود و رکورد فروش را زد، نسخه قاچاق آن از پیاده روها سر درآورد و فروش
فیلم را با افت محسوسی رو به رو کرد.
نهنگ عنبر 2:
سامان
مقدم دو سال بعد از موفقیت فیلم «نهنگ عنبر» دست به کار شد و قسمت دوم آن
را ساخت. فرمول او برای ساخت قسمت دو اتفاقا به خوبی جواب داد و فیلم با
بهره گیری و تمرکز بر المان ها و نکاتی که منجر به موفقیت قسمت اول شده
بود، توانست مخاطبان را در بدترین شرایط اکران به سالن های سینما بکشاند.
فیلم
مقدم درست در بحبوحه مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری در آستانه ماه رمضان
روی پرده رفت. اما با این حال سالن های سینما پر شد و خیلی زودتر از حد
تصور فیلم وارد باشگاه ده میلیاردی ها شد. فروش فیلم همچنان روی نمودار به
روند صعودی اش ادامه می داد تا حملات تروریستی تهران به یکباره ترمزش را
کشید و روند فروش حسابی کند شد.
ستاره های سوخته
محمدرضا فروتن:
اگر
دیر بجنبد از او یک نام باقی می ماند. خودمان هم دوست نداریم چنین بی پروا
درباره محمدرضا فروتن حرف بزنیم اما شما خودتان قاضی. او در سال های اخیر
چه نقش متفاوت یا چه فیلم پرفروشی داشته؟ از او در اکران بهار امسال «نقطه
کور» اکران عمومی شد اما برای فروتن یک شکست تمام عیار است. فیلم کمتر از
300 میلیون تومان فروش داشت و این یعنی بازیگر محبوب ما نتوانسته تماشاچی
به سالن بکشاند. تازه نقشی را بازی کرده که در آن به شهرت رسید؛ مردی شکاک
به همسر (هانیه توسلی) که در «قرمز» در حد اعلا از فروتن شاهد بودیم. این
بار اما بازی اش سایه ای از «قرمز» است و این زنگ خطر را بلندتر برایش به
صدا در می آورد.
فرهاد اصلانی:
به
یک باره اوج گرفت و در سال های اخیر غالب نقش هایش به دل مخاطبان سینما
نشسته. سهم او از اکران بهار 96 دو فیلم است که یکی در گیشه شکست خورد و
دیگری تازه به چرخه اکران اضافه شده. فرهاد اصلانی بازیگری باهوش است و در
فیلم ضعیف می داند چه کند که به چشم بیاید. «یک روز بخصوص» از جمله فیلم
هایی است که اصلانی خودش را سوار بر آن کرده و اسیر کلیشه های نقش و منطق
غیرقابل باور فیلم نشده است.
او در فیلم
اسعدیان نقش بوفه چی یک بیمارستان را دارد که کم کم وارد قاچاق قلب شده.
اصلانی از موقعیتی غیرقابل باور نقشی باورپذیر می سازد. با حرکت بدن، میمیک
صورت و لحن بیان. «یک روز بخصوص» با یک میلیارد فروش در گیشه شکست خورد.
«زیر سقف دودی» فروش معقول تری دارد اما از خوش نقشی اصلانی در آن خبری
نیست. مرد سرد و بی تفاوت داستان روی کلیشه ها حرکت می کند و درونیاتش را
فریاد می زند.
مصطفی زمانی:
سهم
او از اکران بهار دو فیلم است اما هر دو در گیشه شکست خوردند. از مصطفی
زمانی ابتدا «یک روز بخصوص» اکران عمومی شد و مدتی بعد «تیک آف». در اولی
نقشی کلیشه ای برعهده داشت: خبرنگاری که خواهرش به قلب نیاز دارد اما پا
روی وجدان نمی گذارد و خارج از نوبت اقدام نمی کند. شعارهای پررنگ فیلم
همایون اسعدیان روی بازی او سایه انداخته و زمانی در حد تیپ باقی ماند.
در
«تیک آف» اما بازی متفاوتی دارد؛ نقش یک جوان بوشهری که با دوستان به سیم
آخر می زند. بر لهجه مسلط است و نمونه باورپذیری است از جوان هایی با
آرزوهای فروخورده. «یک روز بخصوص» و «تیک آف» هر کدام یک میلیارد تومان
فروش داشتند و این یعنی شکست.
فجایع فروش
دو عروس:
بعضی
فیلم ها هستند که به اسم سینمایی ساخته می شوند که چند روزی اکران بگیرند
تا بتوانند قیمت رایتشان را در شبکه خانگی حداقل به قیمت کف یک فیلم
سینمایی بفروشند. حکایت دو عروس هم از این قاعده مستثنا نیست.
فیلم را داود موثقی ساخته که در ساخت فیلم های بدنه تبحر زیادی دارد و همه
کارهایش پرفروش بوده اند. فیلم هایی که حالا یا مثل کلید ازدواج، بازیگران
هیجان انگیزی داشت یا مثل بله برون و خواستگار محترم قصه شان کمی و فقط
کمی قابل توجه بوده اند. اما «دو عروس» نه قصه خوبی دارد و نه بازیگران
قابل توجهی. نتیجه چنین ترکیبی هم مشخص است، رقم زدن یک فاجعه در گیشه با
فروشی کمتر از 450 هزار تومان.
قلب سفید قاصدک:
در
روزهایی که فیلم های اسم و رسم دار خود را آماده می کردند تا به تدریج
جایگزین فیلم های نوروزی شوند، فیلمی بی نام و نشان خیلی بی سر و صدا روی
پرده رفت. همانطوری که هیچ کس خبر نداشت که چنین فیلمی کی و کجا تولید شده،
هیچ کس هم متوجه نمایش آن نشد تا زمانی که «قلب سفید قاصدک» دست به یک
رکوردشکنی عجیب زد.
این فیلم که از محصولات
بنیاد فارابی است، طی یک روز فقط سه تا بلیت فروخت، یعنی فروش روزانه آن در
کلیه سانس های سنیماهای نمایش دهنده اش فقط و فقط 30 هزار تومان بود و نه
بیشتر. بعد از این رکوردشکنی عجیب و غریب بود که تازه خیلی ها متوجه شدند
چنین فیلمی هم وجود خارجی دارد. این فیلم با ثبت چنین رکورد فاجعه ای، به
اکرانش ادامه داد تا در نهایت با فروش کمتر از 100 هزار تومان به کارش
پایان دهد. فروشی که حتی به اندازه خرج دو روز میان وعده عوامل فیلم هم نمی
شود.
آشوب:
359,063,000
تومان سهم فیلم «آشوب» از اکران بهار است. فیلمی که از عنوان «پرستاره
ترین فیلم سینمای ایران» در شعارهای تبلیغی اش استفاده می کرد، حال آن که
بازیگران پرتعداد فیلم هیچ کدام ستاره نیستند: کوروش تهامی، لیلا اوتادی،
یکتا ناصر، شهره لرستانی،
